„Ostatnia wieczerza” – neowitraż z Biennale we Florencji na SacroExpo 2023!

Aleksandra Koper, 5 czerwca 2023

 

W czasie SacroExpo 2023 – największych targach sakralnych w tej części Europy – zostaną zaprezentowane trzy prace Piotra Barszczowskiego tworzone w technice neowitrażu, w tym „Ostatnia wieczerza” o powierzchni aż 40 metrów kwadratowych! Po raz pierwszy artysta zaprezentuje swoje dzieło w wielkoformatowej skali, pozwalającej na ukazanie postaci apostołów w ich naturalnej wielkości. Ogromny tkanino-witraż zawiśnie na szklanej elewacji zachodniej Targów Kielce i będzie można go oglądać od 19 do 21 czerwca 2023 roku w hali targowej SacroExpo. 

 

Piotr Barszczowski, Ostatnia wieczerza XXI – na SacroExpo 2023 zostanie zaprezentowana w dwóch formach: jako neowitraż na płycie kasetonowej 3×2 metry oraz jako neowitraż na tkaninie 8×5 metrów

 

Ostatnia Wieczerza XXI – fenomen XIII Biennale Sztuki we Florencji 

Neowitraż „Ostatnia wieczerza XXI” o wymiarach 3×2 metry, złożony z tysięcy makro i mikrofotografii chleba i wina oraz trzy inne prace artysty (Panta Rhei – Alegoria Czasu”, „Kawiarenka” oraz „Sztorm”), zostały wyróżnione złotym medalem im. Wawrzyńca Wspaniałego w kategorii Sztuki Multimedialne w czasie XIII Biennale Sztuki we Florencji w 2012 roku. Sam artysta zdobył również nagrodę publiczności Biennale.

Motywem przewodnim florenckiego Biennale był temat „Kobieta przez wieki w sztuce. Kobieta w sztuce współczesnej”. Międzynarodowe grono kuratorów zwróciło uwagę na renesansowe inspiracje (w tym iluzje optyczne oraz anamorfozy) w ujęciu 12 kobiet przedstawionych na „Ostatniej wieczerzy XXI”. Dzieła artysty zaprezentowano w Theatre Area, wśród prac laureatów konkursu. Artysta przygotowywał się do stworzenia tego dzieła aż 30 lat!

 

„Ostatnia Wieczerza XXI” na XII Biennale we Florencji. Źródło: archiwum Artysty.

 

Jak powstawała „Ostatnia wieczerza”? Opowiada o tym sam artysta:

Przez lata studiowałem wybitne dzieła przedstawiające „Ostatnią Wieczerzę”. Zdecydowana większość z nich to długie ławy w układzie poziomego prostokąta. Tak Wieczerzę Pańską przedstawił Leonardo da Vinci, tak Salvador Dali, choć… były i takie, które albo ukazywały przybliżony faktyczny starożytny sposób spożywania wieczerzy, albo wnosiły zaskakujący w świecie patriarchalnym motyw kobiet, które rzeczywiście – i w zgodzie ze świadectwem Biblii – również stały się świadkami ustanowienia Eucharystii.

Duże wrażenie zrobiły na mnie „Ostatnie Wieczerze” Tintoretta, w których doceniłem zarówno udział kobiet, jak i próby poszukiwania przez tego artystę nowej kompozycji. Najwyraźniej rozmyślanie nad własnym rozwiązaniem tego tak ważnego dla naszej kultury tematu teologicznego i ikonograficznego nie opuszczało mnie nawet podczas snu, skoro kompozycja obrazu, w rzeczy samej, przyśniła mi się. Nieco nadużywając mogę ją nazwać: „Perspektywą Ducha Świętego”. Od samego początku biblijną scenę osadzałem w teraźniejszości. Wykonałem szkic i zacząłem marzyć o realizacji dużego obrazu lub nawet witrażu o wysokości min. 3 metrów. Wiedziałem, że będę potrzebował pomocy statystów, aby poradzić sobie z niezwykle trudnymi skrótami perspektywy w połączeniu z kombinacją zabiegów, takich jak: Złoty Podział, Ciąg Fibonnacciego i anamorfoza. Do tego dochodzą jawne i ukryte atrybuty, które czekają na odkrycie przez wnikliwego widza, skomplikowany labirynt ukryty w posadzce opowiadający pewną historię oraz znaki i symbole znane od wieków Chrześcijanom i utrwalone w przedstawianiu tego kluczowego i wielce dramatycznego, tak pod względem ludzkim, jak i religijnym wydarzenia.

