ANIOŁOWIE, 2020

"ANIOŁOWIE" to obraz o wymiarach 41x29 cm z 2020 roku. Autorem pracy jest Barbara Maria Żak.

Dzieło zostało wykonane w technikach: kredka, tusz, pastel. Jest to technika, której początków należy szukać w starożytności na Dalekim Wschodzie. Zgodnie z chińską legendą, tusz wynalazł urzędnik cesarski o imieniu Cangjie. Głównym składnikiem tuszu był wtedy zmielony węgiel kamienny bądź czarna ziemia. Od III w. P. N. E. Tusz produkowano z sadzy, zaś od XV w. Sadzę do produkcji tuszu pozyskiwano z lamp oliwnych. W odróżnieniu od atramentu, który powstaje przez rozpuszczenie pigmentu w zawiesinie, do produkcji tuszu używa się nierozpuszczalnego pigmentu i spoiwa. Najlepszym podobraziem dla kompozycji wykonanej tuszem jest papier o gładkiej powierzchni, który jest odporny na działanie wilgoci. Rysunki tuszem można znaleźć w dorobku artystycznym Paula Klee, Tintoretta czy Vincenta van Gogha. Technika ta zaliczana jest zarówno do technik malarskich, jak i rysunkowych. Wykorzystuje ona kolorowe sztyfty, które, w zależności od sposobu produkcji, mogą posiadać formę ołówków pastelowych, pasteli miękkich, twardych, olejnych, wodnych, kredowych, woskowych. W malarstwie europejskim funkcjonuje od wieku XV, ale największą popularność zyskała w wieku XVIII, wśród artystów specjalizujących się w portretach. Jako podobrazie wykorzystuje się pergamin, papier, płótno czy karton o matowej fakturze. Pastele nie wnikają w podłoże, ale pozostają na powierzchni, dlatego wymagają zabezpieczenia przed osypywaniem się. W czasach renesansu technika malowania pastelami służyła w głównej mierze do tworzenia szkiców przygotowawczych pod obrazy; jednym z przykładów takiego wykorzystania pasteli jest „Portret Isabelli d’Este” Leonarda da Vinci. W XVIII wieku pastele stają się niezależną techniką o malarskim walorze, którą docenili m. In. Maurice Quentin de La Tour, Rosalba Carriera czy Jean-Étienne Liotard. W XIX wieku zauważono kolejną zaletę tej techniki: łatwość pracy w plenerze, dlatego pastele pojawiają się w twórczości impresjonistów i szkoły z Barbizon. Wśród polskich artystów, prace pastelowe tworzyli Stanisław Wyspiański, Jan Rembowski, Stanisław Ignacy Witkiewicz oraz Leon Wyczółkowski.

Autor pracy wykorzystał jako podłoże papier. Jest to rodzaj podobrazia, który, w zależności od faktury i grubości, przystosowany jest do konkretnych technik artystycznych. Papier o gramaturze 200 g/2 jest odpowiednim materiałem do wykonywania na nim kompozycji przy pomocy farb akwarelowych, gwaszu, sangwiny czy tuszu, z kolei ten o gramaturze 90 g/m2 o ziarnistej powierzchni, odpowiedni będzie do rysunku ołówkiem, kredkami, pastelami, sepią i węglem. Jeżeli artyście zależy na papierze odpornym na światło słoneczne i działanie czasu, powinien zastosować papier bezkwasowy. Historia papieru sięga antyku; znany był on w całym basenie Morza Śródziemnego oraz na Dalekim Wschodzie. W warsztatach artystycznych wykorzystywano go do tworzenia szkiców i rysunków koncepcyjnych, zaś od XVI wieku stanowił ważny materiał do druku i grafiki. Dziś prace na papierze są autonomicznym dziełem sztuki, które pod względem wartości sprzedażowej mogą pokonać swoich rywali na płótnie.

Artysta wykonał obraz w stylach: ekspresjonizm, figuratywne, surrealizm. Ekspresjonizm to kierunek w sztuce, który pojawił się w końcu XIX wieku w Europie, który charakteryzują mocne, przerysowane kompozycje, twarde linie, zniekształcenie świata przedstawionego, zaburzenie proporcji oraz perspektywy dzieła, wykorzystanie kolorów nietypowych dla rzeczywistości. Sztuka figuratywna to typ prac artystycznych, w których możemy wyróżnić sylwetki ludzkie, zwierzęce czy przyrodnicze w ich proporcjach naturalnych lub bliskich rzeczywistym. Surrealiści korzystali z szerokiego repertuaru narzędzi plastycznych: obrazów, rzeźb, pierwszych instalacji, asamblaży, fotomontaży.

Przewodnie tematy pracy to: człowiek, inne. Jest temat uniwersalny dla historii sztuki: w prehistorii sylwetki ludzkie pełniły rolę mistyczną, w czasach renesansu stanowiły estetyczny wzór piękna, zaś w sztuce współczesnej wątek ten skupia się przede wszystkim na świadomości, percepcji i wnętrzu ludzkim, niekoniecznie przedstawiając go w całej postacii, a obrazując to, co jest częścią jego umysłu.

Autor obrazu wykorzystał przy tworzeniu pracy kolory biały, żółty, zielony, niebieski, fioletowy, czarny. Dzięki białej barwie, praca będzie znakomitym dopełnieniem minimalistycznego, nowoczesnego wnętrza, jednocześnie zachowując równowagę między obiektem a przestrzenią. Żółty, który często wykorzystywano w impresjonistycznych obrazach do podkreślenia elementów garderoby, nieba, kwiatów oraz zbóż. Barwa ta rozświetla kompozycję, nadając jej delikatnego charakteru. Zielony, który doskonale sprawdza się we wnętrzach jasnych. Zaskakująco estetyczny efekt można osiągnąć również poprzez zestawienie tej barwy z błękitami. Niebieski, który ceniony jest przez terapeutów z powodu właściwości uspokajających. Dobrze sprawdza się w sypialni i wszędzie tam, gdzie mamy ochotę się odprężyć. Fiolet może okazać się idealnym partnerem kolorystycznym dla beżowych ścian lub mebli. Czarny, który tworzy niezwykle ciekawe połączenia z ciemnymi wnętrzami, dobrze wygląda również w białych pomieszczeniach jako biegun przeciwny wobec sterylnego, jasnego pokoju.

Autor dzieła utrzymał je w nastrojach które opisać możemy jako radość, żywiołowość. Radość można osiagnąć poprzez kolory kojarzące się z przyrodą - np. Zielenią czy błękitami. Stan ten wzmacniany jest przez wizualne bodźce, które oddziaływują na nasz wzrok żywymi, energetycznymi kolorami.