Odstaję, 2023

Człowiek na tle 

"Odstaję" to obraz o wymiarach 30x40 cm z 2023 roku. Autorem pracy jest Ewelina Lochman.

W celu stworzenia dzieła wykorzystał techniki: akryl, ołówek, technika własna, węgiel, pastel, inne. Jest to rodzaj farby opatentowany w Niemczech w 1934 roku, początkowo wykorzystywany w przemyśle i do prac remontowych (malowano nią elewacje budowli w morskim klimacie); jako medium artystyczne rozpowszechnił się od lat 50-tych XX wieku i szybko zyskały popularność ze względu na łatwość operowania nimi, niską cenę, szybki czas schnięcia oraz żywe kolory. Akryle można stosować na dowolnym podłożu – drewnie, metalu, płótnie, papierze, kartonie, szkle. Nie jest to medium wymagające wiedzy i praktyki w takim stopniu, jak ma to w przypadku farb olejnych, dlatego farby akrylowe poleca się początkującym adeptom sztuk pięknych. Akryle pozwalają na nakładanie warstw cienkich, laserunkowych, jak i impastowych. Mogą występować jako płyn lub żel w tubkach. Można spotkać je w twórczości artystycznej Andy’ego Warhole’a, Tadeusza Dominika, Basquiata czy Edwarda Dwurnika. Jest to narzędzie szeroko wykorzystywane w twórczości artystycznej do tworzenia szkiców przygotowawczych i samodzielnych dzieł. Jak wskazuje nazwa techniki, początkowo do produkcji ołówków wykorzystywano ołów; w czasach renesansu zastąpiono go grafitem otoczonym drewnianą obudową. Na rynku możemy spotkać ołówki o różnej grubości i twardości, informują nas o tym symbole literowe na obudowie. Ołówek pozwala nam na tworzenie precyzyjnych linii, które można uzupełnić o cieniowanie w celu nadania kompozycji waloru światłocieniowego. Technikę tą z pewnością wykorzystywano już w starożytności; najsłynniejszym artystą tworzącym rysunki przy pomocy ołówka był jednak przedstawiciel renesansu, Albrecht Dürer. Jest to indywidualna technika artystyczna, opracowywana w konkretnym warsztacie twórczym i dostosowana do potrzeb i wizji artysty. Jest to technika, której rodowód sięga czasów prehistorycznych. Najpopularniejszym podłożem dla węgla jest biały, szary albo wielokolorowy papier, w przypadku którego można dodatkowo zastosować białą kredę do podkreślenia jasnych fragmentów kompozycji. Do utrwalenia rysunku węglem niezbędna jest fiksatywa, a więc specjalny roztwór chemiczny, który zwykle wykorzystywany jest do skrócenia czasu schnięcia farby olejnej. Węgiel był powszechnie używany przez artystów średniowiecznych oraz renesansowych do tworzenia szkiców przygotowawczych pod wielkie kompozycje malarskie oraz freski. Szkice węglem zostawili po sobie Leonardo da Vinci, Michał Anioł czy Rafael Santi. W XIX wieku technika ta została doceniona jako autonomiczna forma wyrazu, np. W pracach Stanisława Wyspiańskiego czy późniejszych dziełach Witkacego. Jest to technika szczególnie popularna w wieku XVII oraz XIX-tym, posiadająca właściwości medium zarówno malarskiego, jak i rysunkowego. Pastele to kolorowe sztyfty występujące pod postacią mokrą, suchą, olejną, wodną, kredową czy ołówkową. Najczęściej wybieranym podłożem do kompozycji wykonywanych pastelami jest papier, pergamin, płótno i karton. Z uwagi na osypywanie się pasteli z powierzchni podobrazia, obraz należy zabezpieczyć fiksatywą. Wśród twórców wykorzystujących technikę pastelową w swoim warsztacie artystycznym byli portreciści Jean-Étienne Liotard, Rosalba Carriera oraz caravaggionista Maurice Quentin de La Tour. Nowy potencjał pasteli jako techniki szybkiej i łatwo dostępnej odkryli w kolejnym stuleciu impresjoniści i przedstawiciele szkoły z Barbizon. Polscy twórcy pasteli to z kolei Leon Wyczółkowski, Witkacy oraz Stanisław Wyspiański.

Autor pracy wykorzystał jako podłoże papier. Jest to rodzaj podobrazia, który, w zależności od faktury i grubości, przystosowany jest do konkretnych technik artystycznych. Papier o gramaturze 200 g/2 jest odpowiednim materiałem do wykonywania na nim kompozycji przy pomocy farb akwarelowych, gwaszu, sangwiny czy tuszu, z kolei ten o gramaturze 90 g/m2 o ziarnistej powierzchni, odpowiedni będzie do rysunku ołówkiem, kredkami, pastelami, sepią i węglem. Jeżeli artyście zależy na papierze odpornym na światło słoneczne i działanie czasu, powinien zastosować papier bezkwasowy. Historia papieru sięga antyku; znany był on w całym basenie Morza Śródziemnego oraz na Dalekim Wschodzie. W warsztatach artystycznych wykorzystywano go do tworzenia szkiców i rysunków koncepcyjnych, zaś od XVI wieku stanowił ważny materiał do druku i grafiki. Dziś prace na papierze są autonomicznym dziełem sztuki, które pod względem wartości sprzedażowej mogą pokonać swoich rywali na płótnie.

