Ballerina III, 2021

Obraz o tytule "Ballerina III" to praca z 2021 roku o wymiarach 70x100 cm. Jej autorem jest Joanna Sarapata.

W celu stworzenia dzieła wykorzystał techniki: akryl, flamaster, pastel. Farba akrylowa to farba, do produkcji której wykorzystuje się żywice poliakrylowe z cząsteczkami pigmentów. Początkowo, zwłaszcza w latach 50-tych w Stanach Zjednoczonych i Meksyku, wykorzystywano je w budownictwie do malowania elewacji budynków narażonych na morski klimat. Wkrótce zaczęły być stosowane również jako medium malarskie. Są łatwe w użyciu, szybkoschnące, zachowują żywe kolory przez długi czas; ponadto mogą być stosowane na różnych podłożach – płótnach, drewnie, płycie metalowej, szkle, papierze, kartonie. Akryle nie wymagają znajomości skomplikowanych technik, jak bywa to w przypadku farb olejnych, dlatego też stanowią doskonały wybór dla miłośników sztuki, którzy dopiero zaczynają swoją przygodę z malarstwem. Technika ta pozwala na nakładanie zarówno grubych warstw farby, jak i cienkich, laserunkowych. W zależności od stopnia rozcieńczenia farby wodą, akryle mogą występować w postaci żelu w tubce, sprayu, płynu. Są najpopularniejszym rodzajem farby malarskiej, stosowanej między innymi przez Davida Hockneya, Jeana-Michela Basquiata, Andy’ego Warhola, Edwarda Dwurnika, Tadeusza Dominika czy Jana Dobkowskiego. Jest to długopis posiadający rdzeń nasączony tuszem, występujący w postaci akwarelowej, rysunkowej i projektowej. W porównaniu do pióra, klasycznego długopisu i ołówka, flamaster pozwala na uzyskanie dość grubej kreski. Flamastry akwarelowe różnią się od pozostałych tym, że posiadają rdzeń z tuszem nasączonym wodą, nie zaś alkoholem; wymagają więc odpowiedniego, chłonnego papieru i często występują razem z farbami akwarelowymi oraz tuszem. Flamastry rysunkowe, jak sama ich nazwa wskazuje, należy stosować do tworzenia rysunków, szkiców oraz komiksów. Ostatni wariant, flamastry projektowe, są przystosowane do sporządzania prac technicznych, projektów architektonicznych oraz modowych. Prace wykonane flamastrami znajdziemy w twórczości Pawła Szarloty, Tadeusza Dominika Magdaleny Abakanowicz, Pawła Jarodzkiego i Marka Raczkowskiego. Jest to technika szczególnie popularna w wieku XVII oraz XIX-tym, posiadająca właściwości medium zarówno malarskiego, jak i rysunkowego. Pastele to kolorowe sztyfty występujące pod postacią mokrą, suchą, olejną, wodną, kredową czy ołówkową. Najczęściej wybieranym podłożem do kompozycji wykonywanych pastelami jest papier, pergamin, płótno i karton. Z uwagi na osypywanie się pasteli z powierzchni podobrazia, obraz należy zabezpieczyć fiksatywą. Wśród twórców wykorzystujących technikę pastelową w swoim warsztacie artystycznym byli portreciści Jean-Étienne Liotard, Rosalba Carriera oraz caravaggionista Maurice Quentin de La Tour. Nowy potencjał pasteli jako techniki szybkiej i łatwo dostępnej odkryli w kolejnym stuleciu impresjoniści i przedstawiciele szkoły z Barbizon. Polscy twórcy pasteli to z kolei Leon Wyczółkowski, Witkacy oraz Stanisław Wyspiański.

Praca wykonana jest w oparciu o papier. Papier to jeden z najpopularniejszych mediów wykorzystywanych w warsztacie artystycznym, pozwalający na uzyskanie zróżnicowanych efektów, w zależności od faktury i materiału. Papier o gramaturze 200 g/m2, przeznaczony do malowania na nim farbami akwarelowymi, temperami, gwaszem czy tuszem, powinien mieć zwartą strukturę, odporną na wykonywanie korekt. Istotna też jest jego chłonność, bowiem nie powinien on falować i marszczyć się pod wpływem mokrych farb. Artyści często wybierają papier bezkwasowy, który można przechowywać przez długie lata oraz który cechuje się odpornością na działanie promieni słonecznych. Innym rodzajem papieru jest papier o gramaturze 90 g/m2, przeznaczony do wykonywania szkiców kredkami, pastelami, ołówkiem, węglem, sangwiną czy sepią. Wyróżnia się ziarnistą fakturą, gwarantującą odpowiednią przyczepność pigmentów. Techniki artystyczne wykorzystujące papier jako medium są znane od antyku. W czasach średniowiecza, na szlachetnym, grubym papierze powstawały miniatury zawarte w księgach; tworzono na szkice przygotowawcze oraz pierwsze rysunki architektoniczne. Z czasów renesansu zachowały szkicowniki Leonarda da Vinci czy Michała Anioła, papier stanowił podstawowe narzędzie pomocnicze przy tworzeniu fresków. Ogromną popularność zyskał od XVI wieku, kiedy w powszechnym obiegu znalazły się grafiki. Obecnie prace na papierze są cenione przez kolekcjonerów, zaś w domach aukcyjnych rysunki i ryciny na papierze grupowane są w osobnych katalogach.

Dzieło posiada charakterystyczne cechy utworu dla styli ekspresjonizm, figuratywne. Najsłynniejszymi polskimi ekspresjonistami byli artyści należący do grupy BUNT, działającej przed II wojną światową. Sztuką figuratywną jest przede wszystkim realizm, stanowiący dokładnie odzwierciedlenie wizualnych form otaczającej nas rzeczywistości.

Przewodnie tematy pracy to: człowiek, portret. Jest to temat pojawiający się w sztuce nieprzerwanie od czasów pierwszych rysunków na ścianach jaskiń. Sylwetki ludzkie pojawiały się w różnych kontekstach: od estetycznych po polityczno-społeczne i propagandowe. Portret pojawił się w starożytności, już wtedy podejmując próby psychologicznego ukazania modela. Jako samodzielne dzieło sztuki powrócił dopiero w późnym średniowieczu.

Wśród gamy kolorystycznej dominuje kolor czarny, który tworzy niezwykle ciekawe połączenia z ciemnymi wnętrzami, dobrze wygląda również w białych pomieszczeniach jako biegun przeciwny wobec sterylnego, jasnego pokoju.

Nastroj pracy charakteryzują pasja, żywiołowość. Z nastrojem tym kojarzą się ciepłe kolory, takie jak czerwienie i pomarańcze oraz tematy związane z uczuciami i zmysłowością. Stan ten wzmacniany jest przez wizualne bodźce, które oddziaływują na nasz wzrok żywymi, energetycznymi kolorami.