Pisces, 2023

"Pisces" to obraz o wymiarach 70x80 cm z 2023 roku. Autorem pracy jest Wojciech Jańczak.

Dzieło zostało wykonane w technice akryl. Jest to rodzaj farby opatentowany w Niemczech w 1934 roku, początkowo wykorzystywany w przemyśle i do prac remontowych (malowano nią elewacje budowli w morskim klimacie); jako medium artystyczne rozpowszechnił się od lat 50-tych XX wieku i szybko zyskały popularność ze względu na łatwość operowania nimi, niską cenę, szybki czas schnięcia oraz żywe kolory. Akryle można stosować na dowolnym podłożu – drewnie, metalu, płótnie, papierze, kartonie, szkle. Nie jest to medium wymagające wiedzy i praktyki w takim stopniu, jak ma to w przypadku farb olejnych, dlatego farby akrylowe poleca się początkującym adeptom sztuk pięknych. Akryle pozwalają na nakładanie warstw cienkich, laserunkowych, jak i impastowych. Mogą występować jako płyn lub żel w tubkach. Można spotkać je w twórczości artystycznej Andy’ego Warhole’a, Tadeusza Dominika, Basquiata czy Edwarda Dwurnika.

Autor pracy wykorzystał jako podłoże płótno. Jest to tkanina o splocie płóciennym, posiadająca wielorakie zastosowanie. Płótno wykorzystywane jest jako podobrazie malarskie: najpopularniejszymi rodzajami są te wykonane z włókien bawełnianych lub lnianych. Płótno malarskie bywa mocowane na krosnach (drewnianych listwach), tworząc blejtram lub umieszczane na desce drewnianej przy pomocy odpowiedniego kleju. Płótno jest w następnej kolejności gruntowane oraz pokrywane farbą.

Pracę możemy zakwalifikować do styli: ekspresjonizm, inne, minimalizm, surrealizm. Obrazy ekspresjonistyczne cechuje duża emocjonalność i subiektywizm. Kierunek ten inspirował się również psychoanalizą oraz pierwszymi badaniami nad snem. Eksperymenty minimalistyczne bywają określane jako protoinstalacje ze względu na fakt, iż proponowały nowe podejście do związku przedmiotu z przestrzenią dzieła, stając się jej nierozerwalną częścią. Surrealiści aktywnie uczestniczyli w życiu artystycznym i kulturalnym powojennej Francji, często stosując prowokacje intelektualne w stosunku do osobistości ze świata polityki.

Tematem tej pracy są człowiek, fantastyka, geometria, portret, zwierzę. Jest temat uniwersalny dla historii sztuki: w prehistorii sylwetki ludzkie pełniły rolę mistyczną, w czasach renesansu stanowiły estetyczny wzór piękna, zaś w sztuce współczesnej wątek ten skupia się przede wszystkim na świadomości, percepcji i wnętrzu ludzkim, niekoniecznie przedstawiając go w całej postacii, a obrazując to, co jest częścią jego umysłu. Fanstatyka pojawia się w sztuce całego świata, będąc odpowiedzią na ludzką potrzebę tworzenia wyimaginowanych światów i sytuacji, działających zgodnie z prawem logiki stworzonych w wyobraźni ich twórców. Geometria, która nadaje dziełom sztuki schematyczną estetykę opartą na relacjach między kształtami i kolorami. Najpopularniejszym autorem geometrycznych kompozycji był holenderski malarz Piet Mondrian związany z grupą De Stijl. Jego intelektualne prace szybko przeniknęły do wzornictwa dekoracyjnego jako czysto dekoracyjne wzory. Portret pojawił się w starożytności, już wtedy podejmując próby psychologicznego ukazania modela. Jako samodzielne dzieło sztuki powrócił dopiero w późnym średniowieczu. Jest to temat lubiany zarówno przez twórców, jak i odbiorców dzieła: pierwsze wizerunki zwierząt możemy oglądać na ścianach jaskiń, gdzie prehistoryczni myśliwi umieszczali wizerunki stworzeń w celach rytualnych.

"Pisces" wyróżnia się paletą kolorów wśród których występują: biały, beż, niebieski, szary. Kolor biały jest wskazany zwłaszcza dla tych miłośników sztuki, którzy cenią sobie minimalizm. Jest to barwa idealna do spokojnych, przytulnych przestrzeni, w których nie chcemy wprowadzać żywiołowego elementu. Niebieski, który nadaje onirycznego charakteru dziełom sztuki, co tłumaczy częste jego występowanie w pracach surrealistów, np. U Salvadora Dali i Rene Magritte’a. Dzieła w odcieniach szarości stanowią znakomity wybór dla tych, którym zależy na równomiernym rozłożeniu akcentów wizualnych w przestrzeni mieszkalnej czy biurowej.

Nastroj pracy charakteryzują melancholia, spokój. Melancholia może być wywoływana przez sztukę wykorzystującą motyw tęsknoty, zadumy nad przeszłością, rozstania czy śmierci. Spokój, łączący się z atmosferą medytacji, kontemplacji dzieła sztuki i jest osiągany poprzez minimalistyczne kompozycje bądź też stonowaną kolorystykę.