Pracę możemy zakwalifikować do styli: abstrakcja, ekspresjonizm, figuratywne, hiperrealizm, inne, minimalizm, pop-art, street art, surrealizm. Abstrakcja nie jest tendencją nową: jej korzeni można szukać w społeczeństwach prehistorycznych, tworzących wyabstrahowane ornamenty czy uproszczone, schematyczne kompozycje o przeznaczeniu mistycznym. Obrazy ekspresjonistyczne cechuje duża emocjonalność i subiektywizm. Kierunek ten inspirował się również psychoanalizą oraz pierwszymi badaniami nad snem. Figuratywizm był dominującym typem kompozycji od starożytności aż do wieku dziewiętnastego, kiedy zaczęły pojawiać się nowe artystyczne tendencje zmierzające do coraz większej subiektywizacji wizji artystycznej na płótnie i w rzeźbie. Z jednej strony hiperrealiści podziwiani są za perfekcyjny warsztat technicznyEksperymenty minimalistyczne bywają określane jako protoinstalacje ze względu na fakt, iż proponowały nowe podejście do związku przedmiotu z przestrzenią dzieła, stając się jej nierozerwalną częścią. Pop-art jest kierunkiem, którego predstawiciele inspirowali się sztuką masową, pełnymi garściami czerpiąc z komiksu, reklam, gazet, programów telewizyjnych, chodnikowej literatury, filmu, muzyki. Sztuką powstającą na ulicy inspirują się artyści tworzący obrazy sztalugowe, wykorzystując farby w aerozolach oraz repertuar środków typowy dla tego nurtu. Surrealizm, który narodził sie latach 20-tych we Francji, charakteryzował się wykorzystaniem szerokiego repertuaru narzędzi plastycznych: obrazów, rzeźb, pierwszych instalacji, asamblaży, fotomontaży. W malarstwie często nawiązywali do prymitywizmu czy realizmu, poddając go deformacji.

Przewodnie tematy pracy to: abstrakcja, człowiek, fantastyka, geometria, inne. Człowiek, który jest bez wątpienia najpopularniejszym motywem w sztuce od prehistorii aż do dziś. Postać ludzka występowała w niezliczonych kontekstach artystycznych: jako święty, w kostiumie mitologicznym, w scenach rodzajowych, salonowych, alegorycznych oraz wielu innych. Człowiek zajął również ważne miejsce w sztuce abstrakcyjnej, jednak obiektem zainteresowania stało się jego wnętrze – świadomość oraz percepcja. Motywy fanstastyczne w sztuce dotyczą nie tylko wyimaginowanych stworzeń, ale obejmują również wątki futurystyczne i sci-fi. Najchętniej korzystają z tego tematu artyści tworzący w nurcie surrealizmu. Geometryczne elementy chętnie wykorzystuje ludowe rzemiosło artystyczne i sztuka prymitywna, która zainspirowała tym artystów tworzących w nurcie kubizmu.

Wśród gamy kolorystycznej dominują kolory: żółty, szary, inne. Dzięki żółtej barwie, nasze wnętrze wyda się przyjazne i gościnneUlubioną barwą artystów związanych z minimal art oraz sztuką konceptualną był kolor szary. Jest to barwa neutralna, dlatego nie odwracała uwagi od istotnych aspektów moderny: materiału, z którego wykonywano dzieło oraz zapisu procesu twórczego.

Nastroj pracy charakteryzują depresja, melancholia, niepokój, pasja, radość, spokój, żywiołowość, inne. Uczucie depresji w przeszłości łączyło się z dziełami ekspresjonistów niemieckich oraz sztuce powstającej po konfliktach zbrojnych, kiedy artyści podejmowali wątki osamotnienia, odrzucenia i kryzysu egzystencjalnego. Dzieła sztuki o zgaszonych barwach, przedstawiające jesienne krajobrazy bądź postacie ludzkie pogrążone w zadumie wywołują melancholię. Niepokój można osiągnąć poprzez kompozycje o złowieszczym charakterze w zestawieniu z czerwienią, czernią i szarością. W przypadku pasji, artyści najczęściej stosują ciepłą kolorystykę zdominowaną przez czerwień lub wybierają tematy związane ze sferą uczuciową człowieka. Wbrew temu, co można sądzić, wywołanie radości u odbiorcy jest jednym z najtrudniejszych wyzwań artystycznych. Spokój, łączący się z atmosferą medytacji, kontemplacji dzieła sztuki i jest osiągany poprzez minimalistyczne kompozycje bądź też stonowaną kolorystykę. Sztuka pełna żywiołowości powinna znaleźć się w przestrzeni biurowej, ponieważ pozytywnie wpływa na kreatywność pracowników oraz dodaje energii.