 

„Ostatnia Wieczerza XXI” eksponowana w Tyńcu. Źródło: archiwum Artysty.

 

Pod koniec marca 2019 r. zorganizowałem casting na statystów. Zgłosiło się aż 26 osób. Część spośród nich to byli moi uczniowie i studenci. Przyznam, że przez ostatnie lata oczyma wyobraźni widziałem ich w rolach współczesnych Apostołów, uczniów i uczennic Jezusa. I oto miałem wyłonić 17 osób na podstawie pierwotnego szkicu. Nie śmiałem jednak selekcjonować. Źle się czułem w tej roli. Postanowiłem zaangażować wszystkich.

 

Casting do „Ostatniej Wieczerzy XXI”. Źródło: archiwum Artysty.

 

W Wielki Czwartek 2019 r. we wnętrzach „Gemini Park Tarnów” odbyła się sesja fotograficzna, która trwała od zamknięcia o 21.00 aż do 3.00 nad ranem. Miałem już prawie wszystko, aby zacząć właściwą pracę. Brakowało jeszcze tylko „farby”. W mojej autorskiej technice, którą nazywam „Neowitrażem” tą „farbą” są fragmenty makro i mikrofotografii. W ten sposób komponuję cyfrowe kolaże, które następnie nanoszę na szkło. Przeważnie fotografuję wodę i minerały. Tym razem wykonałem serię kilkuset zdjęć chleba i wina w celu podkreślenia Sakramentu Eucharystii, wypełniając nimi ponad 2 tys. części kolażu.

Madonno, polska Madonno… „MBT” jako współczesna Eleusa

Było to w 2019 roku, kiedy jedna z uczestniczek castingu do „Ostatniej Wieczerzy XXI” zgłosiła się do zdjęć próbnych ze swoim małym synkiem, ponieważ nie miała go z kim zostawić. Kobieta zapozowała więc do fotografii z 9-miesięcznym dzieckiem. Piotr Barszczowski tak zainspirował się zdjęciem, że postanowił stworzyć na jego podstawie kolejny neowitraż, zatytułowany „MBT” – Matka Boska T. Co oznacza „T”? Możemy dowolnie spekulować, ponieważ litera ta daje pole do wyobraźni widzowi, mogącemu wstawić w to miejsce dowolny wyraz – np. Teraźniejsza, Twoja, Tarnowska, Typowa, Troskliwa czy Tajemnicza.

Ikonografia obrazu nawiązuje do sposobu odczytywania dzieł malarskich w XVII wieku – chiński bucik wystający z ram jest znakiem współczesnych czasów, a jednocześnie motywem zaczerpniętym z „Dziewczyny w ramie obrazu” Rembrandta. Na jego podeszwie artysta umieścił labirynt prowadzący do krzyża oraz chiński napis „Ja jestem drogą”. Na sam kolaż składa się ponad 200 zdjęć makro i mikroskopowych wody, kamieni szlachetnych i minerałów. Został wydrukowany na specjalnym płótnie do podświetlania; w przyszłości będzie można go wydrukować również na szkle oraz na dużych formatach (nawet 5 metrów wysokości)!

O Artyście. Kim jest Piotr Barszczowski?

Piotr Barszczowski urodził się w 1972 r. w Tarnowie. Jest absolwentem dwóch krakowskich uczelni: Akademii Sztuk Pięknych oraz Uniwersytetu Papieskiego. Specjalizował się w dziedzinie komunikacji wizualnej oraz w dziedzinie historii sztuki sakralnej. Jako artysta-plastyk, projektant grafiki użytkowej, jest autorem identyfikacji wizualnych ponad 500 firm – jest również biegłym sądowym w tej dziedzinie.

Należy do Związku Polskich Artystów Plastyków oraz do Związku Polskich Artystów Fotografików. Jest twórcą „NEOWITRAŻU” – charakterystycznego foto-kolażu komponowanego fragmentami makrofotografii.

 

Dzieła Piotra Barszczewskiego zaprezentujemy w ramach tegorocznego SacroExpo (19-21.06.2023), w hali Targi Kielce (Zakładowa 1, Warszawa). Na pewno ich nie przeoczycie – zwłaszcza „Ostatniej Wieczerzy XXI” na tkaninie o powierzchni 40 metrów kwadratowej, która zawiśnie na szklanej elewacji zachodniej, witającej wszystkich uczestników wydarzenia. Zapraszamy!