“Zgubili się”, 2003

Rysunek graficzny: “Zgubili się”
Technika: ołówki, akwarela, tusz. Rozmiar: 210?282?? (format ?4)

Obraz o tytule "“Zgubili się”" to praca z 2003 roku o wymiarach 28x21 cm. Jej autorem jest Eugeniusz Nadtoczaj.

W celu stworzenia dzieła wykorzystał techniki: akwarela, ołówek, tusz. Jest to technika wykorzystująca farby wodne, zwane akwarelowymi. Znana już w starożytnym Egipcie, zaistniała jednak w świadomości artystycznej dopiero w czasach renesansu. Niezwykle popularna w XIX wieku, kiedy stosowano ją jako szybką technikę doskonale sprawdzającą się w warunkach plenerowych. Akwarele posiadają mocno rozcieńczone w wodzie pigmenty, przez co dają efekt półprzezroczystych plam barwnych na podłożu (zwykle papierowym, szybko wchłaniającym wodę). Uzyskana kolorystyka jest delikatna i pastelowa, dlatego akwarele stosuje się najczęściej do malowania pejzaży oraz subtelnych portretów. Technika ta wymaga dobrego warsztatu artystycznego, gdyż uniemożliwia wykonywanie retuszy i poprawek. Przy malowaniu akwarelą nie stosuje się białego koloru, traktując prześwitujące przez warstwę farby podłoże papierowe jako część kompozycji kolorystycznej. Istotne jest odpowiednie przygotowanie kartki papieru przed przystąpieniem do malowania – należy ją namoczyć, a następnie pozostawić do wyschnięcia, przypinając ją pinezkami do płaskiej powierzchni. Po wyparowaniu wody, papier zyska naprężenie i nie będzie się marszczył w czasie nakładania farby akwarelowej. Artystami mistrzowsko posługującymi się akwarelą byli Albrecht Dürer, Hans Bol, Thomas Gainsborough, J. M. W. Turner, Eugène Delacroix, Julian Fałat oraz Stanisław Masłowski. Jest to narzędzie szeroko wykorzystywane w twórczości artystycznej do tworzenia szkiców przygotowawczych i samodzielnych dzieł. Jak wskazuje nazwa techniki, początkowo do produkcji ołówków wykorzystywano ołów; w czasach renesansu zastąpiono go grafitem otoczonym drewnianą obudową. Na rynku możemy spotkać ołówki o różnej grubości i twardości, informują nas o tym symbole literowe na obudowie. Ołówek pozwala nam na tworzenie precyzyjnych linii, które można uzupełnić o cieniowanie w celu nadania kompozycji waloru światłocieniowego. Technikę tą z pewnością wykorzystywano już w starożytności; najsłynniejszym artystą tworzącym rysunki przy pomocy ołówka był jednak przedstawiciel renesansu, Albrecht Dürer. Jest to technika artystyczna, pochodząca z Chin. Współcześnie, do rysunku tuszem wykorzystuje się piórko ze stalówką. To właśnie kształt stalówki ma wpływ na grubość i intensywność kreski; ponadto artysta może wybrać kolor tuszu (firmy produkujące tusze dla artystów mają w ofercie ponad 15 kolorów). Najpowszechniejszym podłożem dla kompozycji z tuszu jest gładki, odporny na wilgoć papier. Może być on ryżowy lub pochodzić z bloku technicznego czy szkicownika. Tusz dobrze przyjmuje również kalka kreślarska, szkło oraz folia poliestrowa. Przykładami artystów, którzy w swojej twórczości wykorzystywali tusz jako medium są Albrecht Dürer, Giovanni Battista Piranesi, Annibale Carracci, Tintoretto, Vincent van Gogh czy Paul Klee.

