Władysław Wałęga

Władysław Wałęga (ur. 17 lutego 1940 w Krakowie) – polski malarz samouk. Jego twórczość jest powiązana z surrealizmem i nadnaturalizmem. Uważany za jednego z najwybitniejszych współczesnych przedstawicieli nurtu Art Brut (w szczególności: art visionnaire). Jego prace znajdują się w zbiorach Muzeum Okręgowego w Radomiu, w Muzeum Etnograficznym w Krakowie, Muzeum Etnograficznym w Warszawie, Muzeum Śląskim w Zabrzu, Muzeum Okręgowym w Bydgoszczy, Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu, Galerii In Commune Bonum oraz w kolekcjach prywatnych w kraju i za granicą.

Urodził się w ubogiej rodzinie urzędniczej. Ojciec (Władysław Wałęga) zginął w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu. Miał pięcioro rodzeństwa. W czasie gdy ukrywał się jako dziecko przed gestapo, matka (Józefa z d. Kosobucka) została zatrzymana jako zakładniczka. Po wojnie trafił do sierocińca przemianowanego na dom dziecka. Uczył się różnych zawodów (kolejarz, piekarz, stolarz, konwojent, ładowacz). Wałęga trafił pod opiekę doktora psychologii Andrzeja Kowala i zaczął malować obrazy olejne. Jego prace są opisywane w podręcznikach światowej neurologii. Od kilku lat współpracuje z Polskim Towarzystwem Neuropsychologicznym i w czasie krajowych i międzynarodowych kongresów tego towarzystwa organizuje wystawy swoich obrazów. Za tę działalność został wyróżniony najwyższymi wyróżnieniami nadawanymi przez to towarzystwo – Virtuti Medicinali 2012 oraz Copernicus Prize 2017. W 2021 roku został uznany trzecią osobowością w kategorii kultura rankingu Gazety Krakowskiej.

Wybrane wystawy indywidualne
1976: Ośrodek Kultury Kraków Podgórze & Państwowy Szpital im. J. Babińskiego Kraków
1982: Stara Prochownia Warszawa
1985: Muzeum Okręgowe Radom
1987: Nowohuckie Centrum Kultury Kraków
1999: Galeria Stańczyk – Malarstwo W. Wałęgi Kraków
2000: Galeria Sienna 5 – Krakowska Fundacja Hamlet – wystawa malarstwa Kraków
2004: Galerie d’Art – Naif – Władysław Wałęga – Malarstwo Kraków
2008: Wystawa retrospektywna "Lądowanie Wyobraźni" – Malarstwo Władysława Wałęgi Radom
2013: Kamieniołom im. JPII Kraków
2014: Byt niebytu – Galeria Sztuki Pogranicza – Muzeum Śląskie – Katowice
2015: Obrazy wyobraźni – Kujawsko–Pomorskie Centrum Kultury & Galeria ICB – Bydgoszcz
2017: Obrazy wyobraźni 2 – Związek Polskich Artystów Plastyków Gdańsk,
Wybrane wystawy zbiorowe
1976: Ośrodek Kultury – Podgórze – Kraków
1983: Galeria Twórców Sztuki Ludowej i Nieprofesjonalnej – Szentendnek – Budapeszt – Węgry
1985: Muzeum Okręgowe – "Talent pasja intuicja" – Radom
1986: Sztuka nieprofesjonalna ze zbiorów Muzeum Okręgowego w Radomiu – Toruń
1987: I triennale Art. Brut – Legnica
1987: Polska Sztuka Nieprofesjonalna – Lwów
1987: Polska Sztuka Nieprofesjonalna – Bratysława
1990: II Międzynarodowy Festiwal Sztuki Nieprofesjonalnej – Paryż
1993: Państwowa Galeria Sztuki – "Przerażenie i ukojenie" – Płock
1993: Festiwal Bardzo Szczególnych Sztuk – Katowice
1993: Samotne wyspy wyobraźni – Einsame Traumwelten – Niemcy
1994: Światowe Triennale Sztuki Innej Insita – Bratysława
2001: Artyści Galerii Pod Czwórką – Lublin
2002: Impresje artystyczne – Kraków
2002: "Blind walk" – Kolonia Niemcy
2013: Galeria Sztuki – Włocławek
2013: Muzeum Płock
2013: Muzeum Nikifora w Krynicy Zdroju oddział MO w Nowym Sączu – Sztuka Art Brut ze zbiorów Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu – 18.10.2013
2015: Państwowa Galeria Sztuki Sopot
2016: Państwowe Muzeum Etnograficzne Warszawa
2018: Wystawa "Sztuka zwana naiwną" Miejska Galeria Sztuki, Galeria Willa Łódź
2019: Wystawa "Dwa bieguny polskiego surrealizmu i realizmu magicznego – Ronowski\Wałęga" Warszawa
2020: Wystawa "Między Niebem a Ziemią", Stacja Badawcza Outsider Art, Kraków
2021: "Oblicza Art Brut", Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy
W latach osiemdziesiątych był uczestnikiem plenerów malarskich i wystaw na Węgrzech, w Brukseli, Niemczech, Belgii.