Z1, 2020

Z1

"Z1" - obraz jest dziełem z 2020 roku I charakteryzuje się wymiarem 100x100 cm. Autorem jest Wojciech Odsterczyl.

Praca wykonana została w technikach: pastel, olej. Technika ta zaliczana jest zarówno do technik malarskich, jak i rysunkowych. Wykorzystuje ona kolorowe sztyfty, które, w zależności od sposobu produkcji, mogą posiadać formę ołówków pastelowych, pasteli miękkich, twardych, olejnych, wodnych, kredowych, woskowych. W malarstwie europejskim funkcjonuje od wieku XV, ale największą popularność zyskała w wieku XVIII, wśród artystów specjalizujących się w portretach. Jako podobrazie wykorzystuje się pergamin, papier, płótno czy karton o matowej fakturze. Pastele nie wnikają w podłoże, ale pozostają na powierzchni, dlatego wymagają zabezpieczenia przed osypywaniem się. W czasach renesansu technika malowania pastelami służyła w głównej mierze do tworzenia szkiców przygotowawczych pod obrazy; jednym z przykładów takiego wykorzystania pasteli jest „Portret Isabelli d’Este” Leonarda da Vinci. W XVIII wieku pastele stają się niezależną techniką o malarskim walorze, którą docenili m. In. Maurice Quentin de La Tour, Rosalba Carriera czy Jean-Étienne Liotard. W XIX wieku zauważono kolejną zaletę tej techniki: łatwość pracy w plenerze, dlatego pastele pojawiają się w twórczości impresjonistów i szkoły z Barbizon. Wśród polskich artystów, prace pastelowe tworzyli Stanisław Wyspiański, Jan Rembowski, Stanisław Ignacy Witkiewicz oraz Leon Wyczółkowski. Jest to medium składające się z barwnego pigmentu oraz oleju lnianego, charakteryzujące się długim czasem schnięcia, wyrazistymi kolorami oraz świetlistą powierzchnią. Istnieje wiele sposobów nakładania farby olejnej na podobrazie: można robić to impastowo, a więc grubymi warstwami czy też laserunkowo, wydobywając konkretny ton niższych warstw obrazu. Pierwszym sposobem posługiwali się w swojej twórczości Rogier van der Weyden i Jan Vermeer; technika alla prima była z kolei charakterystyczna dla Petera Paul Rubensa czy Antonego van Dycka, którzy przed przystąpieniem do malowania jedynie zaznaczali schemat kompozycji pędzlem na płótnie. Farby olejne były dominującą techniką artystyczną do połowy XX wieku, kiedy na rynku pojawiły się farby akrylowe – szybkoschnące i łatwe w użytkowaniu.

Autor pracy wykorzystał jako podłoże płyta. Jest to rodzaj podobrazia, stanowiący najczęstszy wybór artystów obok papieru, deski drewnianej oraz płótna na krosnach. Wśród popularnych rodzajów płyt znajdziemy płyty metalowe, pilśniowe oraz sklejki. Pierwsze z nich, produkowane z cyny, już w XVI wieku były wykorzystywane jako podobrazie polskich portretów trumiennych. Od XIX wieku artyści mogą malować na płytach z miedzi elektrolitycznej oraz nierdzewnego żelaza. Płyty pilśniowe powstają poprzez sklejenie ze sobą pod ciśnieniem włókien wielu gatunków drzew, ułożonych pod różnym kątem, zaś sklejki to płyty wycinane wokół pnia drzewa, łączone za pomocą kleju i prasy.

Artysta wykonał obraz w stylach: abstrakcja, minimalizm. Abstrakcja to styl odrzucający zasadę mimesis, a więc naśladownictwa natury. Intencją abstrakcjonistów nie jest odzwierciedlenie rzeczywistości w jej rzeczywistych kształtach, ale przekazywanie abstrakcyjnych pojęć i idei przy pomocy linii i oraz kolorów dzieła malarskiego. Minimalistycznymi obrazami są prace Marka Rothko, Kazimierza Malewicza oraz konceptualne kompozycje Zbigniewa Dłubaka i Romana Opałki.

Tematem tej pracy są geometria, abstrakcja. Największe znaczenie geometria zyskała na początku XX wieku w neoplastycznych eksperymentach Pieta Mondriana, później zaś wyznaczyła rezerwuar form, którymi posługiwali się kubiści.

Autor obrazu wykorzystał przy tworzeniu pracy kolor niebieski, który dominował w twórczości Picassa w latach 1901-1904, dlatego też ten etap artystyczny nazywa się „Okresem błękitnym”.

Klimat obrazu opisać mozna jako: pasja, spokój, radość. Pasja, którą można osiągnąć dzięki motywom miłości, przyjemności, pożądania, lub – z drugiej strony – agresji, złości i wzburzenia uczuciowego. Spokój, który związany jest najczęściej z motywami natury bądź abstrakcją w subtelnej gamie kolorystycznej. To pozytywne uczucie tworzy się pod wpływem oglądania kompozycji przedstawiających zabawne lub przyjemne chwile oraz szeroką paletę barwną, w której dominują zielenie, żółcienie, błękity, czerwienie.