Intropium, 2024

To rzeźba składająca się z 2 części, odlana w czystej brązie, z których jedna jest termicznie przyciemniona, a druga pozłacana. Jest to monumentalna, starożytna rzeźba głowy emanująca enigmatyczną i niepokojącą aurą. Jej surowa, czarna powierzchnia nadaje pracy ciemny, kosmiczny charakter, niemal oderwany od tego świata. Jednak najbardziej intrygującym elementem rzeźby jest złoty fragment, który można odłączyć, odsłaniając niezwykłe, złożone wewnętrzne struktury.

Po usunięciu tej części twarzy, obserwatorowi ukazuje się nadzwyczajna, hipnotyzująca wizja. We wnętrzu rzeźby znajdują się poplątane, geometryczne wzory wyglądające jak mechanizmy z innej, zaawansowanej cywilizacji. Te złote, labiryntowe formy, emanujące niezwykłą precyzją i pięknem, budzą w obserwatorze jednocześnie podziw i lęk. Nieco przypominają specyficzną, surrealistyczną atmosferę prac Zdzisława Beksińskiego, łącząc organiczne i technologiczne elementy.

Introipium, poprzez swoją niezwykłą, tajemniczą naturę, skłania widza do głębszej refleksji nad granicami ludzkiej wiedzy i istnienia. Jest to rzeźba, która prowokuje do zadawania podstawowych pytań o naturę rzeczywistości. Jej enigmatyczny charakter sprawia, że dzieło to oscyluje między pięknem a grozą, zmuszając widza do samodzielnej interpretacji ukrytych w nim znaczeń

"Intropium" to rzeźba o wymiarach 30x50 cm z 2024 roku. Autorem pracy jest Krzysztof Płonka.

Praca wykonana została w technice brąz. Jest to materiał wykorzystywany do tworzenia rzeźb w technice odlewniczej, doskonale znany już w starożytności w okresie zwanym „epoką brązu”. Jest to stop miedzi i cyny lub innych metali, który swą nazwę bierze od antycznego miasta Brundisium na terenie dzisiejszych Włoch. Brąz wykorzystywany był do odlewania narzędzi rolniczych i rzemieślniczych oraz krążków, na których następnie wybijano pierwsze pieniądze. Jako technika artystyczna pojawiła się w już w okresie archaicznym w antycznej Grecji, Egipcie, Persji i całej Azji Mniejszej. Do odlewania rzeźb z brązu na tzw. Wosk tracony używano glinianych i gipsowych form, których kształt uzyskiwano na skutek oklejania ich wokół woskowego prototypu rzeźby. Wosk usuwano za pomocą temperatury, zaś do formy wlewano masę brązową, którą po stężeniu obłupywano z zewnętrznej glinianej skorupy i w ten sposób uzyskiwano rzeźbę. Od czasów antycznych technika ta była udoskonalana i swoją popularność utrzymuje aż do dziś. Najsłynniejszymi rzeźbami z brązu są „Woźnica z Delf”, „Dawid” Donatella, „Perseusz z głową Meduzy” Celliniego, „Myśliciel” Rodina czy Pomnik Fryderyka Chopina w Warszawie autorstwa Wacława Szymanowskiego.

Artysta wykonał rzeźbę w stylach: abstrakcja, ekspresjonizm, surrealizm. Jest to styl porzucający wszelkie podobieństwa formalne do form rzeczywistych, postulując wyrażanie za pomocą sztuki wartości abstrakcyjnych, idei, emocji, symboli. Przerysowane kompozycje, zniekształcenie przedstawianego świata, zaburzenia proporcji oraz perspektywy dzieła, wykorzystanie twardych linii i kolorów nietypowych dla rzeczywistości to charakterystyczne cechy Ekspresjonizmu. Surrealiści korzystali z szerokiego repertuaru narzędzi plastycznych: obrazów, rzeźb, pierwszych instalacji, asamblaży, fotomontaży.

Przewodnie tematy pracy to: akt, człowiek, fantastyka, portret. Jest to przedstawienie nagiej postaci ludzkiej, podejmujące wątek estetyczny, zmysłowy czy krytyczny. Jest temat uniwersalny dla historii sztuki: w prehistorii sylwetki ludzkie pełniły rolę mistyczną, w czasach renesansu stanowiły estetyczny wzór piękna, zaś w sztuce współczesnej wątek ten skupia się przede wszystkim na świadomości, percepcji i wnętrzu ludzkim, niekoniecznie przedstawiając go w całej postacii, a obrazując to, co jest częścią jego umysłu. Obejmuje ona zarówno tematykę fantasy, ukazując baśniowe, nierealne postacie, przedmioty i zdarzenia, jak również fantastykę naukową, występującą często w ramach futurystycznych wizji artysty. Portret pojawił się w starożytności, już wtedy podejmując próby psychologicznego ukazania modela. Jako samodzielne dzieło sztuki powrócił dopiero w późnym średniowieczu.

"Intropium" wyróżnia się paletą kolorów wśród których występują: złoty, czarny. Kolor złoty kojarzy się z bizantyjskim przepychem, dlatego będzie dla naszego wnętrza jak biżuteria. Na czarnej barwie swoje kompozycje artystyczne opierali zarówno dawni mistrzowie holenderscy czy twórcy nokturnów, jak i artyści konceptualni oraz przedstawiciele minimalizmu.

Autor dzieła utrzymał je w nastrojach które opisać możemy jako depresja, melancholia, niepokój, pasja, radość. Na depresyjny odbiór dzieł malarskich, graficznych i rzeźbiarskich mogą wpływać ciemna kolorystyka oraz tematy związane z brutalizmem, przemocą bądź po prostu złym stanem emocjonalnym przedstawionych postaci. Melancholia to uczucie trudne do określenia, pokrewne tęsknocie i zadumie, dlatego mogą ją wywołać obrazy odwołujące się do naszych pozytwnych przeżyć, np. Widoki morza czy konkretne postacie na obrazach. Niepokój, który osiągany był przez artystów poprzez przywoływanie tematów śmierci, niebezpieczeństwa, strachu, ucieczki, sennych koszmarów. Szczególnie niepokojące są prace Francisca Goi, Arnolda Böcklina czy Williama Blake’a. W przypadku pasji, artyści najczęściej stosują ciepłą kolorystykę zdominowaną przez czerwień lub wybierają tematy związane ze sferą uczuciową człowieka. Radość można osiagnąć poprzez kolory kojarzące się z przyrodą - np. Zielenią czy błękitami.