Andrzej Wróblewski w Lublanie

Luiza Poreda, 7 października 2020

Już 15 października 2020 roku w stolicy Słowenii otwarta zostanie galeria sztuki „Andrzej Wróblewski. Waiting Room”. Jest to pierwsza ekspozycja artysty poza Polską. Skupia się na ostatnich latach twórczości tego malarza. Do obejrzenia będzie ponad 120 obrazów malowanych i nie tylko, a wiele z tych dzieł nie było pokazywanych publiczności od ponad sześćdziesięciu lat. Wystawę organizują Fundacja Andrzeja Wróblewskiego razem z Instytutem Adama Mickiewicza. „Andrzej Wróblewski. Waiting Room” będzie dostępna dla odwiedzających od 15 października 2020 do 10 stycznia 2021 roku.

 

 

Ekspozycję obejrzeć będzie można w jednym z najciekawszych muzeów sztuki nowoczesnej na naszym kontynencie – w Moderna galerija. Ta instytucja kultury od wielu już lat bierze udział i inicjuje projekty wystawienniczo-naukowe, poświęcone dziedzictwu powojennej Jugosławii oraz Europy Środkowo-Wschodniej. W ramach działalności powstał Moderny powstała wystawa Andrzeja Wróblewskiego. Zobaczymy tu ponad 120 dzieł tego malarza, a wśród nich bardzo znane obrazy malowane artysty: Kolejka trwa, Poczekalnia I, Poczekalnia II, Nagrobek, jak również wiele prac wykonanych gwaszem, monotypie oraz kilkanaście prac wykonanych na papierze pakowym. Wiele z tych obrazów malowanych nie było pokazywane od 1958 roku.

 

Jest to pierwsza ekspozycja galerii sztuki Andrzeja Wróblewskiego poza granicami naszego kraju. Zaprezentowane tu prace pochodzą z ostatnich lat i tak niezbyt długiego życia artysty. Ten czas w twórczości Wróblewskiego zaczyna się symbolicznie 10 maja 1954 r. w momencie narodzin pierwszego syna malarza, a kończy w dniu śmierci Andrzeja Wróblewskiego 23 marca 1957 r. w Tatrach – Wróblewski w chwili śmierci miał 30 lat.

 

Doświadczenia komunizmu, podróże, kobiety i wielki protagonista

Metaforyczną osią tej galerii sztuki w Lublanie są symboliczne figury: pełne zadumy, zatrzymane w oczekiwaniu, zdezindywidualizowane postacie zatrzymane na krzesłach – jak powiedział niemiecki dramaturg Heiner Müller, to „mentalność poczekalni” tak charakterystyczna dla komunistycznych społeczeństw Europy środkowej i Wschodniej. 

Wśród poruszanych tematów tej ekspozycji wyłania się sześć, a pierwszym jest rekonstrukcja podróży, którą Wróblewski odbył do Jugosławii w 1956 roku. Zobaczymy tu fotografie, dokumenty i dzieła malarskie, w których widoczne są bezpośrednie inspiracje aktualną jugosłowiańską sztuką, architekturą i przyrodą. „Wiele prac powstałych po tej podróży cechuje uderzająca atmosfera oczekiwania – czy może przerażające poczucie – śmierci. Część z nich skupia się na motywie nagrobków, pogrzebów, inne na petryfikacji lub uprzedmiotowieniu ludzkiego ciała” – pisze kuratorka wystawy, Magdalena Ziółkowska. Zwieńczeniem tej tematyki jest jeden z obrazów malowanych Andrzeja Wróblewskiego zatytułowany „Nagrobek” („Nagrobek kobieciarza”).

Kobieciarz to kolejny temat, który pojawia się w tej galerii sztuki pod postacią 33 monotypii powstałych w latach 1956/57. Trzeci temat to ukrzesłowiony – tu pojawia się temat oczekiwania w poczekalniach, kolejce, na krzesłach. Następnym wyłaniającym się tematem są kobiety: matki, córki, opiekunki, kochanki i żony. Dzieła zebrane w tej sekcji dotyczą przede wszystkim domu rodzinnego i macierzyństwa, ale też zobaczymy tu akty artysty. Jednym z dzieł, które tu obejrzymy jest „Matki, antyfaszystki” – obraz zgłoszony przez artystę na Ogólnopolską Wystawę Młodej Plastyki „Przeciw wojnie – przeciw faszyzmowi” w 1955 r. Kolejnym motywem jest chłopiec, z obrazem „Chłopak na żółtym tle, Model” na czele. Szóstym wyłaniającym się tematem jest z kolei protagonista: człowiek o dwoistej naturze, zmierzający w przyszłość w ponadczasowym pojeździe. Jest to postać przypominająca nastrojem bohaterów poezji Różewicza, Apollinaire’a czy Lorki.

 

Gorąco polecamy tę wystawę!

Andrzej Wróblewski. Waiting Room
Moderna galerija
Cankarjeva 15
Lublana, Słowenia
15.10.2020 — 10.01.2021