Ptaszyca Nocnapani, 2024

Obraz o tytule "Ptaszyca Nocnapani" to praca z 2024 roku o wymiarach 60x80 cm. Jej autorem jest Mariusz Cichoń.

W celu stworzenia dzieła wykorzystał technikę olej. Farba olejna to rodzaj farby powstała w wyniku zmieszania pigmentu z olejem roślinnym, często lnianym. Jest to wolnoschnąca technika wymagająca wiedzy, doświadczenia i praktyki. Farby olejne po raz pierwszy pojawiły się w starożytności na Dalekim Wschodzie, ale w Europie rozpowszechniły się w XV wieku, najwcześniej najprawdopodobniej we Flandrii. Szybko zyskały popularność ze względu na różnorodne efekty, które mogły być dzięki nim uzyskane – przede wszystkim świetlistość oraz wyrazistość kolorów. Farba olejna może być kładziona impastami, a więc grubymi warstwami, oraz laserunkowo. Laserunki to półprzezroczyste warstwy farby powstałe w wyniku rozcieńczenia ich dużą ilością odpowiedniego rozpuszczalnika, dzięki którym artysta może zmienić lub wydobyć odpowiedni ton niższych warstw obrazu. Ten klasyczny sposób nakładania cienkich warstw farby olejnej, spotykamy u flamandzkich oraz holenderskich artystów, takich jak Jan van Eyck, Rogier van der Weyden, Jan Vermeer czy Cornelis Gijsbrechts. Inną techniką jest alla prima, a więc nakładanie grubej warstwy farby swobodnym gestem malarskim, czasem bez szkicu przygotowawczego na płótnie, a czasem bazując jedynie na schematycznej kompozycji zaznaczonej pędzlem na podobraziu. Techniką alla prima posługiwał się Peter Paul Rubens oraz Anton van Dyck. Popularność farb olejnych spadła po połowie XX wieku, kiedy wielu artystów zwróciło się ku farbom akrylowym.

Podłożem tej pracy jest płótno. Jest to rodzaj tkaniny o splocie płóciennym, które charakteryzuje się szerokim zastosowaniem. W przypadku warsztatu artystycznego, płótno występuje w charakterze podobrazia: może zostać rozpięte na listwach drewnianych, tworząc blejtram, lub zostać umieszczone na desce. Kompozycję malarską umieszcza się na płótnie uprzednio zagruntowanym.

Dzieło posiada charakterystyczne cechy utworu dla styli figuratywne, surrealizm. Przykładami prac figuratywnymi są prace Petera Paula Rubensa, Diego Velazqueza, Jana Vermeera czy Jana Matejki. Najwybitniejszymi przedstawicielami tego nurtu są Salvador Dali, Max Ernst, René Magritte, Joan Miró, Tristan Tzara oraz Meret Oppenheim.

Tematem tej pracy są człowiek, fantastyka, portret, zwierzę. Jest to temat pojawiający się w sztuce nieprzerwanie od czasów pierwszych rysunków na ścianach jaskiń. Sylwetki ludzkie pojawiały się w różnych kontekstach: od estetycznych po polityczno-społeczne i propagandowe. Fanstatyka pojawia się w sztuce całego świata, będąc odpowiedzią na ludzką potrzebę tworzenia wyimaginowanych światów i sytuacji, działających zgodnie z prawem logiki stworzonych w wyobraźni ich twórców. Portret pojawił się w starożytności, już wtedy podejmując próby psychologicznego ukazania modela. Jako samodzielne dzieło sztuki powrócił dopiero w późnym średniowieczu. Zwierzę, które było motywem kompozycji malarskich tworzonych przez prehistorycznych artystów na ścianach jaskiń. Pojawiało się również w malarstwie ściennym i mozaikach w Pompejach czy Herkulanum (wystarczy przypomnieć sobie słynną posadzkę z psem stróżującym podpisaną „Cave canem”). Fascynację zwierzętami widać również w polskim malarstwie realistycznym na płótnach Kossaków, Chełmońskiego oraz Wierusza-Kowalskiego.

Wśród gamy kolorystycznej dominują kolory: biały, szary. Biały, który jest stosowany w malarstwie między innymi w celu wizualnego zmiękczenia kompozycji oraz nadania jej subtelnego charakteru. Szarość warto wprowadzić do wnętrza minimalistycznego, dzięki czemu zyska ono jeszcze więcej nienachalnej elegancji.

Autor dzieła utrzymał je w nastrojach które opisać możemy jako melancholia, niepokój. Melancholia, która była szczególnie popularna w malarstwie końca XIX wieku, kiedy nasiliły się tendencje dekadenckie oraz katastroficzne. Niepokój może łączyć się z dziełami sztuki przedstawiającymi stworzenia jak z koszmaru sennego bądź poprzez psychodeliczne, niefiguratywne kompozycje oddziałujące na naszą podświadomość.