Sztuka na wielkim ekranie

Luiza Poreda, 30 marca 2020

W czasie pandemii koronawirusa proponujemy, jak spędzić ciekawie czas, obcując z malarstwem, rzeźbą i grafiką bez wychodzenia z domu – sztuka online dostępna w Internecie! Wybraliśmy filmy o sztuce, które są warte uwagi. Poza dobrze znanymi klasykami w naszym zbiorze filmów znajduje się kilka mniej znanych perełek. Zapraszamy do oglądania!

 

1. Walka: życie i zaginiona twórczość Stanisława Szukalskiego

Pewnie niewielu z Was wie, że twórczością polskiego artysty Stanisława Szukalskiego zafascynował się Leonardo DiCaprio. Pokochał go tak bardzo, że został producentem filmu dokumentalnego Netflixa o tym twórcy. To historia o życiu Szukalskiego – dziwaka, ekscentryka, polskiego rzeźbiarza i samozwańczego geniusza, który stworzył własną koncepcję dotyczącą pochodzenia starożytnych Polaków. Miał on szansę stać się prawdziwą legendą, jednak wybuch II wojny światowej przekreślił jego sukces. Twórczość jednego z najbardziej niezwykłych artystów polskich XX wieku została ponownie odkryta dopiero pod koniec jego życia. Dziś uznaje się go za wybitnego twórcę. 

Znany amerykański aktor Leonardo DiCaprio poznał sztukę Stanisława Szukalskiego, kiedy był małym chłopcem – Szukalski przyjaźnił się z rodziną gwiazdora i chłopiec nazywał go swoim „polskim dziadkiem”. W zbiorach Muzeum Miasta i Rzeki Warty można nawet znaleźć zdjęcia małego Leonarda na kolanach u Szukalskiego.  Di Caprio obiecał sobie lata temu, że kiedyś uhonoruje artystę poznanego w dzieciństwie. W końcu mu się udało.

 

2. Młyn i krzyż

 Wkraczamy w świat obrazu Pietera Bruegela zatytułowany „Droga Krzyżowa”, który powstał w 1564 roku. opowiadając przy tym losy dwunastu osób uwiecznionych na płótnie. Słynne dzieło zainspirowane było biblijną opowieścią, odnosił się także do religijno-narodowościowego, jaki miał miejsce w tamtych czasach na terenach Niderlandów. Reżyser Lech Majewski ożywił bohaterów obrazu i przygląda się ich życiu pozwalając im opowiedzieć swoje historie. Pojawia się również sam artysta Pieter Bruegel, który tłumaczy widzom, jak powstało jego wielkie dzieło. 

 

3. Duchy Goi

To kolejna już genialna produkcja biograficzna utalentowanego reżysera Milosa Formana. Ten film jest prawdziwą ucztą dla oczu i ducha – od pięknych kostiumów aż po wyraziście zaznaczone postacie i dążenie ku uniwersalnym kwestiom, dotyczącym człowieka poza jego czasem i miejscem. Wszystko zaś dzieje się w szarpanej konfliktami Hiszpanii, której mroczne czasy tak niezwykle przedstawił na swoich obrazach Francisco de Goya. W filmie uwagę przyciągają sugestywne obrazy kraju pustoszonego przez armię napoleońską, przetykane niepokojącymi dziełami Goi. 

4. Caravaggio

Niezwykła produkcja genialnego reżysera Dereka Jarmana. To bardzo piękny i udany hołd oddany jednemu z największych artystów w historii światowego malarstwa. To również szczera historia opowiadająca życie Caravaggia, przetkana licznymi obrazami z pracowni malarza. Widzimy tu sceny z pozowania modeli do obrazów malowanych, takich jak „Śmierć Marii” czy Złożenie do grobu”. Jarman operuje w tym filmie światłem i obrazem, jakby pragnął namalować sceny z życia Caravaggia jego paletą. 

5. Serafina

Film Martina Provosta z 2008 roku był bardzo doceniony przez krytyków filmowych i otrzymał aż siedem Cezarów – (czyli francuskich Oscarów) – w tym za najlepszy film. Opowiada on historię życia i twórczości francuskiej malarki Séraphine Louis, która pracując jako sprzątaczka, została odkryta i wypromowana przez niemieckiego kolekcjonera sztuki Wilhelma Ude. Stała się w końcu słynną przedstawicielką ruchu Art Naive, aktóra w swoich obrazach lubiła wykorzystywać nietypowe materiały, takie jak ziemia czy krew martwych zwierząt – to, co znajdowała podczas swoich codziennych spacerów. 

 

6. Andriej Rublow

To wykonany z rozmachem dramat rosyjski z 1966 roku jednego z największych twórców współczesnego kina Andrieja Tarkowskiego.  Opowiada o życiu malarza-ikonografisty Andrieja Rublowa (Anatolija Solonicyna). Dryfujący z miejsca na miejsce w burzliwych czasach, pokojowo nastawiony do świata mnich zyskuje wielkie uznanie, jednak po tym, jak  jest świadkiem brutalnej walki, w którą nieumyślnie się angażuje, wycofuje się ze świata. Film jest uznawany na całym świecie za jedno z największych dzieł światowej kinematografii.

