Czarny łabędź, 2020

Obraz o tytule "Czarny łabędź" to praca z 2020 roku o wymiarach 120x120 cm. Jej autorem jest Joanna Sarapata.

Dzieło zostało wykonane w technikach: pastel, szlagmetal, olej. Technika ta zaliczana jest zarówno do technik malarskich, jak i rysunkowych. Wykorzystuje ona kolorowe sztyfty, które, w zależności od sposobu produkcji, mogą posiadać formę ołówków pastelowych, pasteli miękkich, twardych, olejnych, wodnych, kredowych, woskowych. W malarstwie europejskim funkcjonuje od wieku XV, ale największą popularność zyskała w wieku XVIII, wśród artystów specjalizujących się w portretach. Jako podobrazie wykorzystuje się pergamin, papier, płótno czy karton o matowej fakturze. Pastele nie wnikają w podłoże, ale pozostają na powierzchni, dlatego wymagają zabezpieczenia przed osypywaniem się. W czasach renesansu technika malowania pastelami służyła w głównej mierze do tworzenia szkiców przygotowawczych pod obrazy; jednym z przykładów takiego wykorzystania pasteli jest „Portret Isabelli d’Este” Leonarda da Vinci. W XVIII wieku pastele stają się niezależną techniką o malarskim walorze, którą docenili m. In. Maurice Quentin de La Tour, Rosalba Carriera czy Jean-Étienne Liotard. W XIX wieku zauważono kolejną zaletę tej techniki: łatwość pracy w plenerze, dlatego pastele pojawiają się w twórczości impresjonistów i szkoły z Barbizon. Wśród polskich artystów, prace pastelowe tworzyli Stanisław Wyspiański, Jan Rembowski, Stanisław Ignacy Witkiewicz oraz Leon Wyczółkowski. Jest to zamiennik złota płatkowego, wykonany ze stopu różnych metali, najczęściej mosiądzu. W przeciwieństwie do złota, szlagmetal jest tańszy, grubszy oraz łatwiejszy w działaniu warsztatowym. Płatkami szlagmetalowymi można pokrywać różnorodną powierzchnię, taką jak szkło, metal, płótno czy drewno. Jest to rodzaj farb malarskich, których składnikami są olej lniany oraz pigment. Technika własnoręcznego przygotowania farb oraz malowania nimi wymaga wiedzy, cierpliwości (obrazy olejne dość długo schną) oraz ćwiczeń; efekt, jaki dzięki nim uzyskany, jest wart tego wysiłku ze względu na dobrą trwałość obrazu oraz świetlistość kolorów. Farby olejne mają długą historię, która w przypadku Europy sięga XV wieku. Pierwszymi artystami, którzy zaczęli posługiwać się olejami na desce byli artyści flamandzcy i holenderscy, tacy jak Jan van Eyck oraz Rogier van der Weyden, którzy posługiwali się techniką laserunkową (nakładali półprzezroczyste, cienkie warstwy olejne na monochromatyczną podmalówkę, wzmacniając niektóre tony). W XVII wieku modna była technika alla prima, malowania „od razu”, często mieszając farby olejne na płótnie, nakładane impastowo. Zwolennikami takiego wariantu byli Peter Paul Rubens czy Diego Velazquez.

Pracę możemy zakwalifikować do stylu figuratywne. Sztuka figuratywna to typ prac artystycznych, w których możemy wyróżnić sylwetki ludzkie, zwierzęce czy przyrodnicze w ich proporcjach naturalnych lub bliskich rzeczywistym.

Tematem tej pracy jest portret. Portret jest najpopularniejszą formą upamiętnienia wizerunku już od czasu antyku. Zarówno w rzeźbie, fotografii jak i w malarstwie czy rysunku. Jako samodzielna forma pojawił się w okresie quattrocenta we Włoszech.

Autor obrazu wykorzystał przy tworzeniu pracy kolory czarny, złoty. Czarny, który tworzy niezwykle ciekawe połączenia z ciemnymi wnętrzami, dobrze wygląda również w białych pomieszczeniach jako biegun przeciwny wobec sterylnego, jasnego pokoju. Złoty, kóry dominował w sztuce rusko-bizantyjskiej oraz w sakralnych dziełach od średniowiecza po barok. Może być również stosowany do stworzenia atmosfery oniryzmu, elegancji i wytworności.

Autor dzieła utrzymał je w nastrojach które opisać możemy jako żywiołowość, pasja, radość. Żywiołowość, którą osiąga się poprzez wibrującą kolorystykę oraz emocjonalne tematy malarskie i rzeźbiarskie. Wywołują ją tematy dotyczące miłości i erotyki, zaś wśród kolorów pełnych pasji na pewno znajdą się czerwienie i róż. Wbrew temu, co można sądzić, wywołanie radości u odbiorcy jest jednym z najtrudniejszych wyzwań artystycznych.