Dożarta baba, 2022

Obraz o tytule "Dożarta baba" to praca z 2022 roku o wymiarach 40x50 cm. Jej autorem jest Andrzej Cybura.

Praca wykonana została w technikach: akryl, olej. Jest to rodzaj farby opatentowany w Niemczech w 1934 roku, początkowo wykorzystywany w przemyśle i do prac remontowych (malowano nią elewacje budowli w morskim klimacie); jako medium artystyczne rozpowszechnił się od lat 50-tych XX wieku i szybko zyskały popularność ze względu na łatwość operowania nimi, niską cenę, szybki czas schnięcia oraz żywe kolory. Akryle można stosować na dowolnym podłożu – drewnie, metalu, płótnie, papierze, kartonie, szkle. Nie jest to medium wymagające wiedzy i praktyki w takim stopniu, jak ma to w przypadku farb olejnych, dlatego farby akrylowe poleca się początkującym adeptom sztuk pięknych. Akryle pozwalają na nakładanie warstw cienkich, laserunkowych, jak i impastowych. Mogą występować jako płyn lub żel w tubkach. Można spotkać je w twórczości artystycznej Andy’ego Warhole’a, Tadeusza Dominika, Basquiata czy Edwarda Dwurnika. Jest to rodzaj farb malarskich, których składnikami są olej lniany oraz pigment. Technika własnoręcznego przygotowania farb oraz malowania nimi wymaga wiedzy, cierpliwości (obrazy olejne dość długo schną) oraz ćwiczeń; efekt, jaki dzięki nim uzyskany, jest wart tego wysiłku ze względu na dobrą trwałość obrazu oraz świetlistość kolorów. Farby olejne mają długą historię, która w przypadku Europy sięga XV wieku. Pierwszymi artystami, którzy zaczęli posługiwać się olejami na desce byli artyści flamandzcy i holenderscy, tacy jak Jan van Eyck oraz Rogier van der Weyden, którzy posługiwali się techniką laserunkową (nakładali półprzezroczyste, cienkie warstwy olejne na monochromatyczną podmalówkę, wzmacniając niektóre tony). W XVII wieku modna była technika alla prima, malowania „od razu”, często mieszając farby olejne na płótnie, nakładane impastowo. Zwolennikami takiego wariantu byli Peter Paul Rubens czy Diego Velazquez.

Podłożem tej pracy jest płótno. Jest to rodzaj tkaniny o splocie płóciennym, które charakteryzuje się szerokim zastosowaniem. W przypadku warsztatu artystycznego, płótno występuje w charakterze podobrazia: może zostać rozpięte na listwach drewnianych, tworząc blejtram, lub zostać umieszczone na desce. Kompozycję malarską umieszcza się na płótnie uprzednio zagruntowanym.

Artysta wykonał obraz w stylach: realizm, surrealizm. Jest to kierunek obecny w sztuce od XVII wieku, zaś od lat 70-tych powraca jako hiperrealizm, czyli niezwykle szczegółowe oddanie rzeczywistych form wizualnych. Surrealiści aktywnie uczestniczyli w życiu artystycznym i kulturalnym powojennej Francji, często stosując prowokacje intelektualne w stosunku do osobistości ze świata polityki.

Przewodnie tematy pracy to: człowiek, pejzaż, zwierzę. Człowiek pojawił się już w sztuce prehistorycznej i jest jednym z głownych tematów w sztuce do czasów współczesnych. Klasyczny pejzaż został porzucony przez impresjonistów i postimpresjnistów, którzy zaproponowali nowe spojrzenie na ten motyw. Stał się on wtedy mniej realistyczny, a znacznie bardziej zmodyfikowany pod kątem psychologii twórcy. Zwierzę, które było motywem kompozycji malarskich tworzonych przez prehistorycznych artystów na ścianach jaskiń. Pojawiało się również w malarstwie ściennym i mozaikach w Pompejach czy Herkulanum (wystarczy przypomnieć sobie słynną posadzkę z psem stróżującym podpisaną „Cave canem”). Fascynację zwierzętami widać również w polskim malarstwie realistycznym na płótnach Kossaków, Chełmońskiego oraz Wierusza-Kowalskiego.

"Dożarta baba" wyróżnia się paletą kolorów wśród których występują: biały, zielony, czarny. Kolor ten stanowi uniwersalny element, który nada naszemu wnętrzu minimalistycznego charakteru. W zestawieniu z ziemistymi odcieniami, kolor zielony wywoła efekt rajskiego ogrodu nawet w zamkniętym pomieszczeniu. W pracach impresjonistów nigdy nie spotakmy kolory czarnego. Stał się on natomiast dobitnym akcentem w sztuce współczesnej, stawiającej na minimalizm.

Nastroj pracy charakteryzuje pasja. Z nastrojem tym kojarzą się ciepłe kolory, takie jak czerwienie i pomarańcze oraz tematy związane z uczuciami i zmysłowością.