Shinrin, 2024

Kąpiel leśna. Grafika łącząca figuracje i abstrakcje . Materia pracy powstała z połączenia grafiki i ekspresji gestu malarskiego. 

"Shinrin" to grafika o wymiarach 53x39 cm z 2024 roku. Autorem pracy jest Paweł Wątroba.

Dzieło zostało wykonane w technikach: akwaforta, akwatinta, inne. Jest to technika, której nazwa oznacza w dosłownym tłumaczeniu „mocną wodę” – tak nazywano bowiem kwas azotowy, przy pomocy którego wytrawiano płytę metalową w celu uzyskania odpowiedniej kompozycji. Akwaforta to rodzaj druku wklęsłego, wykonywanego poprzez odbicie na mokrym papierze miedzianej lub cynkowej płyty, która wcześniej została wypolerowana, odtłuszczona i pokryta mieszanką żywicy, asfaltu i wosku. Rysunek wykonuje się igłą rytowniczą, a płyta trafia do kwasu. Wytrawione zostają fragmenty, które nie zostały pokryte werniksem, a więc wspomnianą mieszanką z żywicy. Początki akwaforty sięgają XVI wieku i do dziś technika ta cieszy się popularnością wśród artystów. Kompozycje w tej technice wykonywali Rembradt, Goya i Picasso; wykorzystywano ją nie tylko do tworzenia samodzielnych dzieł graficznych, ale również reprodukcji dzieł malarskich. Jest to technika graficzna wymyślona w XVII wieku i udoskonalona później przez Jean-Baptiste Le Prince’a, francuskiego artystę i wynalazcę. Zaliczana jest do technik graficznych wklęsłych, ponieważ polega na trawieniu kwasem azotowym konkretnych części metalowej płyty – różnica w odcieniach koloru zależy od tego, jak głęboko będziemy trawić poszczególne fragmenty kompozycji. Uzyskany efekt przypomina malarstwo (otrzymujemy bowiem swego rodzaju plamy barwne), dlatego też technikę tą uzupełnia się akwafortą, która pozwala nam otrzymać walor rysunkowy. Technika akwatinty wykorzystywana była przez Francisco de Goyę w cyklu „Los Desastres de la Guerra” razem z suchą igłą, miedziorytem i akwafortą.

Autor pracy wykorzystał jako podłoże papier. Jest to medium wykorzystywane jako podobrazie, stanowiące alternatywę dla płótna i deski. Papier, w zależności od rodzaju, pozwala na uzyskanie różnorodnych efektów. Ten o gramaturze 200 g/m2, o zwartej strukturze, i dużej chłonności, przeznaczony jest do farb akwarelowych, gwaszu, temper i tuszu. Innym typem papieru jest papier bezkwasowy, odporny na działanie czasu oraz promieni słonecznych. Z kolei ziarnisty papier o gramaturze 90 g/m2 może być wykorzystywany do rysunku kredkami, pastelami, sepią, węglem, sangwiną, ołówkiem. Papier jako podobrazie wykorzystywano od antyku; w średniowieczu powstawały na nim cenne miniatury oraz pierwsze projekty architektoniczne. W czasach renesansu stanowił podstawę szkiców koncepcyjnych, zaś od momentu wynalezienia druku stał się niezbędnym elementem do tworzenia grafiki. Współcześnie popularność zyskują aukcje dzieł sztuki na papierze; najdroższą papierową pracą sprzedaną na polskiej aukcji jest „Macierzyństwo” Stanisława Wyspiańskiego.

Dzieło posiada charakterystyczne cechy utworu dla styli abstrakcja, ekspresjonizm, inne, minimalizm, realizm, surrealizm. Jest to styl porzucający wszelkie podobieństwa formalne do form rzeczywistych, postulując wyrażanie za pomocą sztuki wartości abstrakcyjnych, idei, emocji, symboli. Najsłynniejszymi polskimi ekspresjonistami byli artyści należący do grupy BUNT, działającej przed II wojną światową. Minimalizm powstał na gruncie modernistycznych eksperymentów formalnych, które dążyły do mocnego ograniczenia środków plastycznych. Jest to kierunek obecny w sztuce od XVII wieku, zaś od lat 70-tych powraca jako hiperrealizm, czyli niezwykle szczegółowe oddanie rzeczywistych form wizualnych. Surrealiści aktywnie uczestniczyli w życiu artystycznym i kulturalnym powojennej Francji, często stosując prowokacje intelektualne w stosunku do osobistości ze świata polityki.

