Still Life with marbles, 2023

"Still Life with marbles" to obraz o wymiarach 92x73 cm z 2023 roku. Autorem pracy jest Agata Lis.

Praca wykonana została w technice olej. Farba olejna to rodzaj farby powstała w wyniku zmieszania pigmentu z olejem roślinnym, często lnianym. Jest to wolnoschnąca technika wymagająca wiedzy, doświadczenia i praktyki. Farby olejne po raz pierwszy pojawiły się w starożytności na Dalekim Wschodzie, ale w Europie rozpowszechniły się w XV wieku, najwcześniej najprawdopodobniej we Flandrii. Szybko zyskały popularność ze względu na różnorodne efekty, które mogły być dzięki nim uzyskane – przede wszystkim świetlistość oraz wyrazistość kolorów. Farba olejna może być kładziona impastami, a więc grubymi warstwami, oraz laserunkowo. Laserunki to półprzezroczyste warstwy farby powstałe w wyniku rozcieńczenia ich dużą ilością odpowiedniego rozpuszczalnika, dzięki którym artysta może zmienić lub wydobyć odpowiedni ton niższych warstw obrazu. Ten klasyczny sposób nakładania cienkich warstw farby olejnej, spotykamy u flamandzkich oraz holenderskich artystów, takich jak Jan van Eyck, Rogier van der Weyden, Jan Vermeer czy Cornelis Gijsbrechts. Inną techniką jest alla prima, a więc nakładanie grubej warstwy farby swobodnym gestem malarskim, czasem bez szkicu przygotowawczego na płótnie, a czasem bazując jedynie na schematycznej kompozycji zaznaczonej pędzlem na podobraziu. Techniką alla prima posługiwał się Peter Paul Rubens oraz Anton van Dyck. Popularność farb olejnych spadła po połowie XX wieku, kiedy wielu artystów zwróciło się ku farbom akrylowym.

Praca wykonana jest w oparciu o płótno. Jest to najpopularniejszy rodzaj podobrazia malarskiego, charakteryzujące się splotem płóciennym. Najczęściej do jego produkcji używa się włókien lnianych lub bawełny. Płótno może zostać naciągnięte na drewnianą ramę z blejtramu bądź przyklejone do deski drewnianej. Po zagruntowaniu płótna, jest ono gotowe do pokrycia kompozycją malarską.

Artysta wykonał obraz w stylach: abstrakcja, ekspresjonizm, figuratywne, minimalizm, pop-art, street art, surrealizm. Jest to styl porzucający wszelkie podobieństwa formalne do form rzeczywistych, postulując wyrażanie za pomocą sztuki wartości abstrakcyjnych, idei, emocji, symboli. Najsłynniejszymi polskimi ekspresjonistami byli artyści należący do grupy BUNT, działającej przed II wojną światową. W latach 50-tych XX wieku, w Stanach Zjednoczonych pojawił się ruch zwany Nową figuracją, postulujący umiejscowienie człowieka i jego kondycji ludzkiej w centrum twórczości artysty. Minimalizm powstał na gruncie modernistycznych eksperymentów formalnych, które dążyły do mocnego ograniczenia środków plastycznych. Pop-art jest kierunkiem, którego predstawiciele inspirowali się sztuką masową, pełnymi garściami czerpiąc z komiksu, reklam, gazet, programów telewizyjnych, chodnikowej literatury, filmu, muzyki. Street art to kierunek w sztuce współczesnej, który swoimi korzeniami sięga lat 60-tych XX wieku, choć za pierwsze przykłady sztuki ulicznej mogłyby uchodzić rysunki i napisy na murach w starożytnych miastach rzymskich. Surrealiści aktywnie uczestniczyli w życiu artystycznym i kulturalnym powojennej Francji, często stosując prowokacje intelektualne w stosunku do osobistości ze świata polityki.