7. Brzuch architekta

To film Petera Greenaway’a, niezwykle uwrażliwionego na świat sztuki reżysera, który sam jest również malarzem. Film jest opowieścią o architekcie, który zostaje zaproszony do Rzymu ze swoją młodą, atrakcyjną żoną, aby zorganizować wystawę. Jednak zdrowie, jak i obsesja na punkcie pracy mocno zniechęcają żonę do jej męża, która pociechę znajduje w ramionach młodego Włocha. Fabuła niby banalna, jednak Greenawayowi nie można odmówić wizualnego artyzmu osiąganego dzięki autorskim technikom wizualnym. Sceny odbywają się w różnych pięknych miejscach Rzymu: w Panteonie, Mauzoleum Augusta, przy pomniku Wiktora Emanuela II czy fontannie Piazza Navona.

8. Picasso: twórca i niszczyciel

Pablo Picasso poznaje młodą Françoise Gilot, która staje się jego towarzyszką życia. Kobieta zmaga się trudną relacją ze swoim słynnym kochankiem, jednak mimo jego romansów, wciąż trwa przy nim. Niestety twórcy filmu nie otrzymali pozwolenia na pokazywanie dzieł słynnego malarza, dlatego film ten pokazuje jedynie życie osobiste Picassa. 

9. Love is the Devil: Szkic do portretu Francisa Bacona

Film koncentruje się przede wszystkim na nieprawdopodobnym i burzliwym związku artysty ze złodziejaszkiem Georgem Dyerem, który po nieudanym włamaniu staje się kochankiem Bacona. Po tak specyficznym poczatku romansu, artysta wciąga kochanka w swój krąg ekscentrycznych przyjaciół.

10. Modigliani

Akcja filmu rozgrywa się w 1919 roku w Paryżu i ukazuje historię życia słynnego włoskiego artysty, jak również jego tragicznego romansu z Jeanne Hebuterne. Produkcja ta koncentruje się na  ostatnich dniach życia Modiglianiego, a także na zaciekłej rywalizacji artysty z Picassem. Przesłanie filmu jest bardzo jednoznaczne: wiara artysty we własną twórczość oraz zamiłowanie do sztuki są bezwarunkowe i niezniszczalne.

11. Basquiat

Akcja tego filmu rozgrywa się Nowym Jorku lat osiemdziesiątych, a ciekawostką jest fakt, iż sceny z tamtych czasów odtworzono na podstawie doświadczeń świadków, zdobyte z pierwszej ręki! Opowiada historię krótkiego i intensywnego życia malarza pochodzenia haitańskiego i portorykańskiego, przyjaciela Andy’ego Warhola –  Jean-Michela Basquiata, który zmarł w wieku 27 lat z powodu przedawkowania narkotyków. Produkcja ta pokazuje, jak szybko młody artysta stał się słynnym i bardzo pożądanym artystą tworzącym sztukę ulicy, jak również obrazy malowane na płótnie. 

 

 

12. Wyjście przez sklep z pamiątkami

Wyjątkowa produkcja dla fanów street artu i Banksy’ego – artysty, który świat sztuki ulicznej postawił na głowie, stając się najbardziej znanym na świecie twórcą tego nurtu. Artysta w 2010 roku nakręcił o sobie film dokumentalny, stając się narratorem opowieści o Thierry’m Guetta, który w którymś momencie opowieści rusza w pogoń za Banksym… Film pełna jest pytań: skąd tak nagła popularność street artowca? Czy jest on kolejnym efektem wpływu kultury masowej na twórców? Czy zasługuje na miano artysty? Do refleksji.

13. Frida

To według nas jeden z najpiękniejszych filmów biograficznych, wyprodukowany w 2002 roku. Ukazuje prywatne życie niezwykłej, kolorowej, surrealistycznej artystki z Meksyku, Fridy Kahlo. Film ten urzeka pięknem i kobiecą wrażliwością, ukazuje niełatwe lody artystki, która od wczesnych lat cierpiała na poważne problemy zdrowotne, nie miała również szczęścia w miłości. Warto zobaczyć!

14. Twój Vincent

Animacja z 2017 roku to kolejny po  „Vincent&Theo” udany film o życiu słynnego holenderskiego malarza. Film zachwyca wizualnie, pokazując ostatnie miesiące życia Vincenta van Gogha. Najbardziej niesamowite jest to, że każda z 65 tysięcy klatek tego filmu została namalowana ręcznie przez 125 malarzy, w postimpresjonistycznym stylu Van Gogha. Film powstawał 10 lat, a nowoczesna technologia pozwoliła ożywić obrazy malowane Van Gogha na dużym ekranie.