Alfons Mucha

Alfons Maria Mucha urodził się 24 lipca 1860 roku w Iwanczycach, zmarł 14 lipca 1939 r. w Pradze) − to znany na całym świecie czeski grafik i malarz, jeden z czołowych przedstawicieli secesji i fin de siècle’u. Znakiem rozpoznawczym tego artysty są grafiki przedstawiające kobiety w stylu belle époque, nie unikające nawiązań do sztuki Bizancjum. Najczęściej są to wyidealizowane portrety pięknych kobiet otoczonych motywami kwiatowo-liściastymi, jak również symbolami i arabeskami. 

Alfons Mucha podjął edukację w gimnazjum w roku 1871. Przed ukończeniem szkoły był jednak zmuszony wrócić do rodzinnego miasta i zająć stanowisko Pisarza sądowego (jego ojciec był urzędnikiem sądowym). W tym samym czasie młody artysta zajmował się przygotowywaniem przedstawień teatralnych, malowaniem teatralnych dekoracji, tworzeniem plakatów. Z tego czasu pochodzi jedna z bardziej znanych praca Muchy - namalowana pastelami Joanna d'Arc na stosie. 

Kilka lat później artysta próbował się dostać na Akademię Praską, bezskutecznie. Wyjechał do Wiednia, gdzie pracował w bardzo znanej pracowni projektowania dekoracji teatralnych o nazwie Burghardt-Kautsky-Brioschi. Z kolei w Mikulowie na zlecenie hrabiego Karla Khuen-Belassiho odnawiał jego kolekcję, tworzył również obrazy malowane: portrety, pejzaże i freski. Dzięki uzyskanemu mecenatowi (brat hrabiego był zafascynowany jego twórczością i postanowił mu pomóc), w latach 1885–1886 podjął edukację na Akademii Sztuk Pięknych w Monachium. W kolejnych latach wyjechał do stolicy francuskiej i wstąpił na paryską Akademię Julian.

Postanowił osiąść w stolicy Francji, w której w tym czasie rozkwitały impresjonizm, były to również początki symbolizmu i dekadentyzmu. Alfons Mucha dzielił pracownię z Gauguinem, do czasu wyjazdu tego drugiego na Karaiby. U czeskiego artysty właśnie w tym czasie zaczął się tworzyć unikalny styl rysowniczy. W 1892 razem z Georges’em Rochergrosse’em dostał zlecenie na wykonanie ilustracji do "Scènes et èpisodes de l'histoire l'Allemagne" Seignobosa.

Pod koniec 1894 roku artysta dostał ekspresowe zamówienie na plakat teatralny do spektaklu Gismonda Victoriena Sardou. Zlecenie to przyniosło mu wielką sławę i sukces. W wieku 35 lat Mucha uzyskał sławę jednego z największych twórców secesyjnych na świecie.

Od tego czasu artysta zajął się projektowaniem graficznym: tworzył plakaty, kalendarze, okładki czasopism. Ilustrował najbardziej popularne czasopisma oraz tworzył serie grafik wykorzystywanych na pocztówki i tzw. panneaux décoratifs, czyli obrazy drukowane na jedwabiu, bardzo popularne wśród kolekcjonerów. Wspólnie z Jamesem Whistlerem założył małą szkołę malarstwa Carmen.

Od 1901 r. odpowiadał za plakaty, dekoracje oraz kostiumy dla Bernhardt w Theatre de la Renaissance. Opublikował też zbiór wzorów swoich ornamentów wraz z propozycjami ich zastosowania. W 1909 r. wybrano go do wykonania fresków w praskim Obecní dum (Miejski Dom Reprezentacyjny w Pradze). 

Po 1910 r. Alfons Mucha rozpoczął swój cykl "Epopeja słowiańska", prezentujący historię Słowian. Projekt został sfinansowany przez bogatego inwestora z Chicago. Przedsięwzięcie, które miało zająć artyście 5-6 lat, trwało finalnie osiemnaście. W dniu 1 września 1928 r. ofiarował skończone dzieła miastu Praga, jednak w Czechach uznano jego cykl za reakcyjny akademizm oraz nacjonalistyczną interpretację. Z kolei w USA dzieła zostały przyjęte bardzo entuzjastycznie. Cykl płócien wystawiono w Moravský Krumlov. Współcześnie można je oglądać w praskiej Galerii Narodowej.

Alfons Mucha wrócił do swojego kraju w 1913 roku. Po wybuchu pierwszej wojny światowej artysta nie przerwał twórczości, zaczął projektować biżuterię oraz rzeźby, a dla amerykańskich czasopism także ilustracje. 
Stał się założycielem Amerykańskiej Społeczności Słowiańskiej. Był autorem czechosłowackiego godła państwowego oraz pierwszych znaczków i banknotów. 

W 1931 Mucha stworzył witraż dla nowej kaplicy arcybiskupiej w praskiej katedrze św. Wita. W 1938 rozpoczął pracę nad tryptykiem Wiek rozumu, Wiek mądrości i Wiek miłości. Niestety artysta zmarł, zanim ukończył dzieło, załamany po wkroczeniu wojsk niemieckich do jego miasta - po przesłuchaniu przez Gestapo, w wieku 79 lat.