MATER NATURA (łac. Matka Natura), 2021

MATER NATURA  (łac. Matka Natura) - 100 x 70 cm, wklęsłodruk, unikat 1/1, monotypia

Grafika o tytule "MATER NATURA (łac. Matka Natura)" to praca z 2021 roku o wymiarach 100x70 cm. Jej autorem jest Nastazja Staniszewska.

W celu stworzenia dzieła wykorzystał techniki: akwaforta, akwatinta. Jest to technika, która pojawiła się w XVI wieku w Europie. Zaliczana jest do druku wklęsłego, polegająca na wypolerowaniu płyty miedzianej lub cynkowej, pokryciu jej werniksem z żywicy, a następnie stworzeniu kompozycji przy pomocy igły i wytrawieniu matrycy w kwasie azotowym. Akwaforta oznacza „mocną wodę”, którą jest właśnie wspomniany kwas. Kolejne etapy przebiegają analogicznie do innych technik graficznych: płyta pokrywana jest tuszem drukarskim, a następnie odbijana na papierze przy udziale prasy ręcznej. Autorami posługującymi się tą techniką byli Rembrandt, Picasso czy Goya. Jest to technika graficzna wymyślona w XVII wieku i udoskonalona później przez Jean-Baptiste Le Prince’a, francuskiego artystę i wynalazcę. Zaliczana jest do technik graficznych wklęsłych, ponieważ polega na trawieniu kwasem azotowym konkretnych części metalowej płyty – różnica w odcieniach koloru zależy od tego, jak głęboko będziemy trawić poszczególne fragmenty kompozycji. Uzyskany efekt przypomina malarstwo (otrzymujemy bowiem swego rodzaju plamy barwne), dlatego też technikę tą uzupełnia się akwafortą, która pozwala nam otrzymać walor rysunkowy. Technika akwatinty wykorzystywana była przez Francisco de Goyę w cyklu „Los Desastres de la Guerra” razem z suchą igłą, miedziorytem i akwafortą.

Praca wykonana jest w oparciu o papier. Papier to jeden z najpopularniejszych mediów wykorzystywanych w warsztacie artystycznym, pozwalający na uzyskanie zróżnicowanych efektów, w zależności od faktury i materiału. Papier o gramaturze 200 g/m2, przeznaczony do malowania na nim farbami akwarelowymi, temperami, gwaszem czy tuszem, powinien mieć zwartą strukturę, odporną na wykonywanie korekt. Istotna też jest jego chłonność, bowiem nie powinien on falować i marszczyć się pod wpływem mokrych farb. Artyści często wybierają papier bezkwasowy, który można przechowywać przez długie lata oraz który cechuje się odpornością na działanie promieni słonecznych. Innym rodzajem papieru jest papier o gramaturze 90 g/m2, przeznaczony do wykonywania szkiców kredkami, pastelami, ołówkiem, węglem, sangwiną czy sepią. Wyróżnia się ziarnistą fakturą, gwarantującą odpowiednią przyczepność pigmentów. Techniki artystyczne wykorzystujące papier jako medium są znane od antyku. W czasach średniowiecza, na szlachetnym, grubym papierze powstawały miniatury zawarte w księgach; tworzono na szkice przygotowawcze oraz pierwsze rysunki architektoniczne. Z czasów renesansu zachowały szkicowniki Leonarda da Vinci czy Michała Anioła, papier stanowił podstawowe narzędzie pomocnicze przy tworzeniu fresków. Ogromną popularność zyskał od XVI wieku, kiedy w powszechnym obiegu znalazły się grafiki. Obecnie prace na papierze są cenione przez kolekcjonerów, zaś w domach aukcyjnych rysunki i ryciny na papierze grupowane są w osobnych katalogach.

Pracę możemy zakwalifikować do styli: abstrakcja, ekspresjonizm, figuratywne, surrealizm. Abstrakcja to styl odrzucający odzwierciedlenie rzeczywistości I w zamian przekazanie jej w postaci abstrakcyjnych pojęć i idei, miedzy innymi przy pomocy kolorów, kształtów I linii. Najważniejszymi przedstawicielami ekspresjonizmu w Polsce byli graficy skupieni wokół grupy artystycznej BUNT, a więc Stanisław Kubicki, Stefan Szmaj, Władysław Skotarek czy Jan Jerzy Wroniecki. Figuratywizm był dominującym typem kompozycji od starożytności aż do wieku dziewiętnastego, kiedy zaczęły pojawiać się nowe artystyczne tendencje zmierzające do coraz większej subiektywizacji wizji artystycznej na płótnie i w rzeźbie. W latach 20-tych we Francji pod wpływem eksperymentów dadaistycznych oraz psychoanalizy Freuda narodził się Surrealizm, który skupiał się na odkrywaniu zakamarków podświadomości, nawiązywał do rzeczywistości sennej, poszukując w niej logiki nowych światów wewnątrz umysłu ludzkiego.

Tematem tej pracy są człowiek, fantastyka, kwiaty. Człowiek, który jest bez wątpienia najpopularniejszym motywem w sztuce od prehistorii aż do dziś. Postać ludzka występowała w niezliczonych kontekstach artystycznych: jako święty, w kostiumie mitologicznym, w scenach rodzajowych, salonowych, alegorycznych oraz wielu innych. Człowiek zajął również ważne miejsce w sztuce abstrakcyjnej, jednak obiektem zainteresowania stało się jego wnętrze – świadomość oraz percepcja. Obejmuje ona zarówno tematykę fantasy, ukazując baśniowe, nierealne postacie, przedmioty i zdarzenia, jak również fantastykę naukową, występującą często w ramach futurystycznych wizji artysty. Kwiaty były jednym z ulubionych tematów twórców holenderskich w XVII wieku oraz impresjonistów z powodu ich bogatwa kolorystycznego. Jako motyw dekoracyjny pojawiały się m. In. W sztuce secesji.

Autor grafiki wykorzystał przy tworzeniu pracy kolor zielony. Zieleń może być doskonałym artystycznym zamiennikiem dla kwiatów, których brakuje nam w zamkniętych pomieszczeniach.

Autor dzieła utrzymał je w nastroju który opisać mozna jako pasja, którą można osiągnąć dzięki motywom miłości, przyjemności, pożądania, lub – z drugiej strony – agresji, złości i wzburzenia uczuciowego.