Straszna maszyna, 2020

Straszna maszyna

Obraz o tytule "Straszna maszyna" to praca z 2020 roku o wymiarach 90x100 cm. Jej autorem jest Michał Ostrowski.

Dzieło zostało wykonane w technikach: spray, olej. Jest to technika wykorzystująca farby w sprayu, a więc pigmenty wraz z gazem nośnym, które znajdują się w pojemniku pod dużym ciśnieniem. Spray jest klasycznym medium stosowanym w nurcie street artu do tworzenia graffiti oraz murali. Przeznaczony jest do malowania „z ręki” oraz z wykorzystaniem wcześniej przygotowanych szablonów, które artysta przykłada do płaskiej powierzchni, a następnie rozpyla farbę. Jako metoda szybka i dość łatwa, spray stał się narzędziem twórców utożsamianych ze sztuką ulicy do wyrażania treści społecznych, politycznych i kulturowych. Z drugiej strony, bywa kojarzony z wandalizmem, ponieważ jest łatwą i tanią metodą na wyrażenie własnych myśli przed szeroką publicznością w sposób znany już ze starożytnych miast rzymskich. Farby w sprayu wykorzystywane są jako dopełnienie malarskich kompozycji powstających na płótnie, najczęściej przy udziale farb akrylowych. Przykładami artystów posługujących się medium sprayu są Basquiat, Fernando Carlo, Richard „Richie” Mirando oraz Sane Smith. Bez wątpienia najsłynniejszym przedstawicielem sztuki ulicy malowanej sprayem jest Banksy, artysta o nieustalonej tożsamości, który zostawia swoje prace na murach całego świata. Prace Banksy’ego charakteryzują się kąśliwym humorem, a niekiedy wręcz sarkazmem w komentowaniu aktualnych zjawisk politycznych i kulturalnych. To właśnie dzięki szablonom i farbom w sprayu Banksy pozostaje szybki i niemożliwy do namierzenia przez historyczno-sztucznych szpiegów. Jest to rodzaj farb malarskich, których składnikami są olej lniany oraz pigment. Technika własnoręcznego przygotowania farb oraz malowania nimi wymaga wiedzy, cierpliwości (obrazy olejne dość długo schną) oraz ćwiczeń; efekt, jaki dzięki nim uzyskany, jest wart tego wysiłku ze względu na dobrą trwałość obrazu oraz świetlistość kolorów. Farby olejne mają długą historię, która w przypadku Europy sięga XV wieku. Pierwszymi artystami, którzy zaczęli posługiwać się olejami na desce byli artyści flamandzcy i holenderscy, tacy jak Jan van Eyck oraz Rogier van der Weyden, którzy posługiwali się techniką laserunkową (nakładali półprzezroczyste, cienkie warstwy olejne na monochromatyczną podmalówkę, wzmacniając niektóre tony). W XVII wieku modna była technika alla prima, malowania „od razu”, często mieszając farby olejne na płótnie, nakładane impastowo. Zwolennikami takiego wariantu byli Peter Paul Rubens czy Diego Velazquez.

Praca wykonana jest w oparciu o płótno. Jest to najpopularniejszy rodzaj podobrazia malarskiego, charakteryzujące się splotem płóciennym. Najczęściej do jego produkcji używa się włókien lnianych lub bawełny. Płótno może zostać naciągnięte na drewnianą ramę z blejtramu bądź przyklejone do deski drewnianej. Po zagruntowaniu płótna, jest ono gotowe do pokrycia kompozycją malarską.

Pracę możemy zakwalifikować do styli: figuratywne, ekspresjonizm. Przykładami prac figuratywnymi są prace Petera Paula Rubensa, Diego Velazqueza, Jana Vermeera czy Jana Matejki. Przerysowane kompozycje, zniekształcenie przedstawianego świata, zaburzenia proporcji oraz perspektywy dzieła, wykorzystanie twardych linii i kolorów nietypowych dla rzeczywistości to charakterystyczne cechy Ekspresjonizmu.

Tematem tej pracy są człowiek, motoryzacja. Człowiek pojawił się już w sztuce prehistorycznej i jest jednym z głownych tematów w sztuce do czasów współczesnych. Motoryzacja, która pojawia się w malarstwie już od czasów rewolucji przemysłowej w XVIII wieku. Pierwszymi motywami motoryzacyjnymi w sztuce były pociąg. Fascynację żelaznym monstrum znajdziemy w słynnym dziele Williama Turnera „Deszcz, para, szybkość”. W latach 20-tych, ogarnięci obsesją szybkich maszyn byli włoscy Futuryści.

Autor obrazu wykorzystał przy tworzeniu pracy kolory czarny, żółty. W pracach impresjonistów nigdy nie spotakmy kolory czarnego. Stał się on natomiast dobitnym akcentem w sztuce współczesnej, stawiającej na minimalizm. Dzięki żółtej barwie praca subtelnie rozjaśni Wasze wnętrza bez drastycznej zmiany w kolorystyce całej przestrzeni.

Autor dzieła utrzymał je w nastrojach które opisać możemy jako żywiołowość, niepokój. Żywiołowość, którą osiąga się poprzez wibrującą kolorystykę oraz emocjonalne tematy malarskie i rzeźbiarskie. Niepokój jest osiągana przez dzieła sztuki oddziałujące na świadomość poprzez lęki pierwotne, np. Kompozycje ukazujące trudną do zidentyfikowania postać, stworzenia bez twarzy, ciemne kolory.