Przemiana, 2025

?? “Przemiana”

Czy kiedykolwiek zastanawiasz się, kim naprawdę jesteś? Jak bardzo dopasowujesz  się do otoczenia, zmieniając „kolory” niczym kameleon?

Ten obraz to zaproszenie do refleksji nad tożsamością i autentycznością. Kto kogo obserwuje? Czy to ona kontroluje przemianę, czy może jest jej poddana?

Kameleon, tak bogaty w barwy i detale, wydaje się niemal nierealny – czy jest on częścią rzeczywistości bohaterki, czy może metaforą jej wewnętrznej natury? Może reprezentuje jej ukrytą osobowość, emocje, które na co dzień ukrywa? 

…jaką wersję siebie pokazujesz światu?

"Przemiana" - obraz jest dziełem z 2025 roku I charakteryzuje się wymiarem 60x60 cm. Autorem jest Monika Bartkowiak - Zawadzka.

W celu stworzenia dzieła wykorzystał technikę olej. Farba olejna to rodzaj farby powstała w wyniku zmieszania pigmentu z olejem roślinnym, często lnianym. Jest to wolnoschnąca technika wymagająca wiedzy, doświadczenia i praktyki. Farby olejne po raz pierwszy pojawiły się w starożytności na Dalekim Wschodzie, ale w Europie rozpowszechniły się w XV wieku, najwcześniej najprawdopodobniej we Flandrii. Szybko zyskały popularność ze względu na różnorodne efekty, które mogły być dzięki nim uzyskane – przede wszystkim świetlistość oraz wyrazistość kolorów. Farba olejna może być kładziona impastami, a więc grubymi warstwami, oraz laserunkowo. Laserunki to półprzezroczyste warstwy farby powstałe w wyniku rozcieńczenia ich dużą ilością odpowiedniego rozpuszczalnika, dzięki którym artysta może zmienić lub wydobyć odpowiedni ton niższych warstw obrazu. Ten klasyczny sposób nakładania cienkich warstw farby olejnej, spotykamy u flamandzkich oraz holenderskich artystów, takich jak Jan van Eyck, Rogier van der Weyden, Jan Vermeer czy Cornelis Gijsbrechts. Inną techniką jest alla prima, a więc nakładanie grubej warstwy farby swobodnym gestem malarskim, czasem bez szkicu przygotowawczego na płótnie, a czasem bazując jedynie na schematycznej kompozycji zaznaczonej pędzlem na podobraziu. Techniką alla prima posługiwał się Peter Paul Rubens oraz Anton van Dyck. Popularność farb olejnych spadła po połowie XX wieku, kiedy wielu artystów zwróciło się ku farbom akrylowym.

Autor pracy wykorzystał jako podłoże płótno. Jest to rodzaj tkaniny o splocie płóciennym, które charakteryzuje się szerokim zastosowaniem. W przypadku warsztatu artystycznego, płótno występuje w charakterze podobrazia: może zostać rozpięte na listwach drewnianych, tworząc blejtram, lub zostać umieszczone na desce. Kompozycję malarską umieszcza się na płótnie uprzednio zagruntowanym.

Artysta wykonał obraz w stylach: figuratywne, realizm, surrealizm. Sztuka figuratywna to typ prac artystycznych, w których możemy wyróżnić sylwetki ludzkie, zwierzęce czy przyrodnicze w ich proporcjach naturalnych lub bliskich rzeczywistym. Mistrzostwo w realistycznym ujęciu natury osiągnięto w XVII wieku, kiedy pojawił się nurt zwany trompe l'oeil (malarstwo iluzjonistyczne). Surrealizm, który narodził sie latach 20-tych we Francji, charakteryzował się wykorzystaniem szerokiego repertuaru narzędzi plastycznych: obrazów, rzeźb, pierwszych instalacji, asamblaży, fotomontaży. W malarstwie często nawiązywali do prymitywizmu czy realizmu, poddając go deformacji.

Tematem tej pracy są człowiek, fantastyka, portret, zwierzę. Jest to temat pojawiający się w sztuce nieprzerwanie od czasów pierwszych rysunków na ścianach jaskiń. Sylwetki ludzkie pojawiały się w różnych kontekstach: od estetycznych po polityczno-społeczne i propagandowe. Fantastyka, która charakteryzuje się wykorzystaniem motywów sennych, nierealnych oraz baśniowych. Może ona przyjmować formy odnoszące się literackich toposów, wizji futurystycznych czy indywidualnych fantazji autora. Portrety są z jednej strony cennym źródłem historycznym, z drugiej zaś mogą dotyczyć krytycznego spojrzenia na kwestie społeczne i polityczne. W sztuce współczesnej skupiają się one na tym drugim zagadnieniu, choć nadal mogą występować w kokntekście czysto estetycznym. Zwierzę, które było motywem kompozycji malarskich tworzonych przez prehistorycznych artystów na ścianach jaskiń. Pojawiało się również w malarstwie ściennym i mozaikach w Pompejach czy Herkulanum (wystarczy przypomnieć sobie słynną posadzkę z psem stróżującym podpisaną „Cave canem”). Fascynację zwierzętami widać również w polskim malarstwie realistycznym na płótnach Kossaków, Chełmońskiego oraz Wierusza-Kowalskiego.

Wśród gamy kolorystycznej dominują kolory: biały, beż, brązowy, czerwony, pomarańczowy, żółty, zielony, niebieski, fioletowy, wielokolorowy. Biały, który w zależności od techniki, nadaje kompozycji świetlistości oraz wzmacnia kontrasty światło-cieniowe. Beż, który nadaje lekkości i sprawia, że kompozycja zyskuje efemeryczne oblicze. Jeżeli poszukujemy dzieła sztuki, które wizualnie dopasuje się do jasnego, kremowego wnętrza, barwa brązowa z pewnością okaże się strzałem w dziesiątkę. Poprzez odpowiedni kontekst czerwień może podkreślać silne emocje, niebezpieczeństwo bądź przyjemność. Wprowadza również dynamikę do kompozycji. Pomarańczowy, który jest chętnie wykorzystywany przez postimpresjonistów do przełamania zbytniego realizmu kolorystycznego dzieła malarskiego. Żółty, który posiada różne oblicza zależne od odcienia barwy. Żółcienie poprawiają Nastroj odbiorcy i rozświetlają przestrzeń, w której są eksponowane bądź też wprowadzają atmosferę spokoju i odprężenia. W zestawieniu z ziemistymi odcieniami, kolor zielony wywoła efekt rajskiego ogrodu nawet w zamkniętym pomieszczeniu. Błękit może okazać się zbawieniem po stresującym dniuFiolet to dobre rozwiązanie dla tych, którzy nie chcą zdominować przestrzeni czerwienią, a jednocześnie nie godzą się na stonowany kolor w swoim wnętrzu. Dzięki zabiegowi artystycznemu mieszanej kolorystyki z łatwością dopasujemy dzieło do wnętrza o takiej kolorystyce, która występuje choć w jednym fragmencie obrazu czy rzeźby.

Klimat obrazu opisać mozna jako: melancholia, radość, żywiołowość. Dzieła sztuki o zgaszonych barwach, przedstawiające jesienne krajobrazy bądź postacie ludzkie pogrążone w zadumie wywołują melancholię. Kompozycje malarskie i rzeźbiarskie wywołujące radość są szczególnie pożądane w przestrzeni domowej, gdzie pozwalają nam się zrelaksować. Żywiołowość mogą wywoływać dzieła sztuki o wibrujących barwach i dynamicznych liniach.