The Place (1), 2024

Obraz o tytule "The Place (1)" to praca z 2024 roku o wymiarach 90x80 cm. Jej autorem jest Agata Lis.

Praca wykonana została w technice olej. Farba olejna to rodzaj farby powstała w wyniku zmieszania pigmentu z olejem roślinnym, często lnianym. Jest to wolnoschnąca technika wymagająca wiedzy, doświadczenia i praktyki. Farby olejne po raz pierwszy pojawiły się w starożytności na Dalekim Wschodzie, ale w Europie rozpowszechniły się w XV wieku, najwcześniej najprawdopodobniej we Flandrii. Szybko zyskały popularność ze względu na różnorodne efekty, które mogły być dzięki nim uzyskane – przede wszystkim świetlistość oraz wyrazistość kolorów. Farba olejna może być kładziona impastami, a więc grubymi warstwami, oraz laserunkowo. Laserunki to półprzezroczyste warstwy farby powstałe w wyniku rozcieńczenia ich dużą ilością odpowiedniego rozpuszczalnika, dzięki którym artysta może zmienić lub wydobyć odpowiedni ton niższych warstw obrazu. Ten klasyczny sposób nakładania cienkich warstw farby olejnej, spotykamy u flamandzkich oraz holenderskich artystów, takich jak Jan van Eyck, Rogier van der Weyden, Jan Vermeer czy Cornelis Gijsbrechts. Inną techniką jest alla prima, a więc nakładanie grubej warstwy farby swobodnym gestem malarskim, czasem bez szkicu przygotowawczego na płótnie, a czasem bazując jedynie na schematycznej kompozycji zaznaczonej pędzlem na podobraziu. Techniką alla prima posługiwał się Peter Paul Rubens oraz Anton van Dyck. Popularność farb olejnych spadła po połowie XX wieku, kiedy wielu artystów zwróciło się ku farbom akrylowym.

Praca wykonana jest w oparciu o płótno. Jest to tkanina o splocie płóciennym, posiadająca wielorakie zastosowanie. Płótno wykorzystywane jest jako podobrazie malarskie: najpopularniejszymi rodzajami są te wykonane z włókien bawełnianych lub lnianych. Płótno malarskie bywa mocowane na krosnach (drewnianych listwach), tworząc blejtram lub umieszczane na desce drewnianej przy pomocy odpowiedniego kleju. Płótno jest w następnej kolejności gruntowane oraz pokrywane farbą.

Pracę możemy zakwalifikować do styli: abstrakcja, ekspresjonizm, figuratywne, pop-art, street art, surrealizm. Najbardziej znanymi twórcami kompozycji abstrakcyjnych byli Piet Mondrian, Jackson Pollock, Paul Klee, Kazimierz Malewicz, Lucio Fontana. Ekspresjonizm to kierunek w sztuce, który pojawił się w końcu XIX wieku w Europie, który charakteryzują mocne, przerysowane kompozycje, twarde linie, zniekształcenie świata przedstawionego, zaburzenie proporcji oraz perspektywy dzieła, wykorzystanie kolorów nietypowych dla rzeczywistości. Sztuką figuratywną jest przede wszystkim realizm, stanowiący dokładnie odzwierciedlenie wizualnych form otaczającej nas rzeczywistości. Pop-art to kierunek w sztuce powstały w latach 50-tych XX wieku, nawiązujący dialog z kulturą popularną, konsumpcyjnym stylem życia powojennych mas oraz cywilizacją wielkomiejską. Street art to kierunek w sztuce współczesnej, który swoimi korzeniami sięga lat 60-tych XX wieku, choć za pierwsze przykłady sztuki ulicznej mogłyby uchodzić rysunki i napisy na murach w starożytnych miastach rzymskich. W latach 20-tych we Francji pod wpływem eksperymentów dadaistycznych oraz psychoanalizy Freuda narodził się Surrealizm, który skupiał się na odkrywaniu zakamarków podświadomości, nawiązywał do rzeczywistości sennej, poszukując w niej logiki nowych światów wewnątrz umysłu ludzkiego.

