Transformacja, 2022

Olej plus pastel na płótnie lnianym, 2022

Obraz zawerniksowany

Obraz o tytule "Transformacja" to praca z 2022 roku o wymiarach 90x140 cm. Jej autorem jest Iwona Ligęza.

Dzieło zostało wykonane w technikach: olej, pastel. Jest to rodzaj farb malarskich, których składnikami są olej lniany oraz pigment. Technika własnoręcznego przygotowania farb oraz malowania nimi wymaga wiedzy, cierpliwości (obrazy olejne dość długo schną) oraz ćwiczeń; efekt, jaki dzięki nim uzyskany, jest wart tego wysiłku ze względu na dobrą trwałość obrazu oraz świetlistość kolorów. Farby olejne mają długą historię, która w przypadku Europy sięga XV wieku. Pierwszymi artystami, którzy zaczęli posługiwać się olejami na desce byli artyści flamandzcy i holenderscy, tacy jak Jan van Eyck oraz Rogier van der Weyden, którzy posługiwali się techniką laserunkową (nakładali półprzezroczyste, cienkie warstwy olejne na monochromatyczną podmalówkę, wzmacniając niektóre tony). W XVII wieku modna była technika alla prima, malowania „od razu”, często mieszając farby olejne na płótnie, nakładane impastowo. Zwolennikami takiego wariantu byli Peter Paul Rubens czy Diego Velazquez. Technika ta zaliczana jest zarówno do technik malarskich, jak i rysunkowych. Wykorzystuje ona kolorowe sztyfty, które, w zależności od sposobu produkcji, mogą posiadać formę ołówków pastelowych, pasteli miękkich, twardych, olejnych, wodnych, kredowych, woskowych. W malarstwie europejskim funkcjonuje od wieku XV, ale największą popularność zyskała w wieku XVIII, wśród artystów specjalizujących się w portretach. Jako podobrazie wykorzystuje się pergamin, papier, płótno czy karton o matowej fakturze. Pastele nie wnikają w podłoże, ale pozostają na powierzchni, dlatego wymagają zabezpieczenia przed osypywaniem się. W czasach renesansu technika malowania pastelami służyła w głównej mierze do tworzenia szkiców przygotowawczych pod obrazy; jednym z przykładów takiego wykorzystania pasteli jest „Portret Isabelli d’Este” Leonarda da Vinci. W XVIII wieku pastele stają się niezależną techniką o malarskim walorze, którą docenili m. In. Maurice Quentin de La Tour, Rosalba Carriera czy Jean-Étienne Liotard. W XIX wieku zauważono kolejną zaletę tej techniki: łatwość pracy w plenerze, dlatego pastele pojawiają się w twórczości impresjonistów i szkoły z Barbizon. Wśród polskich artystów, prace pastelowe tworzyli Stanisław Wyspiański, Jan Rembowski, Stanisław Ignacy Witkiewicz oraz Leon Wyczółkowski.

Autor pracy wykorzystał jako podłoże płótno. Jest to tkanina o splocie płóciennym, posiadająca wielorakie zastosowanie. Płótno wykorzystywane jest jako podobrazie malarskie: najpopularniejszymi rodzajami są te wykonane z włókien bawełnianych lub lnianych. Płótno malarskie bywa mocowane na krosnach (drewnianych listwach), tworząc blejtram lub umieszczane na desce drewnianej przy pomocy odpowiedniego kleju. Płótno jest w następnej kolejności gruntowane oraz pokrywane farbą.

Dzieło posiada charakterystyczne cechy utworu dla styli abstrakcja, figuratywne, surrealizm. Jest to styl porzucający wszelkie podobieństwa formalne do form rzeczywistych, postulując wyrażanie za pomocą sztuki wartości abstrakcyjnych, idei, emocji, symboli. Sztuka figuratywna to typ prac artystycznych, w których możemy wyróżnić sylwetki ludzkie, zwierzęce czy przyrodnicze w ich proporcjach naturalnych lub bliskich rzeczywistym. Surrealizm, który narodził sie latach 20-tych we Francji, charakteryzował się wykorzystaniem szerokiego repertuaru narzędzi plastycznych: obrazów, rzeźb, pierwszych instalacji, asamblaży, fotomontaży. W malarstwie często nawiązywali do prymitywizmu czy realizmu, poddając go deformacji.

Przewodnie tematy pracy to: abstrakcja, człowiek, fantastyka. Jest to temat pojawiający się w sztuce nieprzerwanie od czasów pierwszych rysunków na ścianach jaskiń. Sylwetki ludzkie pojawiały się w różnych kontekstach: od estetycznych po polityczno-społeczne i propagandowe. Fantastyka, która charakteryzuje się wykorzystaniem motywów sennych, nierealnych oraz baśniowych. Może ona przyjmować formy odnoszące się literackich toposów, wizji futurystycznych czy indywidualnych fantazji autora.

Autor obrazu wykorzystał przy tworzeniu pracy kolory brązowy, niebieski, różowy, szary, wielokolorowy, czarny. Obok zieleni i błękitu, barwa brązowa ma najsilniejsze działanie terapeutyczne związane z jej częstym występowaniem w naturze. Niebieski, który nadaje onirycznego charakteru dziełom sztuki, co tłumaczy częste jego występowanie w pracach surrealistów, np. U Salvadora Dali i Rene Magritte’a. Dużą zaletą szarości jest jej uniwersalność, dlatego sprawdzi się zarówno we wnętrzach nowoczesnych jak i staroświeckich. Welobarwne dzieła sztuki warto dopasować do wnętrza tak, by choć jeden kolorystyczny element kompozycji znalazł odzwierciedlenie w elemencie wystroju poza ramami obrazu. Na czarnej barwie swoje kompozycje artystyczne opierali zarówno dawni mistrzowie holenderscy czy twórcy nokturnów, jak i artyści konceptualni oraz przedstawiciele minimalizmu.

Nastroj pracy charakteryzują pasja, inne. Wywołują ją tematy dotyczące miłości i erotyki, zaś wśród kolorów pełnych pasji na pewno znajdą się czerwienie i róż.