Poza czasem, 2022

"Poza czasem" to obraz o wymiarach 50x80 cm z 2022 roku. Autorem pracy jest Anna Sandecka-Ląkocy.

W celu stworzenia dzieła wykorzystał techniki: akryl, olej. Farba akrylowa to farba, do produkcji której wykorzystuje się żywice poliakrylowe z cząsteczkami pigmentów. Początkowo, zwłaszcza w latach 50-tych w Stanach Zjednoczonych i Meksyku, wykorzystywano je w budownictwie do malowania elewacji budynków narażonych na morski klimat. Wkrótce zaczęły być stosowane również jako medium malarskie. Są łatwe w użyciu, szybkoschnące, zachowują żywe kolory przez długi czas; ponadto mogą być stosowane na różnych podłożach – płótnach, drewnie, płycie metalowej, szkle, papierze, kartonie. Akryle nie wymagają znajomości skomplikowanych technik, jak bywa to w przypadku farb olejnych, dlatego też stanowią doskonały wybór dla miłośników sztuki, którzy dopiero zaczynają swoją przygodę z malarstwem. Technika ta pozwala na nakładanie zarówno grubych warstw farby, jak i cienkich, laserunkowych. W zależności od stopnia rozcieńczenia farby wodą, akryle mogą występować w postaci żelu w tubce, sprayu, płynu. Są najpopularniejszym rodzajem farby malarskiej, stosowanej między innymi przez Davida Hockneya, Jeana-Michela Basquiata, Andy’ego Warhola, Edwarda Dwurnika, Tadeusza Dominika czy Jana Dobkowskiego. Farba olejna to rodzaj farby powstała w wyniku zmieszania pigmentu z olejem roślinnym, często lnianym. Jest to wolnoschnąca technika wymagająca wiedzy, doświadczenia i praktyki. Farby olejne po raz pierwszy pojawiły się w starożytności na Dalekim Wschodzie, ale w Europie rozpowszechniły się w XV wieku, najwcześniej najprawdopodobniej we Flandrii. Szybko zyskały popularność ze względu na różnorodne efekty, które mogły być dzięki nim uzyskane – przede wszystkim świetlistość oraz wyrazistość kolorów. Farba olejna może być kładziona impastami, a więc grubymi warstwami, oraz laserunkowo. Laserunki to półprzezroczyste warstwy farby powstałe w wyniku rozcieńczenia ich dużą ilością odpowiedniego rozpuszczalnika, dzięki którym artysta może zmienić lub wydobyć odpowiedni ton niższych warstw obrazu. Ten klasyczny sposób nakładania cienkich warstw farby olejnej, spotykamy u flamandzkich oraz holenderskich artystów, takich jak Jan van Eyck, Rogier van der Weyden, Jan Vermeer czy Cornelis Gijsbrechts. Inną techniką jest alla prima, a więc nakładanie grubej warstwy farby swobodnym gestem malarskim, czasem bez szkicu przygotowawczego na płótnie, a czasem bazując jedynie na schematycznej kompozycji zaznaczonej pędzlem na podobraziu. Techniką alla prima posługiwał się Peter Paul Rubens oraz Anton van Dyck. Popularność farb olejnych spadła po połowie XX wieku, kiedy wielu artystów zwróciło się ku farbom akrylowym.

Praca wykonana jest w oparciu o płótno. Jest to rodzaj tkaniny o splocie płóciennym, które charakteryzuje się szerokim zastosowaniem. W przypadku warsztatu artystycznego, płótno występuje w charakterze podobrazia: może zostać rozpięte na listwach drewnianych, tworząc blejtram, lub zostać umieszczone na desce. Kompozycję malarską umieszcza się na płótnie uprzednio zagruntowanym.

Dzieło posiada charakterystyczne cechy utworu dla stylu figuratywne. Figuratywizm był dominującym typem kompozycji od starożytności aż do wieku dziewiętnastego, kiedy zaczęły pojawiać się nowe artystyczne tendencje zmierzające do coraz większej subiektywizacji wizji artystycznej na płótnie i w rzeźbie.

Tematem tej pracy są akt, człowiek, fantastyka, portret. Akt, który charakteryzuje się przedstawieniem nagości w różnym estetycznym ujęciu. Jest to jeden z najpopularniejszych motywów sztuki dawnej, zwłaszcza renesansu oraz akademizmu, funkcjonujący wtedy w kontekście mitologicznym. Aż do dziś, pierwszoplanową rolę w aktach odgrywa kobiece ciało. Jest temat uniwersalny dla historii sztuki: w prehistorii sylwetki ludzkie pełniły rolę mistyczną, w czasach renesansu stanowiły estetyczny wzór piękna, zaś w sztuce współczesnej wątek ten skupia się przede wszystkim na świadomości, percepcji i wnętrzu ludzkim, niekoniecznie przedstawiając go w całej postacii, a obrazując to, co jest częścią jego umysłu. Motywy fanstastyczne w sztuce dotyczą nie tylko wyimaginowanych stworzeń, ale obejmują również wątki futurystyczne i sci-fi. Najchętniej korzystają z tego tematu artyści tworzący w nurcie surrealizmu. Portret, który tworzono już się w antyku jako formę upamiętnienia wizerunku przodków (w rzeźbie i malarstwie, np. Na portretach z Fajum). Po długim czasie, jako samodzielna forma dotycząca indywidualnych osób świeckich, pojawił się dopiero w okresie quattrocenta na ziemiach włoskich.

Autor obrazu wykorzystał przy tworzeniu pracy kolory biały, beż, brązowy, niebieski, szary. Biały, który jest stosowany w malarstwie między innymi w celu wizualnego zmiękczenia kompozycji oraz nadania jej subtelnego charakteru. Głównym zadaniem beżu jest ocieplenie pracy oraz wprowadzenie aury naturalizmu i elegancji. Kolor brązowy idealnie współgra z beżem i błękitem, nadając kompozycji charakteru kontemplacyjnego. Niebieski, który nadaje onirycznego charakteru dziełom sztuki, co tłumaczy częste jego występowanie w pracach surrealistów, np. U Salvadora Dali i Rene Magritte’a. Dzieła w odcieniach szarości stanowią znakomity wybór dla tych, którym zależy na równomiernym rozłożeniu akcentów wizualnych w przestrzeni mieszkalnej czy biurowej.

Nastroj pracy charakteryzują radość, żywiołowość. Wbrew temu, co można sądzić, wywołanie radości u odbiorcy jest jednym z najtrudniejszych wyzwań artystycznych. Żywiołowość, którą osiąga się poprzez wibrującą kolorystykę oraz emocjonalne tematy malarskie i rzeźbiarskie.