Przewodnie tematy pracy to: abstrakcja, człowiek, morze, pejzaż, portret, zwierzę. Człowiek, który jest bez wątpienia najpopularniejszym motywem w sztuce od prehistorii aż do dziś. Postać ludzka występowała w niezliczonych kontekstach artystycznych: jako święty, w kostiumie mitologicznym, w scenach rodzajowych, salonowych, alegorycznych oraz wielu innych. Człowiek zajął również ważne miejsce w sztuce abstrakcyjnej, jednak obiektem zainteresowania stało się jego wnętrze – świadomość oraz percepcja. Jest to wątek chętnie podejmowany przez artystów malujących z natury, tworzących swe kompozycje w czasie plenerów artystycznych. Morze pozwala artyście na zaprezentowanie swoich umiejętności technicznych, oddając jego złożoną strukturę i efekt załamywania się promieni słonecznych na powierzchni fali. Pejzaż o znaczeniu symbolicznym i nastrojowym pojawił się po raz pierwszy u tajemniczego artysty włoskiego renesansu zwanym Giogrione, w XIX wieku był chętnie podejmowany przez impresjonistów, a później postimpresjonistów i fowistów. Portrety są z jednej strony cennym źródłem historycznym, z drugiej zaś mogą dotyczyć krytycznego spojrzenia na kwestie społeczne i polityczne. W sztuce współczesnej skupiają się one na tym drugim zagadnieniu, choć nadal mogą występować w kokntekście czysto estetycznym. Jest to temat lubiany zarówno przez twórców, jak i odbiorców dzieła: pierwsze wizerunki zwierząt możemy oglądać na ścianach jaskiń, gdzie prehistoryczni myśliwi umieszczali wizerunki stworzeń w celach rytualnych.

Wśród gamy kolorystycznej dominują kolory: biały, beż, brązowy, czerwony, pomarańczowy, żółty, zielony, niebieski, fioletowy, różowy, szary, złoty, wielokolorowy, czarny, inne. Kolor ten stanowi uniwersalny element, który nada naszemu wnętrzu minimalistycznego charakteru. Beż to dobre rozwiązanie dla rustykalnych, drewnianych wnętrz. Kolor brązowy idealnie współgra z beżem i błękitem, nadając kompozycji charakteru kontemplacyjnego. Kolor czerowny należy wprowadzać do przestrzeni wymagających dynamicznego motywu wizualnego. Pomarańczowy, który jest chętnie wykorzystywany przez postimpresjonistów do przełamania zbytniego realizmu kolorystycznego dzieła malarskiego. Żółty, który posiada różne oblicza zależne od odcienia barwy. Żółcienie poprawiają Nastroj odbiorcy i rozświetlają przestrzeń, w której są eksponowane bądź też wprowadzają atmosferę spokoju i odprężenia. Zielony, który przywołuje na myśl naturę, działa uspokajająco i wprowadza beztroską atmosferę. Z drugiej strony wibrujące odcienie zieleni pomagają zwiększyć naszą kreatywność. Kolor niebieski uspokaja i odpręża, dlatego zastanówmy się nad umieszczeniem błękitnego dzieła sztuki w naszej sypialni. Fioletowy, który jest bez wątpienia bardziej dojrzałym wydaniem różu, dobrze wyglądającym w połączeniu z białym, szarym, beżowym oraz kremowym wnętrzem. Ulubioną barwą artystów związanych z minimal art oraz sztuką konceptualną był kolor szary. Jest to barwa neutralna, dlatego nie odwracała uwagi od istotnych aspektów moderny: materiału, z którego wykonywano dzieło oraz zapisu procesu twórczego. Kolor złoty kojarzy się z bizantyjskim przepychem, dlatego będzie dla naszego wnętrza jak biżuteria. Mieszana kolorystyka prac charakteryzowała kolorystów, fowistów, impresjonistów oraz ekspresjonistów. Dzisiaj często spotykamy takie rozwiązanie w dziełach z nurtu street art oraz instalacjach artystycznych podejmujących problem optyki i percepcji. Czarny, który tworzy niezwykle ciekawe połączenia z ciemnymi wnętrzami, dobrze wygląda również w białych pomieszczeniach jako biegun przeciwny wobec sterylnego, jasnego pokoju.

Klimat obrazu opisać mozna jako: melancholia, pasja, radość, spokój, żywiołowość, inne. Dzieła sztuki o zgaszonych barwach, przedstawiające jesienne krajobrazy bądź postacie ludzkie pogrążone w zadumie wywołują melancholię. Z nastrojem tym kojarzą się ciepłe kolory, takie jak czerwienie i pomarańcze oraz tematy związane z uczuciami i zmysłowością. To pozytywne uczucie tworzy się pod wpływem oglądania kompozycji przedstawiających zabawne lub przyjemne chwile oraz szeroką paletę barwną, w której dominują zielenie, żółcienie, błękity, czerwienie. Spokój można osiągnąć dzięki dziełom sztuki o kompozycji statycznej i kolorom, które nie rozpraszają naszego wzroku. Żywiołowość mogą wywoływać dzieła sztuki o wibrujących barwach i dynamicznych liniach.