Sapiens Ludens, 2020

"Sapiens Ludens" to obraz o wymiarach 150x90 cm z 2020 roku. Autorem pracy jest Piotr Kachny.

W celu stworzenia dzieła wykorzystał techniki: olej, spray, technika własna. Farba olejna to rodzaj farby powstała w wyniku zmieszania pigmentu z olejem roślinnym, często lnianym. Jest to wolnoschnąca technika wymagająca wiedzy, doświadczenia i praktyki. Farby olejne po raz pierwszy pojawiły się w starożytności na Dalekim Wschodzie, ale w Europie rozpowszechniły się w XV wieku, najwcześniej najprawdopodobniej we Flandrii. Szybko zyskały popularność ze względu na różnorodne efekty, które mogły być dzięki nim uzyskane – przede wszystkim świetlistość oraz wyrazistość kolorów. Farba olejna może być kładziona impastami, a więc grubymi warstwami, oraz laserunkowo. Laserunki to półprzezroczyste warstwy farby powstałe w wyniku rozcieńczenia ich dużą ilością odpowiedniego rozpuszczalnika, dzięki którym artysta może zmienić lub wydobyć odpowiedni ton niższych warstw obrazu. Ten klasyczny sposób nakładania cienkich warstw farby olejnej, spotykamy u flamandzkich oraz holenderskich artystów, takich jak Jan van Eyck, Rogier van der Weyden, Jan Vermeer czy Cornelis Gijsbrechts. Inną techniką jest alla prima, a więc nakładanie grubej warstwy farby swobodnym gestem malarskim, czasem bez szkicu przygotowawczego na płótnie, a czasem bazując jedynie na schematycznej kompozycji zaznaczonej pędzlem na podobraziu. Techniką alla prima posługiwał się Peter Paul Rubens oraz Anton van Dyck. Popularność farb olejnych spadła po połowie XX wieku, kiedy wielu artystów zwróciło się ku farbom akrylowym. Jest to technika wykorzystująca farby w sprayu, a więc pigmenty wraz z gazem nośnym, które znajdują się w pojemniku pod dużym ciśnieniem. Spray jest klasycznym medium stosowanym w nurcie street artu do tworzenia graffiti oraz murali. Przeznaczony jest do malowania „z ręki” oraz z wykorzystaniem wcześniej przygotowanych szablonów, które artysta przykłada do płaskiej powierzchni, a następnie rozpyla farbę. Jako metoda szybka i dość łatwa, spray stał się narzędziem twórców utożsamianych ze sztuką ulicy do wyrażania treści społecznych, politycznych i kulturowych. Z drugiej strony, bywa kojarzony z wandalizmem, ponieważ jest łatwą i tanią metodą na wyrażenie własnych myśli przed szeroką publicznością w sposób znany już ze starożytnych miast rzymskich. Farby w sprayu wykorzystywane są jako dopełnienie malarskich kompozycji powstających na płótnie, najczęściej przy udziale farb akrylowych. Przykładami artystów posługujących się medium sprayu są Basquiat, Fernando Carlo, Richard „Richie” Mirando oraz Sane Smith. Bez wątpienia najsłynniejszym przedstawicielem sztuki ulicy malowanej sprayem jest Banksy, artysta o nieustalonej tożsamości, który zostawia swoje prace na murach całego świata. Prace Banksy’ego charakteryzują się kąśliwym humorem, a niekiedy wręcz sarkazmem w komentowaniu aktualnych zjawisk politycznych i kulturalnych. To właśnie dzięki szablonom i farbom w sprayu Banksy pozostaje szybki i niemożliwy do namierzenia przez historyczno-sztucznych szpiegów. Technika autorska, niepowtarzalna i oryginalna, zwykle mieszana, zależna od indywidualnej wizji artysty. W dużej mierze polega na eksperymentalnych działaniach samego twórcy.

Autor pracy wykorzystał jako podłoże płótno. Jest to najpopularniejszy rodzaj podobrazia malarskiego, charakteryzujące się splotem płóciennym. Najczęściej do jego produkcji używa się włókien lnianych lub bawełny. Płótno może zostać naciągnięte na drewnianą ramę z blejtramu bądź przyklejone do deski drewnianej. Po zagruntowaniu płótna, jest ono gotowe do pokrycia kompozycją malarską.

Dzieło posiada charakterystyczne cechy utworu dla styli ekspresjonizm, figuratywne, pop-art. Najważniejszymi przedstawicielami ekspresjonizmu w Polsce byli graficy skupieni wokół grupy artystycznej BUNT, a więc Stanisław Kubicki, Stefan Szmaj, Władysław Skotarek czy Jan Jerzy Wroniecki. Sztuką figuratywną jest przede wszystkim realizm, stanowiący dokładnie odzwierciedlenie wizualnych form otaczającej nas rzeczywistości. Pop-art to kierunek w sztuce powstały w latach 50-tych XX wieku, nawiązujący dialog z kulturą popularną, konsumpcyjnym stylem życia powojennych mas oraz cywilizacją wielkomiejską.

Tematem tej pracy są akt, człowiek, geometria. Wśród aktów możemy wyróżnić estetyczne przedstawienia piękna ludzkiego ciała, wizerunki zaangażowane w kwestie społeczno-polityczne czy również takie obrazy i rzeźby, które są nośnikami symbolicznych, a zczasem mistycznych znaczeń. Jest to temat pojawiający się w sztuce nieprzerwanie od czasów pierwszych rysunków na ścianach jaskiń. Sylwetki ludzkie pojawiały się w różnych kontekstach: od estetycznych po polityczno-społeczne i propagandowe. Największe znaczenie geometria zyskała na początku XX wieku w neoplastycznych eksperymentach Pieta Mondriana, później zaś wyznaczyła rezerwuar form, którymi posługiwali się kubiści.

Autor obrazu wykorzystał przy tworzeniu pracy kolory czerwony, żółty, wielokolorowy. Barwa czerwona stanowi najlepszy sposób na ocieplenie wnętrza, w którym przebywamy. Ponadto dynamizuje i ożywia przestrzeń poza dziełem. Żółty, który posiada różne oblicza zależne od odcienia barwy. Żółcienie poprawiają Nastroj odbiorcy i rozświetlają przestrzeń, w której są eksponowane bądź też wprowadzają atmosferę spokoju i odprężenia. Dzięki zabiegowi artystycznemu mieszanej kolorystyki z łatwością dopasujemy dzieło do wnętrza o takiej kolorystyce, która występuje choć w jednym fragmencie obrazu czy rzeźby.

Nastroj pracy charakteryzuje spokój. Spokój można osiągnąć dzięki dziełom sztuki o kompozycji statycznej i kolorom, które nie rozpraszają naszego wzroku.