Gentryfikacja, 2021

Gentryfikacja (ang. gentrification) – pojęcie wywodzące się od angielskiego słowa gentry, oznaczające zmianę charakteru części miasta. Gentryfikacja najczęściej dotyczy zmiany charakteru dzielnicy mieszkalnej, pierwotnie zamieszkanej przez szerokie spektrum lokatorów, w strefę zdominowaną przez mieszkańców o stosunkowo wysokim statusie materialnym.

"Gentryfikacja" to obraz o wymiarach 65x81 cm z 2021 roku. Autorem pracy jest Kamil Jaczyński.

Dzieło zostało wykonane w technikach: akryl, kolaż, spray, technika własna, inne. Jest to farba syntetyczna, w produkcji której wykorzystuje się cząsteczki pigmentów oraz żywice poliakrylowe. Początkowo, farby akrylowe wykorzystywano do prac przemysłowych i budowlanych, m. In. Pokrywając nimi ściany budynków w klimacie nadmorskim, jednak od lat 50-tych szybko zyskiwały popularność jako medium malarskie. Posiadają liczne zalety: szybki czas schnięcia, dostępność, stosunkowo niską cenę, bogatą gamę kolorystyczną oraz łatwość posługiwania się nią. Może być wykorzystywana do pokrywania zarówno płótna jak i drewna, szkła, metalu, papieru, kartonu. Występuje w postaci płynnej (w pojemnikach) oraz żelowej (w tubkach) Farba akrylowa jest dobrym rozwiązaniem dla początkujących artystów, chociaż spotkamy ją w twórczości kanonicznych mistrzów malarstwa, takich jak Basquiat, Andy Warhol czy Edward Dwurnik. Jest to metoda artystyczna, której nazwa w języku francuskim oznacza „sklejanie”. Termin „coller” wymyślili twórcy związani z nurtem kubizmu – Pablo Picasso oraz Georges Braque – jednak pierwsze kolaże wykonywali starożytni artyści chińscy. Kolaż jest wieloelementową kompozycją na płótnie lub papierze, którą mocuje się za pomocą kleju. Do jego tworzenia można wykorzystać dowolne elementy takie jak ścinki gazet, fotografie, tkaniny, fragmenty przedmiotów codziennego użytku, które uzupełnia się farbą olejną, akrylową lub gwaszem. Technika ta okazała się jedną z ulubionych metod artystycznych dadaistów, surrealistów, futurystów czy konstruktywistów. Jest to medium występujące w postaci pojemnika z pigmentami i gazem nośnym, które znajdują się pod dużym ciśnieniem. Wielką karierę sprayu rozpoczął street art (sztuka uliczna) wykorzystując go do tworzenia murali i graffiti na murach. Spray można używać wraz z wcześniej przygotowanymi szablonami (które należy przyłożyć do powierzchni ściany i rozpylić na nie farbę) lub z wolnej ręki. Szybkość i łatwość tej metody zadecydowały o dużej karierze sprayu jako podstawowego narzędzia street artu do wyrażania w przestrzeni miejskiej politycznych, społecznych i kulturowych haseł. Spray wykorzystywany jest również w malarstwie sztalugowym, często występując w towarzystwie farby akrylowej. Artyści streetartowi posługujący się sprayem w swojej twórczości to m. In. Basquiat, Richard „Richie” Mirando czy Sane Smith. Najsłynniejszym, wciąż anonimowym przedstawicielem sztuki ulicznej, tworzącym przy pomocy szablonów oraz sprayu jest oczywiście Banksy, pozostawiający swoje kąśliwe uwagi na temat XXI-ego społeczeństwa na murach całego świata. Technika autorska, niepowtarzalna i oryginalna, zwykle mieszana, zależna od indywidualnej wizji artysty. W dużej mierze polega na eksperymentalnych działaniach samego twórcy.

