Z19, 2020

Z19

"Z19" to obraz o wymiarach 100x60 cm z 2020 roku. Autorem pracy jest Wojciech Odsterczyl.

W celu stworzenia dzieła wykorzystał techniki: pastel, olej. Jest medium leżące na granicy malarstwa i rysunku, produkowane z kolorowych sztyftów przyjmujących postać mi. In. Pasteli olejnych, wodnych, woskowych, kredowych lub ołówków. Największą popularnością pastele cieszyły się w XVIII-wiecznej Europie wśród portrecistów. W swojej twórczości wykorzystywali ją Jean-Étienne Liotard i Rosalba Carriera. W kolejnym stuleciu dostrzeżono potencjał pasteli jako medium odpowiedniego do pracy w plenerze, dlatego wykorzystywali go impresjoniści oraz barbizończycy. Wśród polskich twórców, kompozycje pastelowe wykonywali Stanisław Wyspiański, Leon Wyczółkowski czy Stanisław Ignacy Witkiewicz. Odpowiednim podłożem dla tej techniki jest papier, płótno, karton i pergamin. Kompozycja wykonana pastelami nie wnika w strukturę papieru, dlatego po jej wykonaniu należy ją utrwalić fiksatywą. Jest to rodzaj farb malarskich, których składnikami są olej lniany oraz pigment. Technika własnoręcznego przygotowania farb oraz malowania nimi wymaga wiedzy, cierpliwości (obrazy olejne dość długo schną) oraz ćwiczeń; efekt, jaki dzięki nim uzyskany, jest wart tego wysiłku ze względu na dobrą trwałość obrazu oraz świetlistość kolorów. Farby olejne mają długą historię, która w przypadku Europy sięga XV wieku. Pierwszymi artystami, którzy zaczęli posługiwać się olejami na desce byli artyści flamandzcy i holenderscy, tacy jak Jan van Eyck oraz Rogier van der Weyden, którzy posługiwali się techniką laserunkową (nakładali półprzezroczyste, cienkie warstwy olejne na monochromatyczną podmalówkę, wzmacniając niektóre tony). W XVII wieku modna była technika alla prima, malowania „od razu”, często mieszając farby olejne na płótnie, nakładane impastowo. Zwolennikami takiego wariantu byli Peter Paul Rubens czy Diego Velazquez.

Podłożem tej pracy jest płyta. Jest to medium, które obok płótna, papieru i deski stanowi jeden z najpopularniejszych rodzajów podobrazia. Występuje pod postacią płyt pilśniowych, metalowych oraz sklejek. Płyta pilśniowa powstaje poprzez sklejenie ze sobą włókien drzew iglastych pod dużym ciśnieniem; sklejka to z kolei płyty wycinane wokół pnia drzewa, następnie łączone ze sobą przy pomocy kleju i prasy. Płyty metalowe są bez wątpienia najbardziej trwałym z wymienionych rodzajów; już w XVI wieku w Polsce tworzono na nich portrety trumienne (do tego celu wykorzystywano płyty cynowe), ponieważ stanowiły materiał trwały i znacznie tańszy niż płótno na blejtramie. Od XIX wieku artyści specjalnymi, bezkwasowymi farbami mogą malować na miedzi elektrolitycznej oraz nierdzewnej blasze żelaznej.

Artysta wykonał obraz w stylach: abstrakcja, minimalizm. Abstrakcja to styl odrzucający odzwierciedlenie rzeczywistości I w zamian przekazanie jej w postaci abstrakcyjnych pojęć i idei, miedzy innymi przy pomocy kolorów, kształtów I linii. Jako minimalizm określa się kompozycje malarskie ograniczające rezerwuar środków artystycznych na rzecz prostych, schematycznych kompozycji oraz skromnej gamy kolorystycznej.

Przewodnie tematy pracy to: geometria, abstrakcja. Motywy geometryczne pojawiały się w sztuce całego świata od zamierzchłych czasów, głównie jako ornamenty. Możemy zobaczyć je więc na greckich wazach, inkaskich tkaninach czy ukraińskich wyszywanych koszulach. W sztuce stanowiły podstawowe formy wykorzystywane przez kubistów, minimalnistów i konceptualistów.

Autor obrazu wykorzystał przy tworzeniu pracy kolor niebieski, który nadaje onirycznego charakteru dziełom sztuki, co tłumaczy częste jego występowanie w pracach surrealistów, np. U Salvadora Dali i Rene Magritte’a.

Autor dzieła utrzymał je w nastrojach które opisać możemy jako żywiołowość, radość. Prace o dynamicznych kompozycjach, poruszające wątki związane ze skrajnymi stanami emocjonalnymi tworzą atmosferę żywiołowości. Radość, którą wywołują jasne kolory, dekoracyjne linie i motywy takie jak ludzie, natura oraz zwierzęta.