Wiosna nad Wisłą, 2023

Olej na płótnie. Boki zamalowane na biało. Zawerniksowany. Sygnatura na odwrocie.

Obraz o tytule "Wiosna nad Wisłą" to praca z 2023 roku o wymiarach 55x38 cm. Jej autorem jest Maria Danielak.

Dzieło zostało wykonane w technice olej. Farba olejna to rodzaj farby powstała w wyniku zmieszania pigmentu z olejem roślinnym, często lnianym. Jest to wolnoschnąca technika wymagająca wiedzy, doświadczenia i praktyki. Farby olejne po raz pierwszy pojawiły się w starożytności na Dalekim Wschodzie, ale w Europie rozpowszechniły się w XV wieku, najwcześniej najprawdopodobniej we Flandrii. Szybko zyskały popularność ze względu na różnorodne efekty, które mogły być dzięki nim uzyskane – przede wszystkim świetlistość oraz wyrazistość kolorów. Farba olejna może być kładziona impastami, a więc grubymi warstwami, oraz laserunkowo. Laserunki to półprzezroczyste warstwy farby powstałe w wyniku rozcieńczenia ich dużą ilością odpowiedniego rozpuszczalnika, dzięki którym artysta może zmienić lub wydobyć odpowiedni ton niższych warstw obrazu. Ten klasyczny sposób nakładania cienkich warstw farby olejnej, spotykamy u flamandzkich oraz holenderskich artystów, takich jak Jan van Eyck, Rogier van der Weyden, Jan Vermeer czy Cornelis Gijsbrechts. Inną techniką jest alla prima, a więc nakładanie grubej warstwy farby swobodnym gestem malarskim, czasem bez szkicu przygotowawczego na płótnie, a czasem bazując jedynie na schematycznej kompozycji zaznaczonej pędzlem na podobraziu. Techniką alla prima posługiwał się Peter Paul Rubens oraz Anton van Dyck. Popularność farb olejnych spadła po połowie XX wieku, kiedy wielu artystów zwróciło się ku farbom akrylowym.

Podłożem tej pracy jest płótno. Jest to rodzaj tkaniny o splocie płóciennym, które charakteryzuje się szerokim zastosowaniem. W przypadku warsztatu artystycznego, płótno występuje w charakterze podobrazia: może zostać rozpięte na listwach drewnianych, tworząc blejtram, lub zostać umieszczone na desce. Kompozycję malarską umieszcza się na płótnie uprzednio zagruntowanym.

Pracę możemy zakwalifikować do styli: figuratywne, realizm. Figuratywizm był dominującym typem kompozycji od starożytności aż do wieku dziewiętnastego, kiedy zaczęły pojawiać się nowe artystyczne tendencje zmierzające do coraz większej subiektywizacji wizji artystycznej na płótnie i w rzeźbie. Mistrzostwo w realistycznym ujęciu natury osiągnięto w XVII wieku, kiedy pojawił się nurt zwany trompe l'oeil (malarstwo iluzjonistyczne).

Tematem tej pracy są człowiek, pejzaż, portret. Jest to temat pojawiający się w sztuce nieprzerwanie od czasów pierwszych rysunków na ścianach jaskiń. Sylwetki ludzkie pojawiały się w różnych kontekstach: od estetycznych po polityczno-społeczne i propagandowe. W przeszłości pejzaż był jednym z głównych motywów prac w Akademiach Malarstwa i Rzeźby. Funkcjonował w mitologicznym, alegorycznym kontekście a jego potencjał został odkryty przez niemieckich romantyków, których prace odzwierciedlały marzenia i niepokoje człowieka. Jest to jeden z najtrudniejszych tematów plastycznych, wymagających nie tylko umiejętności artystycznych, ale w przypadku jego niefiguratywnego wydania - wiedzy psychologicznej i dużej wrażliwości w stosunku do modela.

Autor obrazu wykorzystał przy tworzeniu pracy kolory biały, czerwony, żółty, zielony, niebieski, szary, czarny. Dzięki białej barwie, praca będzie znakomitym dopełnieniem minimalistycznego, nowoczesnego wnętrza, jednocześnie zachowując równowagę między obiektem a przestrzenią. Czerwony, który w zależności od kontekstu, kojarzy się z ogniem, krwią, miłością, strachem, śmiercią. Prawdopodobnie jest to najbardziej wieloznaczna barwa w całej kulturze wizualnej. Dzięki żółtej barwie praca subtelnie rozjaśni Wasze wnętrza bez drastycznej zmiany w kolorystyce całej przestrzeni. Zieleń może być doskonałym artystycznym zamiennikiem dla kwiatów, których brakuje nam w zamkniętych pomieszczeniach. Niebieski, który nadaje onirycznego charakteru dziełom sztuki, co tłumaczy częste jego występowanie w pracach surrealistów, np. U Salvadora Dali i Rene Magritte’a. Szarość warto wprowadzić do wnętrza minimalistycznego, dzięki czemu zyska ono jeszcze więcej nienachalnej elegancji. Na czarnej barwie swoje kompozycje artystyczne opierali zarówno dawni mistrzowie holenderscy czy twórcy nokturnów, jak i artyści konceptualni oraz przedstawiciele minimalizmu.

Nastroj pracy charakteryzują melancholia, niepokój. Melancholia jest uczuciem wywoływanym przez wspomnienia, dlatego odczujemy ją, kiedy dzieło sztuki poruszy naszą indywidualną strunę pamięci. Niepokój może łączyć się z dziełami sztuki przedstawiającymi stworzenia jak z koszmaru sennego bądź poprzez psychodeliczne, niefiguratywne kompozycje oddziałujące na naszą podświadomość.