5 filmów z aukcjami i galeriami w tle

Aleksandra Koper, 11 kwietnia 2020

Bez problemu potrafimy wymienić filmy opowiadające historię życia i twórczości poszczególnych artystów; czy w wielkich produkcjach znajdziemy jednak wątki związane z komercyjną stroną sztuki? Okazuje się, że tak – przedstawiamy Wam pięć filmów, których akcja łączy się z domami aukcyjnymi, galeriami sztuki oraz marszandami – nie zawsze na pierwszym planie.

 

5. Velvet Buzzsaw (2019), reż. Dan Gilroy

Czy akcja horroru może toczyć się w świecie sztuki? Dan Gilroy pokazuje, że tak. Wszystko za sprawą tajemniczej kolekcji obrazów malowanych , którą pozostawia po swojej śmierci nikomu nieznany malarz, Vetril Dease. Odkrywa ją pracownica Haze Gallery, a okazję do wypromowania dzieł wykorzystuje właścicielka galerii sztuki (Rene Russo)oraz jej przyjaciel, bezkompromisowy krytyk sztuki (Jake Gyllenhaal). Szybko okazuje się, że twórczość Dease’a posiada zdolność interakcji destrukcyjnej dla otoczenia, zaś mordercze obrazy wymykają się spod kontroli marszandów.

Krwawe dzieło Gilroya to horror satyryczny: znajdziemy w nim karykaturalne ujęcie niezdrowych stosunków panujących w świecie komercyjnych galerii sztuki oraz kąśliwy komentarz na temat body art i instalacji artystycznych. Choć ślady krwi w białej przestrzeni ekspozycyjnej są mało wyrafinowaną metaforą, nie sposób odmówić im wartości estetycznej.

 

4. Wielkie oczy (2014), reż. Tim Burton

 

Film opowiada historię Margaret Keane (Amy Adams), artystki, która w celach komercyjno-marketingowych zawiera nietypowy układ ze swoim mężem (Christoph Waltz): tworzy obrazy malowane w ukryciu, pozwalając mężczyźnie na podawanie się za ich autora. Z biegiem czasu, Margaret zdaje sobie sprawę, iż padła ofiarą manipulacji ze strony toksycznego i coraz bardziej agresywnego partnera; prawdę znają jedynie postacie z wielkimi oczami namalowane przez artystkę, przynoszące małżeństwu ogromny zysk finansowy. 

Choć scenariusz skupia się na skomplikowanej relacji między małżonkami, warta uwagi jest galeryjna działalność Waltera Keana, będąca reprezentacją rynku galerii sztuki w latach 50-tych w USA. Walter zauważa bowiem, iż wydruki na podstawie oryginalnych prac na płótnie cieszą się jeszcze większą popularnością, niż same dzieła; co więcej, kompozycje malarskie można umieszczać na kartkach okolicznościowych, kubkach i gadżetach. Komercjalizacja rynku sztuki to jeden z problemów poruszanych w filmie – w przypadku życiorysu Margaret, najmniejszy z tych, które malarka odczuła na własnej skórze.

 

3. Pan Turner (2014), reż. Mike Leigh

 

Film przedstawia ostatnie lata życia Williama Turnera (Timothy Spall), artysty o skomplikowanej osobowości: z jednej strony samotnika, z drugiej pragnącego towarzystwa drugiego człowieka; nawiązującego kontakty z prominentnymi arystokratami, jednocześnie obcując z marginesem społecznym; szanującego wizje artystyczne kolegów, by następnie własnoręcznie przemalować ich dzieła; zgorzkniałego, ale cieszącego się życiem. Mimo podeszłego wieku, Turner wciąż nie znajduje zrozumienia ani wśród artystów ani kolekcjonerów.

„Pana Turnera” należy docenić za rzetelne przedstawienie realiów epoki, w której funkcjonował malarz: od stosunków społecznych po ówczesne poglądy estetyczne pierwszych krytyków sztuki. Istotne sceny filmu odgrywają się w przestrzeni wystawienniczej – z punktu widzenia współczesnego widza, zaskoczeniem może być aranżacja eksponowanych dzieł, typowa dla XIX-wiecznych salonów: obrazy umieszczone są ściśle obok siebie, pozostawiając ściany bez pustego miejsca. W tej konfiguracji, doskonale widać nowatorskość dzieł Turnera, wyróżniających się na tle realistycznych, akademickich kompozycji.

 

2. Wielkie Nadzieje (1998), reż. Alfonso Cuarón

 

Współczesna adaptacja klasycznej powieści Charlesa Dickensa z 1860 roku. Młody, uzdolniony plastycznie Finn (Ethan Hawke), zakochuje się w Estelli (Gwyneth Paltrow), wychowanicy zdziwaczałej i niezwykle bogatej Panny Dinsmoor (Anne Bancroft). Dziewczynka przygotowywana jest do roli zimnej łamaczki męskich serc, która ma pomścić miłosną tragedię swojej opiekunki. Kiedy dorosły Finn otrzymuje od anonimowego darczyńcy fundusze, pozwalające na zorganizowanie wystawy artystycznej w Nowym Jorku, rozpoczyna nowy etap w swoim życiu. Nadal nie może zapomnieć o Estelli, którą spotyka przypadkowo w Central Parku. Czy dziewczyna będzie zdolna do odczuwania miłości?

To, co najbardziej zapada w pamięć po seansie „Wielkich Nadziei” jest przede wszystkim niesamowity, odrealniony nastrój filmu; tworzą go scenografia (m.in. romantyczne ruiny willi) oraz muzyka. Świat nowojorskich galerii sztuki jest z kolei najmniej poetycką stroną produkcji: to sprawnie działająca fabryka, nadzorowana przez pretensjonalnych, pompatycznych marszandów. Wśród galeryjnego blichtru warto zwrócić uwagę na obrazy głównego bohatera, których prawdziwym autorem jest wspaniały Francesco Clemente.

 

1. Koneser (2013), reż. Giuseppe Tornatore

 

Virgil Oldman, właściciel domu aukcyjnego oraz znawca sztuki, jest samotnym introwertykiem: jedynymi kobietami, które kiedykolwiek zaprosił do swojego domu, były piękności malowane na płótnach. Wszystko zmienia się w dniu, kiedy główny bohater dostaje tajemnicze zlecenie dotyczące inwentaryzacji zabytkowej willi z dużą kolekcją dzieł sztuki. Jej właścicielka okazuje się jeszcze większą zagadką – Oldman może jedynie słyszeć głos kobiety zza ścian posiadłości, zaś ona sama nie zamierza ukazać się oczom tytułowego bohatera…

Jeżeli szukacie filmów, które ukażą  działalność domu aukcyjnego „od kuchni”, nie mogliście trafić lepiej – „Koneser” przeniesie Was w świat aukcyjnych przygotowań, licytacji, tajemniczych klientów oraz piękna dzieł artystycznych. Osobną kategorią są doskonałe zdjęcia: kadry stanowią ucztę dla… prawdziwego konesera.  Polecamy!