Portret Balleriny 1, 2021

"Portret Balleriny 1" to obraz o wymiarach 70x100 cm z 2021 roku. Autorem pracy jest Joanna Sarapata.

Dzieło zostało wykonane w technice pastel. Technika ta zaliczana jest zarówno do technik malarskich, jak i rysunkowych. Wykorzystuje ona kolorowe sztyfty, które, w zależności od sposobu produkcji, mogą posiadać formę ołówków pastelowych, pasteli miękkich, twardych, olejnych, wodnych, kredowych, woskowych. W malarstwie europejskim funkcjonuje od wieku XV, ale największą popularność zyskała w wieku XVIII, wśród artystów specjalizujących się w portretach. Jako podobrazie wykorzystuje się pergamin, papier, płótno czy karton o matowej fakturze. Pastele nie wnikają w podłoże, ale pozostają na powierzchni, dlatego wymagają zabezpieczenia przed osypywaniem się. W czasach renesansu technika malowania pastelami służyła w głównej mierze do tworzenia szkiców przygotowawczych pod obrazy; jednym z przykładów takiego wykorzystania pasteli jest „Portret Isabelli d’Este” Leonarda da Vinci. W XVIII wieku pastele stają się niezależną techniką o malarskim walorze, którą docenili m. In. Maurice Quentin de La Tour, Rosalba Carriera czy Jean-Étienne Liotard. W XIX wieku zauważono kolejną zaletę tej techniki: łatwość pracy w plenerze, dlatego pastele pojawiają się w twórczości impresjonistów i szkoły z Barbizon. Wśród polskich artystów, prace pastelowe tworzyli Stanisław Wyspiański, Jan Rembowski, Stanisław Ignacy Witkiewicz oraz Leon Wyczółkowski.

Podłożem tej pracy jest papier. Jest to rodzaj podobrazia, który, w zależności od faktury i grubości, przystosowany jest do konkretnych technik artystycznych. Papier o gramaturze 200 g/2 jest odpowiednim materiałem do wykonywania na nim kompozycji przy pomocy farb akwarelowych, gwaszu, sangwiny czy tuszu, z kolei ten o gramaturze 90 g/m2 o ziarnistej powierzchni, odpowiedni będzie do rysunku ołówkiem, kredkami, pastelami, sepią i węglem. Jeżeli artyście zależy na papierze odpornym na światło słoneczne i działanie czasu, powinien zastosować papier bezkwasowy. Historia papieru sięga antyku; znany był on w całym basenie Morza Śródziemnego oraz na Dalekim Wschodzie. W warsztatach artystycznych wykorzystywano go do tworzenia szkiców i rysunków koncepcyjnych, zaś od XVI wieku stanowił ważny materiał do druku i grafiki. Dziś prace na papierze są autonomicznym dziełem sztuki, które pod względem wartości sprzedażowej mogą pokonać swoich rywali na płótnie.

Artysta wykonał obraz w stylach: ekspresjonizm, figuratywne. Ekspresjonizm to kierunek w sztuce, który pojawił się w końcu XIX wieku w Europie, który charakteryzują mocne, przerysowane kompozycje, twarde linie, zniekształcenie świata przedstawionego, zaburzenie proporcji oraz perspektywy dzieła, wykorzystanie kolorów nietypowych dla rzeczywistości. Figuratywizm był dominującym typem kompozycji od starożytności aż do wieku dziewiętnastego, kiedy zaczęły pojawiać się nowe artystyczne tendencje zmierzające do coraz większej subiektywizacji wizji artystycznej na płótnie i w rzeźbie.

Tematem tej pracy są akt, człowiek, portret. Akty, w kontekście rytualnym, można było spotkać w kulturach prehistorycznychCzłowiek pojawił się już w sztuce prehistorycznej i jest jednym z głownych tematów w sztuce do czasów współczesnych. Jest to jeden z najtrudniejszych tematów plastycznych, wymagających nie tylko umiejętności artystycznych, ale w przypadku jego niefiguratywnego wydania - wiedzy psychologicznej i dużej wrażliwości w stosunku do modela.

Wśród gamy kolorystycznej dominują kolory: czarny, wielokolorowy. Czerń może tworzyć zaskakujące połączenie z czarnym, minimalistycznym wnętrzem bądź działać na zasadzie konstrastu, kiedy wprowadzimy ją do jasnej przestrzeni. Mieszana kolorystyka prac charakteryzowała kolorystów, fowistów, impresjonistów oraz ekspresjonistów. Dzisiaj często spotykamy takie rozwiązanie w dziełach z nurtu street art oraz instalacjach artystycznych podejmujących problem optyki i percepcji.

Nastroj pracy charakteryzują pasja, żywiołowość. W przypadku pasji, artyści najczęściej stosują ciepłą kolorystykę zdominowaną przez czerwień lub wybierają tematy związane ze sferą uczuciową człowieka. Stan ten wzmacniany jest przez wizualne bodźce, które oddziaływują na nasz wzrok żywymi, energetycznymi kolorami.