Praca wykonana jest w oparciu o płótno. Jest to rodzaj tkaniny o splocie płóciennym, które charakteryzuje się szerokim zastosowaniem. W przypadku warsztatu artystycznego, płótno występuje w charakterze podobrazia: może zostać rozpięte na listwach drewnianych, tworząc blejtram, lub zostać umieszczone na desce. Kompozycję malarską umieszcza się na płótnie uprzednio zagruntowanym.

Dzieło posiada charakterystyczne cechy utworu dla styli abstrakcja, ekspresjonizm, street art. Abstrakcja to styl odrzucający odzwierciedlenie rzeczywistości I w zamian przekazanie jej w postaci abstrakcyjnych pojęć i idei, miedzy innymi przy pomocy kolorów, kształtów I linii. Obrazy ekspresjonistyczne cechuje duża emocjonalność i subiektywizm. Kierunek ten inspirował się również psychoanalizą oraz pierwszymi badaniami nad snem. Najbardziej znanymi artystami sztuki ulicznej są Banksy, Basquiat oraz René Moncada.

Przewodnie tematy pracy to: abstrakcja, człowiek, portret, inne. Człowiek, który jest bez wątpienia najpopularniejszym motywem w sztuce od prehistorii aż do dziś. Postać ludzka występowała w niezliczonych kontekstach artystycznych: jako święty, w kostiumie mitologicznym, w scenach rodzajowych, salonowych, alegorycznych oraz wielu innych. Człowiek zajął również ważne miejsce w sztuce abstrakcyjnej, jednak obiektem zainteresowania stało się jego wnętrze – świadomość oraz percepcja. Portrety są z jednej strony cennym źródłem historycznym, z drugiej zaś mogą dotyczyć krytycznego spojrzenia na kwestie społeczne i polityczne. W sztuce współczesnej skupiają się one na tym drugim zagadnieniu, choć nadal mogą występować w kokntekście czysto estetycznym.

Autor obrazu wykorzystał przy tworzeniu pracy kolory biały, beż, brązowy, czerwony, żółty, wielokolorowy, czarny. Dzięki białej barwie, praca będzie znakomitym dopełnieniem minimalistycznego, nowoczesnego wnętrza, jednocześnie zachowując równowagę między obiektem a przestrzenią. Jest to barwa idealna do spokojnych, przytulnych przestrzeni, w których nie chcemy wprowadzać żywiołowego elementu. Kolor brązowy ma duży potencjał związany z wystrojem wnętrz, ponieważ nadaje przestrzeni naturalnego charakteru. Poprzez odpowiedni kontekst czerwień może podkreślać silne emocje, niebezpieczeństwo bądź przyjemność. Wprowadza również dynamikę do kompozycji. Dzięki żółtej barwie praca subtelnie rozjaśni Wasze wnętrza bez drastycznej zmiany w kolorystyce całej przestrzeni. Mieszana kolorystyka prac charakteryzowała kolorystów, fowistów, impresjonistów oraz ekspresjonistów. Dzisiaj często spotykamy takie rozwiązanie w dziełach z nurtu street art oraz instalacjach artystycznych podejmujących problem optyki i percepcji. W pracach impresjonistów nigdy nie spotakmy kolory czarnego. Stał się on natomiast dobitnym akcentem w sztuce współczesnej, stawiającej na minimalizm.

Klimat obrazu opisać mozna jako: depresja, niepokój, pasja, żywiołowość. Jest to Nastroj budowany przez ciemne kolory oraz sceny korzające się z negatywnymi przeżyciami. Niepokój, który osiągany był przez artystów poprzez przywoływanie tematów śmierci, niebezpieczeństwa, strachu, ucieczki, sennych koszmarów. Szczególnie niepokojące są prace Francisca Goi, Arnolda Böcklina czy Williama Blake’a. Pasja, którą można osiągnąć dzięki motywom miłości, przyjemności, pożądania, lub – z drugiej strony – agresji, złości i wzburzenia uczuciowego. Stan ten wzmacniany jest przez wizualne bodźce, które oddziaływują na nasz wzrok żywymi, energetycznymi kolorami.