Dawidek, 2020

Dawidek

Obraz o tytule "Dawidek" to praca z 2020 roku o wymiarach 60x60 cm. Jej autorem jest Wojciech Odsterczyl.

Dzieło zostało wykonane w technikach: pastel, olej. Jest to technika szczególnie popularna w wieku XVII oraz XIX-tym, posiadająca właściwości medium zarówno malarskiego, jak i rysunkowego. Pastele to kolorowe sztyfty występujące pod postacią mokrą, suchą, olejną, wodną, kredową czy ołówkową. Najczęściej wybieranym podłożem do kompozycji wykonywanych pastelami jest papier, pergamin, płótno i karton. Z uwagi na osypywanie się pasteli z powierzchni podobrazia, obraz należy zabezpieczyć fiksatywą. Wśród twórców wykorzystujących technikę pastelową w swoim warsztacie artystycznym byli portreciści Jean-Étienne Liotard, Rosalba Carriera oraz caravaggionista Maurice Quentin de La Tour. Nowy potencjał pasteli jako techniki szybkiej i łatwo dostępnej odkryli w kolejnym stuleciu impresjoniści i przedstawiciele szkoły z Barbizon. Polscy twórcy pasteli to z kolei Leon Wyczółkowski, Witkacy oraz Stanisław Wyspiański. Farba olejna to rodzaj farby powstała w wyniku zmieszania pigmentu z olejem roślinnym, często lnianym. Jest to wolnoschnąca technika wymagająca wiedzy, doświadczenia i praktyki. Farby olejne po raz pierwszy pojawiły się w starożytności na Dalekim Wschodzie, ale w Europie rozpowszechniły się w XV wieku, najwcześniej najprawdopodobniej we Flandrii. Szybko zyskały popularność ze względu na różnorodne efekty, które mogły być dzięki nim uzyskane – przede wszystkim świetlistość oraz wyrazistość kolorów. Farba olejna może być kładziona impastami, a więc grubymi warstwami, oraz laserunkowo. Laserunki to półprzezroczyste warstwy farby powstałe w wyniku rozcieńczenia ich dużą ilością wody, dzięki którym artysta może zmienić lub wydobyć odpowiedni ton niższych warstw obrazu. Ten klasyczny sposób nakładania cienkich warstw farby olejnej, spotykamy u flamandzkich oraz holenderskich artystów, takich jak Jan van Eyck, Rogier van der Weyden, Jan Vermeer czy Cornelis Gijsbrechts. Inną techniką jest alla prima, a więc nakładanie grubej warstwy farby swobodnym gestem malarskim, czasem bez szkicu przygotowawczego na płótnie, a czasem bazując jedynie na schematycznej kompozycji zaznaczonej pędzlem na podobraziu. Techniką alla prima posługiwał się Peter Paul Rubens oraz Anton van Dyck. Popularność farb olejnych spadła po połowie XX wieku, kiedy wielu artystów zwróciło się ku farbom akrylowym.

Podłożem tej pracy jest płyta. Płyta to medium stanowiące rodzaj podobrazia. W praktyce artystycznej wykorzystuje się pilśnie, sklejki oraz metale. Płyty pilśniowe wykonane są z rozwarstwionych włókien sosnowych, ułożonych wielokierunkowo, które skleja się przy pomocy prasy hydraulicznej, co zapewnia im dużą wytrzymałość. Z kolei sklejka składa się z płyt drewnianych wycinanych wokół pnia drzewa, ustawionych prostopadle w stosunku do siebie; zwykle wewnętrzne warstwy pochodzą z drzew mniej szlachetnych, niż zewnętrzne. Deski klejone są pod dużym ciśnieniem. Najtrwalszym z wymienionych materiałów jest bez wątpienia płyta metalowa. Zwłaszcza aluminium często występuje jako podobrazie malarskie, bowiem dobrze przyjmuje farby olejne oraz jest odporne na działanie kwasów. W przeszłości popularnym działaniem było malowanie na płytach miedzianych lub cynowych; te ostatnie stanowiły najpowszechniejsze medium malarskie dla twórców portretów trumiennych. Trwałość tych tradycyjnych sarmackich wizerunków w dużej mierze zawdzięczamy płycie metalowej, która w owym czasie była materiałem tańszym niż płótno na krosnach. Od drugiej połowy XIX wieku stosuje się miedź elektrolityczną, która wymaga farb o małej zawartości kwasów. Dość popularna była również nierdzewna blacha żelazna, którą należało wypalić na węglu drzewnym. Podstawą trwałości płyt metalowych powinno być pokrycie ich odpowiednimi roztworami chemicznymi, dzięki którym metal nie będzie wchodził w reakcję z farbami i gruntem.

Pracę możemy zakwalifikować do styli: figuratywne, surrealizm, inne. W latach 50-tych XX wieku, w Stanach Zjednoczonych pojawił się ruch zwany Nową figuracją, postulujący umiejscowienie człowieka i jego kondycji ludzkiej w centrum twórczości artysty. Surrealiści aktywnie uczestniczyli w życiu artystycznym i kulturalnym powojennej Francji, często stosując prowokacje intelektualne w stosunku do osobistości ze świata polityki.

Przewodnie tematy pracy to: człowiek, fantastyka. Człowiek, który jest bez wątpienia najpopularniejszym motywem w sztuce od prehistorii aż do dziś. Postać ludzka występowała w niezliczonych kontekstach artystycznych: jako święty, w kostiumie mitologicznym, w scenach rodzajowych, salonowych, alegorycznych oraz wielu innych. Człowiek zajął również ważne miejsce w sztuce abstrakcyjnej, jednak obiektem zainteresowania stało się jego wnętrze – świadomość oraz percepcja. Fantastyka jest bardzo szerokim pojęciem, pod którym sklasyfikowac możemy prace charakteryzujące się wykorzystaniem motywów I wizji futurystycznych, średniowiecznych, kosmicznych, elementów legend I podań.

Wśród gamy kolorystycznej dominują kolory: żółty, niebieski. W zależności od odcienia, kolor żółty doskonale współgra zarówno z zimnymi, jak i ciepłymi barwami. Niebieski, który ceniony jest przez terapeutów z powodu właściwości uspokajających. Dobrze sprawdza się w sypialni i wszędzie tam, gdzie mamy ochotę się odprężyć.

Autor dzieła utrzymał je w nastrojach które opisać możemy jako pasja, spokój, radość. Dzieła sztuki pełne pasji przedstawiają chwile zmysłowych przyjemności oraz wybuchu uczuć w ujęciu dynamicznym. Spokój, łączący się z atmosferą medytacji, kontemplacji dzieła sztuki i jest osiągany poprzez minimalistyczne kompozycje bądź też stonowaną kolorystykę. Kompozycje malarskie i rzeźbiarskie wywołujące radość są szczególnie pożądane w przestrzeni domowej, gdzie pozwalają nam się zrelaksować.