PLANETARIUM XVII, 2023

Obraz o tytule "PLANETARIUM XVII" to praca z 2023 roku o wymiarach 100x100 cm. Jej autorem jest Daria Wiercioch.

Dzieło zostało wykonane w technice olej. Farba olejna to rodzaj farby powstała w wyniku zmieszania pigmentu z olejem roślinnym, często lnianym. Jest to wolnoschnąca technika wymagająca wiedzy, doświadczenia i praktyki. Farby olejne po raz pierwszy pojawiły się w starożytności na Dalekim Wschodzie, ale w Europie rozpowszechniły się w XV wieku, najwcześniej najprawdopodobniej we Flandrii. Szybko zyskały popularność ze względu na różnorodne efekty, które mogły być dzięki nim uzyskane – przede wszystkim świetlistość oraz wyrazistość kolorów. Farba olejna może być kładziona impastami, a więc grubymi warstwami, oraz laserunkowo. Laserunki to półprzezroczyste warstwy farby powstałe w wyniku rozcieńczenia ich dużą ilością odpowiedniego rozpuszczalnika, dzięki którym artysta może zmienić lub wydobyć odpowiedni ton niższych warstw obrazu. Ten klasyczny sposób nakładania cienkich warstw farby olejnej, spotykamy u flamandzkich oraz holenderskich artystów, takich jak Jan van Eyck, Rogier van der Weyden, Jan Vermeer czy Cornelis Gijsbrechts. Inną techniką jest alla prima, a więc nakładanie grubej warstwy farby swobodnym gestem malarskim, czasem bez szkicu przygotowawczego na płótnie, a czasem bazując jedynie na schematycznej kompozycji zaznaczonej pędzlem na podobraziu. Techniką alla prima posługiwał się Peter Paul Rubens oraz Anton van Dyck. Popularność farb olejnych spadła po połowie XX wieku, kiedy wielu artystów zwróciło się ku farbom akrylowym.

Praca wykonana jest w oparciu o płótno. Jest to rodzaj tkaniny o splocie płóciennym, które charakteryzuje się szerokim zastosowaniem. W przypadku warsztatu artystycznego, płótno występuje w charakterze podobrazia: może zostać rozpięte na listwach drewnianych, tworząc blejtram, lub zostać umieszczone na desce. Kompozycję malarską umieszcza się na płótnie uprzednio zagruntowanym.

Pracę możemy zakwalifikować do styli: abstrakcja, ekspresjonizm. Abstrakcja to styl odrzucający odzwierciedlenie rzeczywistości I w zamian przekazanie jej w postaci abstrakcyjnych pojęć i idei, miedzy innymi przy pomocy kolorów, kształtów I linii. Najważniejszymi przedstawicielami ekspresjonizmu w Polsce byli graficy skupieni wokół grupy artystycznej BUNT, a więc Stanisław Kubicki, Stefan Szmaj, Władysław Skotarek czy Jan Jerzy Wroniecki.

Przewodnie tematy pracy to: abstrakcja, fantastyka, geometria. Fantastyka, która charakteryzuje się wykorzystaniem motywów sennych, nierealnych oraz baśniowych. Może ona przyjmować formy odnoszące się literackich toposów, wizji futurystycznych czy indywidualnych fantazji autora. Geometryczne elementy chętnie wykorzystuje ludowe rzemiosło artystyczne i sztuka prymitywna, która zainspirowała tym artystów tworzących w nurcie kubizmu.

Autor obrazu wykorzystał przy tworzeniu pracy kolory szary, złoty, czarny, inne. Ulubioną barwą artystów związanych z minimal art oraz sztuką konceptualną był kolor szary. Jest to barwa neutralna, dlatego nie odwracała uwagi od istotnych aspektów moderny: materiału, z którego wykonywano dzieło oraz zapisu procesu twórczego. Kolor złoty oznacza sferę niebiańską, władzę oraz luksusCzerń może tworzyć zaskakujące połączenie z czarnym, minimalistycznym wnętrzem bądź działać na zasadzie konstrastu, kiedy wprowadzimy ją do jasnej przestrzeni.

Autor dzieła utrzymał je w nastrojach które opisać możemy jako melancholia, pasja, spokój. Melancholia może być wywoływana przez sztukę wykorzystującą motyw tęsknoty, zadumy nad przeszłością, rozstania czy śmierci. Pasja, którą można osiągnąć dzięki motywom miłości, przyjemności, pożądania, lub – z drugiej strony – agresji, złości i wzburzenia uczuciowego. Spokój można osiągnąć dzięki dziełom sztuki o kompozycji statycznej i kolorom, które nie rozpraszają naszego wzroku.