Przewodnie tematy pracy to: abstrakcja, fantastyka, kwiaty, pejzaż, inne. Fanstatyka pojawia się w sztuce całego świata, będąc odpowiedzią na ludzką potrzebę tworzenia wyimaginowanych światów i sytuacji, działających zgodnie z prawem logiki stworzonych w wyobraźni ich twórców. Kwiaty, które jako pełnoprawny motyw pojawiły się w sztuce flamandzkiej i holenderskiej u schyłku XVI wieku. Malował je między innymi Jan Brueghel starszy, Jan Davidszoon de Heem oraz Ambrosius Bosschaert. Kwiaty były również jednym z tematów wybieranych przez malarzy akademickich w kolejnych wiekach. Choć zajmował on niską pozycję w hierarchii akademickich tematów od XVII do XIX wieku, wyemancypował się poza oficjalnym nurtem sztuki arystokratycznej i mieszczańskiej, będąc jednym z ulubionych motywów artystów "Salonu odrzuconych".

Wśród gamy kolorystycznej dominują kolory: biały, beż, brązowy, żółty, zielony, różowy, szary, wielokolorowy, czarny, inne. Biały, który jest stosowany w malarstwie między innymi w celu wizualnego zmiękczenia kompozycji oraz nadania jej subtelnego charakteru. Beż to dobre rozwiązanie dla rustykalnych, drewnianych wnętrz. Obok zieleni i błękitu, barwa brązowa ma najsilniejsze działanie terapeutyczne związane z jej częstym występowaniem w naturze. Żółty, który posiada różne oblicza zależne od odcienia barwy. Żółcienie poprawiają Nastroj odbiorcy i rozświetlają przestrzeń, w której są eksponowane bądź też wprowadzają atmosferę spokoju i odprężenia. W zestawieniu z ziemistymi odcieniami, kolor zielony wywoła efekt rajskiego ogrodu nawet w zamkniętym pomieszczeniu. Dzieła w odcieniach szarości stanowią znakomity wybór dla tych, którym zależy na równomiernym rozłożeniu akcentów wizualnych w przestrzeni mieszkalnej czy biurowej. Mieszana kolorystyka prac charakteryzowała kolorystów, fowistów, impresjonistów oraz ekspresjonistów. Dzisiaj często spotykamy takie rozwiązanie w dziełach z nurtu street art oraz instalacjach artystycznych podejmujących problem optyki i percepcji. Czarny, który tworzy niezwykle ciekawe połączenia z ciemnymi wnętrzami, dobrze wygląda również w białych pomieszczeniach jako biegun przeciwny wobec sterylnego, jasnego pokoju.

Autor dzieła utrzymał je w nastrojach które opisać możemy jako melancholia, niepokój, radość, spokój, inne. Dzieła sztuki o zgaszonych barwach, przedstawiające jesienne krajobrazy bądź postacie ludzkie pogrążone w zadumie wywołują melancholię. Niepokój jest osiągana przez dzieła sztuki oddziałujące na świadomość poprzez lęki pierwotne, np. Kompozycje ukazujące trudną do zidentyfikowania postać, stworzenia bez twarzy, ciemne kolory. To pozytywne uczucie tworzy się pod wpływem oglądania kompozycji przedstawiających zabawne lub przyjemne chwile oraz szeroką paletę barwną, w której dominują zielenie, żółcienie, błękity, czerwienie. Spokój najlepiej osiągnąć przy pomocy minimalistycznych kompozycji, które cechują ograniczoną paletą kolorystyczną.