Mały kotek – ilustracja do książki "Pims, którego nie ma" Joanny Papuzińskiej (wyd. Nasza Księgarnia, 1967), 1966

"Mały kotek – ilustracja do książki "Pims, którego nie ma" Joanny Papuzińskiej (wyd. Nasza Księgarnia, 1967)" to obraz o wymiarach 19x21 cm z 1966 roku. Autorem pracy jest Zdzisław Witwicki.

Dzieło zostało wykonane w technice gwasz. Jest to rodzaj farby wodnej zawierającej kredę lub biel ołowianą albo cynkową z domieszką gumy arabskiej jako spoiwa. Technika gwaszu znana był od średniowiecza, szczególnie popularna w XVII i XVIII wieku w Europie. Opisywana przez Giorgio Vasariego jako jedna z technik artystycznych, wykorzystywana do tworzenia szkiców, będących podstawą kompozycji olejnych oraz do ilustracji. W przeciwieństwie do akwareli, gwasz daje intensywną, nieprzezroczystą barwę. Gwasz często łączony jest z innymi technikami artystycznymi, zwykle na odpowiednio przygotowanym papierze, kartonie, tekturze, kości słoniowej, pergaminie, płótnie. Do malowania tą techniką używa się pędzli akwarelowych oraz tak zwanych szczeciniaków o szerokości od pięciu do dziesięciu centymetrów. Przykładami prac wykonanych w technice gwaszu są dzieła Henriego Matisse’a, Williama Turnera, Edwarda Burne-Jonesa oraz Joan Miró. Wśród polskich twórców, techniką gwaszu posługiwali się Zofia Stryjeńska, Nikifor czy Leon Wyczółkowski.

Praca wykonana jest w oparciu o papier. Jest to rodzaj podobrazia, który, w zależności od faktury i grubości, przystosowany jest do konkretnych technik artystycznych. Papier o gramaturze 200 g/2 jest odpowiednim materiałem do wykonywania na nim kompozycji przy pomocy farb akwarelowych, gwaszu, sangwiny czy tuszu, z kolei ten o gramaturze 90 g/m2 o ziarnistej powierzchni, odpowiedni będzie do rysunku ołówkiem, kredkami, pastelami, sepią i węglem. Jeżeli artyście zależy na papierze odpornym na światło słoneczne i działanie czasu, powinien zastosować papier bezkwasowy. Historia papieru sięga antyku; znany był on w całym basenie Morza Śródziemnego oraz na Dalekim Wschodzie. W warsztatach artystycznych wykorzystywano go do tworzenia szkiców i rysunków koncepcyjnych, zaś od XVI wieku stanowił ważny materiał do druku i grafiki. Dziś prace na papierze są autonomicznym dziełem sztuki, które pod względem wartości sprzedażowej mogą pokonać swoich rywali na płótnie.

Artysta wykonał obraz w stylu figuratywne. Przykładami prac figuratywnymi są prace Petera Paula Rubensa, Diego Velazqueza, Jana Vermeera czy Jana Matejki.

Przewodni temat pracy to zwierzę, które było motywem kompozycji malarskich tworzonych przez prehistorycznych artystów na ścianach jaskiń. Pojawiało się również w malarstwie ściennym i mozaikach w Pompejach czy Herkulanum (wystarczy przypomnieć sobie słynną posadzkę z psem stróżującym podpisaną „Cave canem”). Fascynację zwierzętami widać również w polskim malarstwie realistycznym na płótnach Kossaków, Chełmońskiego oraz Wierusza-Kowalskiego.

Wśród gamy kolorystycznej dominują kolory: biały, czerwony, wielokolorowy. Biały, który w zależności od techniki, nadaje kompozycji świetlistości oraz wzmacnia kontrasty światło-cieniowe. Czerwony, który w zależności od kontekstu, kojarzy się z ogniem, krwią, miłością, strachem, śmiercią. Prawdopodobnie jest to najbardziej wieloznaczna barwa w całej kulturze wizualnej. Mieszana kolorystyka prac charakteryzowała kolorystów, fowistów, impresjonistów oraz ekspresjonistów. Dzisiaj często spotykamy takie rozwiązanie w dziełach z nurtu street art oraz instalacjach artystycznych podejmujących problem optyki i percepcji.

Nastroj pracy charakteryzują radość, spokój. Radość można osiagnąć poprzez kolory kojarzące się z przyrodą - np. Zielenią czy błękitami. Spokój, łączący się z atmosferą medytacji, kontemplacji dzieła sztuki i jest osiągany poprzez minimalistyczne kompozycje bądź też stonowaną kolorystykę.