Przewodnie tematy pracy to: abstrakcja, martwa natura, morze, pejzaż, zwierzę. Martwa natura, która pojawiła się w sztuce już w starożytności. Mistrzami martwej natury byli holenderscy malarze XVII wieku, malujący ją w niezliczonych egzemplarzach. Martwe natury chętnie kupowane były przez mieszczaństwo z Haarlemu oraz Delft, w XVII wieku zostały docenione przez kolekcjonerów „stylu holenderskiego”, w tym króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Jest to wątek chętnie podejmowany przez artystów malujących z natury, tworzących swe kompozycje w czasie plenerów artystycznych. Morze pozwala artyście na zaprezentowanie swoich umiejętności technicznych, oddając jego złożoną strukturę i efekt załamywania się promieni słonecznych na powierzchni fali. Pejzaż, który w przeszłości był jednym z głównych wątków podejmowanych w Akademiach Malarstwa i Rzeźby. Początkowo funkcjonował w mitologicznym, alegorycznym kontekście. Jego potencjał odkryli niemieccy romantycy, którzy za pośrednictwem natury odzwierciedlali marzenia i niepokoje człowieka. Od początku dziejów sztuki pojawiały się one we każdej jej postaci: jako drugoplanowi bohaterowie scen dworskich, a nawet na samodzielnych portretach. Zwierzęta występują jako dekoracyjny motyw na obrazie bądź w krytycznym, zaangażowanym kontekście, jak to miało miejsce np. W twórczości Katarzyny Kozyry.

"Still Life with marbles" wyróżnia się paletą kolorów wśród których występują: biały, beż, brązowy, czerwony, pomarańczowy, żółty, zielony, niebieski, fioletowy, różowy, szary, złoty, wielokolorowy. Biały, który w zależności od techniki, nadaje kompozycji świetlistości oraz wzmacnia kontrasty światło-cieniowe. Beż, który jest najlepszą opcją kolorystyczną dla osób poszukujących nienachalnej kompozycji, która z łatwością dopasuje się do każdego wnętrza. Kolor brązowy ma duży potencjał związany z wystrojem wnętrz, ponieważ nadaje przestrzeni naturalnego charakteru. Poprzez odpowiedni kontekst czerwień może podkreślać silne emocje, niebezpieczeństwo bądź przyjemność. Wprowadza również dynamikę do kompozycji. Pomarańczowy, który jest ogromnie ceniony przez artystów z powodu przyciągania wzroku widza oraz swojego dwoistego charakteru: z jednej strony występuje w przyrodzie, z drugiej posiada dekoracyjną, syntetyczną energię. Żółty, który często wykorzystywano w impresjonistycznych obrazach do podkreślenia elementów garderoby, nieba, kwiatów oraz zbóż. Barwa ta rozświetla kompozycję, nadając jej delikatnego charakteru. W zestawieniu z ziemistymi odcieniami, kolor zielony wywoła efekt rajskiego ogrodu nawet w zamkniętym pomieszczeniu. Niebieski, który nadaje onirycznego charakteru dziełom sztuki, co tłumaczy częste jego występowanie w pracach surrealistów, np. U Salvadora Dali i Rene Magritte’a. Fioletowy, który budzi skojarzenia ze światem roślin: irysami, glicynią, fuksją i fiołkami, dlatego też może budzić skojarzenia z dekoracyjnymi kompozycjami secesyjnymi. Dzieła w odcieniach szarości stanowią znakomity wybór dla tych, którym zależy na równomiernym rozłożeniu akcentów wizualnych w przestrzeni mieszkalnej czy biurowej. Przez wieki kolor złoty stosowano do podkreślenia strefy niebiańskiej w sakralnych dziełach: pojawiał się w malarstwie ściennym, mozaice, rzeźbie, ikonach. Mieszana kolorystyka prac charakteryzowała kolorystów, fowistów, impresjonistów oraz ekspresjonistów. Dzisiaj często spotykamy takie rozwiązanie w dziełach z nurtu street art oraz instalacjach artystycznych podejmujących problem optyki i percepcji.

Klimat obrazu opisać mozna jako: pasja, radość, spokój, żywiołowość. Wywołują ją tematy dotyczące miłości i erotyki, zaś wśród kolorów pełnych pasji na pewno znajdą się czerwienie i róż. To pozytywne uczucie tworzy się pod wpływem oglądania kompozycji przedstawiających zabawne lub przyjemne chwile oraz szeroką paletę barwną, w której dominują zielenie, żółcienie, błękity, czerwienie. Spokój najlepiej osiągnąć przy pomocy minimalistycznych kompozycji, które cechują ograniczoną paletą kolorystyczną. Żywiołowość, którą osiąga się poprzez wibrującą kolorystykę oraz emocjonalne tematy malarskie i rzeźbiarskie.