GLOOMY LANDSCAPE, 2021

"GLOOMY LANDSCAPE" to obraz o wymiarach 40x30 cm z 2021 roku. Autorem pracy jest Zofia Superson.

Praca wykonana została w technikach: akryl, spray, pastel, inne. Jest to farba syntetyczna, w produkcji której wykorzystuje się cząsteczki pigmentów oraz żywice poliakrylowe. Początkowo, farby akrylowe wykorzystywano do prac przemysłowych i budowlanych, m. In. Pokrywając nimi ściany budynków w klimacie nadmorskim, jednak od lat 50-tych szybko zyskiwały popularność jako medium malarskie. Posiadają liczne zalety: szybki czas schnięcia, dostępność, stosunkowo niską cenę, bogatą gamę kolorystyczną oraz łatwość posługiwania się nią. Może być wykorzystywana do pokrywania zarówno płótna jak i drewna, szkła, metalu, papieru, kartonu. Występuje w postaci płynnej (w pojemnikach) oraz żelowej (w tubkach) Farba akrylowa jest dobrym rozwiązaniem dla początkujących artystów, chociaż spotkamy ją w twórczości kanonicznych mistrzów malarstwa, takich jak Basquiat, Andy Warhol czy Edward Dwurnik. Jest to technika wykorzystująca farby w sprayu, a więc pigmenty wraz z gazem nośnym, które znajdują się w pojemniku pod dużym ciśnieniem. Spray jest klasycznym medium stosowanym w nurcie street artu do tworzenia graffiti oraz murali. Przeznaczony jest do malowania „z ręki” oraz z wykorzystaniem wcześniej przygotowanych szablonów, które artysta przykłada do płaskiej powierzchni, a następnie rozpyla farbę. Jako metoda szybka i dość łatwa, spray stał się narzędziem twórców utożsamianych ze sztuką ulicy do wyrażania treści społecznych, politycznych i kulturowych. Z drugiej strony, bywa kojarzony z wandalizmem, ponieważ jest łatwą i tanią metodą na wyrażenie własnych myśli przed szeroką publicznością w sposób znany już ze starożytnych miast rzymskich. Farby w sprayu wykorzystywane są jako dopełnienie malarskich kompozycji powstających na płótnie, najczęściej przy udziale farb akrylowych. Przykładami artystów posługujących się medium sprayu są Basquiat, Fernando Carlo, Richard „Richie” Mirando oraz Sane Smith. Bez wątpienia najsłynniejszym przedstawicielem sztuki ulicy malowanej sprayem jest Banksy, artysta o nieustalonej tożsamości, który zostawia swoje prace na murach całego świata. Prace Banksy’ego charakteryzują się kąśliwym humorem, a niekiedy wręcz sarkazmem w komentowaniu aktualnych zjawisk politycznych i kulturalnych. To właśnie dzięki szablonom i farbom w sprayu Banksy pozostaje szybki i niemożliwy do namierzenia przez historyczno-sztucznych szpiegów. Jest to technika szczególnie popularna w wieku XVII oraz XIX-tym, posiadająca właściwości medium zarówno malarskiego, jak i rysunkowego. Pastele to kolorowe sztyfty występujące pod postacią mokrą, suchą, olejną, wodną, kredową czy ołówkową. Najczęściej wybieranym podłożem do kompozycji wykonywanych pastelami jest papier, pergamin, płótno i karton. Z uwagi na osypywanie się pasteli z powierzchni podobrazia, obraz należy zabezpieczyć fiksatywą. Wśród twórców wykorzystujących technikę pastelową w swoim warsztacie artystycznym byli portreciści Jean-Étienne Liotard, Rosalba Carriera oraz caravaggionista Maurice Quentin de La Tour. Nowy potencjał pasteli jako techniki szybkiej i łatwo dostępnej odkryli w kolejnym stuleciu impresjoniści i przedstawiciele szkoły z Barbizon. Polscy twórcy pasteli to z kolei Leon Wyczółkowski, Witkacy oraz Stanisław Wyspiański.