Autor pracy wykorzystał jako podłoże papier. Papier to jeden z najpopularniejszych mediów wykorzystywanych w warsztacie artystycznym, pozwalający na uzyskanie zróżnicowanych efektów, w zależności od faktury i materiału. Papier o gramaturze 200 g/m2, przeznaczony do malowania na nim farbami akwarelowymi, temperami, gwaszem czy tuszem, powinien mieć zwartą strukturę, odporną na wykonywanie korekt. Istotna też jest jego chłonność, bowiem nie powinien on falować i marszczyć się pod wpływem mokrych farb. Artyści często wybierają papier bezkwasowy, który można przechowywać przez długie lata oraz który cechuje się odpornością na działanie promieni słonecznych. Innym rodzajem papieru jest papier o gramaturze 90 g/m2, przeznaczony do wykonywania szkiców kredkami, pastelami, ołówkiem, węglem, sangwiną czy sepią. Wyróżnia się ziarnistą fakturą, gwarantującą odpowiednią przyczepność pigmentów. Techniki artystyczne wykorzystujące papier jako medium są znane od antyku. W czasach średniowiecza, na szlachetnym, grubym papierze powstawały miniatury zawarte w księgach; tworzono na szkice przygotowawcze oraz pierwsze rysunki architektoniczne. Z czasów renesansu zachowały szkicowniki Leonarda da Vinci czy Michała Anioła, papier stanowił podstawowe narzędzie pomocnicze przy tworzeniu fresków. Ogromną popularność zyskał od XVI wieku, kiedy w powszechnym obiegu znalazły się grafiki. Obecnie prace na papierze są cenione przez kolekcjonerów, zaś w domach aukcyjnych rysunki i ryciny na papierze grupowane są w osobnych katalogach.

Artysta wykonał obraz w stylach: abstrakcja, figuratywne. Abstrakcja nie jest tendencją nową: jej korzeni można szukać w społeczeństwach prehistorycznych, tworzących wyabstrahowane ornamenty czy uproszczone, schematyczne kompozycje o przeznaczeniu mistycznym. Sztuką figuratywną jest przede wszystkim realizm, stanowiący dokładnie odzwierciedlenie wizualnych form otaczającej nas rzeczywistości.

Przewodnie tematy pracy to: abstrakcja, człowiek, fantastyka. Jest temat uniwersalny dla historii sztuki: w prehistorii sylwetki ludzkie pełniły rolę mistyczną, w czasach renesansu stanowiły estetyczny wzór piękna, zaś w sztuce współczesnej wątek ten skupia się przede wszystkim na świadomości, percepcji i wnętrzu ludzkim, niekoniecznie przedstawiając go w całej postacii, a obrazując to, co jest częścią jego umysłu. Motywy fanstastyczne w sztuce dotyczą nie tylko wyimaginowanych stworzeń, ale obejmują również wątki futurystyczne i sci-fi. Najchętniej korzystają z tego tematu artyści tworzący w nurcie surrealizmu.

Autor obrazu wykorzystał przy tworzeniu pracy kolory biały, brązowy, czerwony, wielokolorowy, czarny. Biały, który jest stosowany w malarstwie między innymi w celu wizualnego zmiękczenia kompozycji oraz nadania jej subtelnego charakteru. Obok zieleni i błękitu, barwa brązowa ma najsilniejsze działanie terapeutyczne związane z jej częstym występowaniem w naturze. Kolor czerowny należy wprowadzać do przestrzeni wymagających dynamicznego motywu wizualnego. Wielobarwna kompozycja pozwoli nam wprowadzić do spokojnego wnętrza dynamiczny, szalony element. Na czarnej barwie swoje kompozycje artystyczne opierali zarówno dawni mistrzowie holenderscy czy twórcy nokturnów, jak i artyści konceptualni oraz przedstawiciele minimalizmu.

Nastroj pracy charakteryzują niepokój, żywiołowość. Niepokój może łączyć się z dziełami sztuki przedstawiającymi stworzenia jak z koszmaru sennego bądź poprzez psychodeliczne, niefiguratywne kompozycje oddziałujące na naszą podświadomość. Żywiołowość, którą osiąga się poprzez wibrującą kolorystykę oraz emocjonalne tematy malarskie i rzeźbiarskie.