Klepsydra, 2023

Klepsydra odmierza czas.

"Klepsydra" to obraz o wymiarach 40x60 cm z 2023 roku. Autorem pracy jest Dariusz Żejmo.

Praca wykonana została w technice olej. Farba olejna to rodzaj farby powstała w wyniku zmieszania pigmentu z olejem roślinnym, często lnianym. Jest to wolnoschnąca technika wymagająca wiedzy, doświadczenia i praktyki. Farby olejne po raz pierwszy pojawiły się w starożytności na Dalekim Wschodzie, ale w Europie rozpowszechniły się w XV wieku, najwcześniej najprawdopodobniej we Flandrii. Szybko zyskały popularność ze względu na różnorodne efekty, które mogły być dzięki nim uzyskane – przede wszystkim świetlistość oraz wyrazistość kolorów. Farba olejna może być kładziona impastami, a więc grubymi warstwami, oraz laserunkowo. Laserunki to półprzezroczyste warstwy farby powstałe w wyniku rozcieńczenia ich dużą ilością odpowiedniego rozpuszczalnika, dzięki którym artysta może zmienić lub wydobyć odpowiedni ton niższych warstw obrazu. Ten klasyczny sposób nakładania cienkich warstw farby olejnej, spotykamy u flamandzkich oraz holenderskich artystów, takich jak Jan van Eyck, Rogier van der Weyden, Jan Vermeer czy Cornelis Gijsbrechts. Inną techniką jest alla prima, a więc nakładanie grubej warstwy farby swobodnym gestem malarskim, czasem bez szkicu przygotowawczego na płótnie, a czasem bazując jedynie na schematycznej kompozycji zaznaczonej pędzlem na podobraziu. Techniką alla prima posługiwał się Peter Paul Rubens oraz Anton van Dyck. Popularność farb olejnych spadła po połowie XX wieku, kiedy wielu artystów zwróciło się ku farbom akrylowym.

Podłożem tej pracy jest płótno. Jest to najpopularniejszy rodzaj podobrazia malarskiego, charakteryzujące się splotem płóciennym. Najczęściej do jego produkcji używa się włókien lnianych lub bawełny. Płótno może zostać naciągnięte na drewnianą ramę z blejtramu bądź przyklejone do deski drewnianej. Po zagruntowaniu płótna, jest ono gotowe do pokrycia kompozycją malarską.

Artysta wykonał obraz w stylach: abstrakcja, figuratywne, realizm. Abstrakcja to styl odrzucający zasadę mimesis, a więc naśladownictwa natury. Intencją abstrakcjonistów nie jest odzwierciedlenie rzeczywistości w jej rzeczywistych kształtach, ale przekazywanie abstrakcyjnych pojęć i idei przy pomocy linii i oraz kolorów dzieła malarskiego. Sztuką figuratywną jest przede wszystkim realizm, stanowiący dokładnie odzwierciedlenie wizualnych form otaczającej nas rzeczywistości. Mistrzostwo w realistycznym ujęciu natury osiągnięto w XVII wieku, kiedy pojawił się nurt zwany trompe l'oeil (malarstwo iluzjonistyczne).

Tematem tej pracy są człowiek, fantastyka, portret. Człowiek pojawił się już w sztuce prehistorycznej i jest jednym z głownych tematów w sztuce do czasów współczesnych. Obejmuje ona zarówno tematykę fantasy, ukazując baśniowe, nierealne postacie, przedmioty i zdarzenia, jak również fantastykę naukową, występującą często w ramach futurystycznych wizji artysty. Portret, który tworzono już się w antyku jako formę upamiętnienia wizerunku przodków (w rzeźbie i malarstwie, np. Na portretach z Fajum). Po długim czasie, jako samodzielna forma dotycząca indywidualnych osób świeckich, pojawił się dopiero w okresie quattrocenta na ziemiach włoskich.

"Klepsydra" wyróżnia się paletą kolorów wśród których występuje wielokolorowy. Dzięki zabiegowi artystycznemu mieszanej kolorystyki z łatwością dopasujemy dzieło do wnętrza o takiej kolorystyce, która występuje choć w jednym fragmencie obrazu czy rzeźby.

Autor dzieła utrzymał je w nastrojach które opisać możemy jako melancholia, niepokój, spokój. Melancholia jest uczuciem wywoływanym przez wspomnienia, dlatego odczujemy ją, kiedy dzieło sztuki poruszy naszą indywidualną strunę pamięci. Atmosferę niepokoju kreują tematy psychodeliczne, osadzone w ciemnej kolorystyce. Dobitnym przykładem niepokojących obrazów są surrealistyczne kompozycje Zdzisława Beksińskiego. Spokój najlepiej osiągnąć przy pomocy minimalistycznych kompozycji, które cechują ograniczoną paletą kolorystyczną.