Praca wykonana jest w oparciu o płótno. Jest to tkanina o splocie płóciennym, posiadająca wielorakie zastosowanie. Płótno wykorzystywane jest jako podobrazie malarskie: najpopularniejszymi rodzajami są te wykonane z włókien bawełnianych lub lnianych. Płótno malarskie bywa mocowane na krosnach (drewnianych listwach), tworząc blejtram lub umieszczane na desce drewnianej przy pomocy odpowiedniego kleju. Płótno jest w następnej kolejności gruntowane oraz pokrywane farbą.

Pracę możemy zakwalifikować do styli: ekspresjonizm, figuratywne. Obrazy ekspresjonistyczne cechuje duża emocjonalność i subiektywizm. Kierunek ten inspirował się również psychoanalizą oraz pierwszymi badaniami nad snem. Sztuka figuratywna to typ prac artystycznych, w których możemy wyróżnić sylwetki ludzkie, zwierzęce czy przyrodnicze w ich proporcjach naturalnych lub bliskich rzeczywistym.

Przewodnie tematy pracy to: abstrakcja, pejzaż. Choć zajmował on niską pozycję w hierarchii akademickich tematów od XVII do XIX wieku, wyemancypował się poza oficjalnym nurtem sztuki arystokratycznej i mieszczańskiej, będąc jednym z ulubionych motywów artystów "Salonu odrzuconych".

Wśród gamy kolorystycznej dominują kolory: beż, brązowy, pomarańczowy, zielony, szary, wielokolorowy, czarny. Beż, który nadaje lekkości i sprawia, że kompozycja zyskuje efemeryczne oblicze. Kolor brązowy idealnie współgra z beżem i błękitem, nadając kompozycji charakteru kontemplacyjnego. Kolor pomarańczowy kojarzy się z latem i świeżością, dlatego warto wprowadzić go do wnętrz, w których brakuje słońca. Zieleń zbliża nas do natury, dlatego jeśli jesteśmy zmęczeni miejskim krajobrazem, zaprośmy zielone dzieło sztuki do naszego domu. Ulubioną barwą artystów związanych z minimal art oraz sztuką konceptualną był kolor szary. Jest to barwa neutralna, dlatego nie odwracała uwagi od istotnych aspektów moderny: materiału, z którego wykonywano dzieło oraz zapisu procesu twórczego. Dzięki zabiegowi artystycznemu mieszanej kolorystyki z łatwością dopasujemy dzieło do wnętrza o takiej kolorystyce, która występuje choć w jednym fragmencie obrazu czy rzeźby. Czarny, który tworzy niezwykle ciekawe połączenia z ciemnymi wnętrzami, dobrze wygląda również w białych pomieszczeniach jako biegun przeciwny wobec sterylnego, jasnego pokoju.

Autor dzieła utrzymał je w nastrojach które opisać możemy jako depresja, melancholia, niepokój, pasja, spokój. Na depresyjny odbiór dzieł malarskich, graficznych i rzeźbiarskich mogą wpływać ciemna kolorystyka oraz tematy związane z brutalizmem, przemocą bądź po prostu złym stanem emocjonalnym przedstawionych postaci. Dzieła sztuki o zgaszonych barwach, przedstawiające jesienne krajobrazy bądź postacie ludzkie pogrążone w zadumie wywołują melancholię. Niepokój można osiągnąć poprzez kompozycje o złowieszczym charakterze w zestawieniu z czerwienią, czernią i szarością. Pasja, którą można osiągnąć dzięki motywom miłości, przyjemności, pożądania, lub – z drugiej strony – agresji, złości i wzburzenia uczuciowego. Spokój najlepiej osiągnąć przy pomocy minimalistycznych kompozycji, które cechują ograniczoną paletą kolorystyczną.