Przemiana, 2020

"Przemiana" - obraz jest dziełem z 2020 roku I charakteryzuje się wymiarem 50x40 cm. Autorem jest Zuzanna Wiśniewska.

W celu stworzenia dzieła wykorzystał techniki: olej, pastel. Jest to medium składające się z barwnego pigmentu oraz oleju lnianego, charakteryzujące się długim czasem schnięcia, wyrazistymi kolorami oraz świetlistą powierzchnią. Istnieje wiele sposobów nakładania farby olejnej na podobrazie: można robić to impastowo, a więc grubymi warstwami czy też laserunkowo, wydobywając konkretny ton niższych warstw obrazu. Pierwszym sposobem posługiwali się w swojej twórczości Rogier van der Weyden i Jan Vermeer; technika alla prima była z kolei charakterystyczna dla Petera Paul Rubensa czy Antonego van Dycka, którzy przed przystąpieniem do malowania jedynie zaznaczali schemat kompozycji pędzlem na płótnie. Farby olejne były dominującą techniką artystyczną do połowy XX wieku, kiedy na rynku pojawiły się farby akrylowe – szybkoschnące i łatwe w użytkowaniu. Jest to technika szczególnie popularna w wieku XVII oraz XIX-tym, posiadająca właściwości medium zarówno malarskiego, jak i rysunkowego. Pastele to kolorowe sztyfty występujące pod postacią mokrą, suchą, olejną, wodną, kredową czy ołówkową. Najczęściej wybieranym podłożem do kompozycji wykonywanych pastelami jest papier, pergamin, płótno i karton. Z uwagi na osypywanie się pasteli z powierzchni podobrazia, obraz należy zabezpieczyć fiksatywą. Wśród twórców wykorzystujących technikę pastelową w swoim warsztacie artystycznym byli portreciści Jean-Étienne Liotard, Rosalba Carriera oraz caravaggionista Maurice Quentin de La Tour. Nowy potencjał pasteli jako techniki szybkiej i łatwo dostępnej odkryli w kolejnym stuleciu impresjoniści i przedstawiciele szkoły z Barbizon. Polscy twórcy pasteli to z kolei Leon Wyczółkowski, Witkacy oraz Stanisław Wyspiański.

Autor pracy wykorzystał jako podłoże płyta. Płyta to medium stanowiące rodzaj podobrazia. W praktyce artystycznej wykorzystuje się pilśnie, sklejki oraz metale. Płyty pilśniowe wykonane są z rozwarstwionych włókien sosnowych, ułożonych wielokierunkowo, które skleja się przy pomocy prasy hydraulicznej, co zapewnia im dużą wytrzymałość. Z kolei sklejka składa się z płyt drewnianych wycinanych wokół pnia drzewa, ustawionych prostopadle w stosunku do siebie; zwykle wewnętrzne warstwy pochodzą z drzew mniej szlachetnych, niż zewnętrzne. Deski klejone są pod dużym ciśnieniem. Najtrwalszym z wymienionych materiałów jest bez wątpienia płyta metalowa. Zwłaszcza aluminium często występuje jako podobrazie malarskie, bowiem dobrze przyjmuje farby olejne oraz jest odporne na działanie kwasów. W przeszłości popularnym działaniem było malowanie na płytach miedzianych lub cynowych; te ostatnie stanowiły najpowszechniejsze medium malarskie dla twórców portretów trumiennych. Trwałość tych tradycyjnych sarmackich wizerunków w dużej mierze zawdzięczamy płycie metalowej, która w owym czasie była materiałem tańszym niż płótno na krosnach. Od drugiej połowy XIX wieku stosuje się miedź elektrolityczną, która wymaga farb o małej zawartości kwasów. Dość popularna była również nierdzewna blacha żelazna, którą należało wypalić na węglu drzewnym. Podstawą trwałości płyt metalowych powinno być pokrycie ich odpowiednimi roztworami chemicznymi, dzięki którym metal nie będzie wchodził w reakcję z farbami i gruntem.

Dzieło posiada charakterystyczne cechy utworu dla stylu ekspresjonizm. Najważniejszymi przedstawicielami ekspresjonizmu w Polsce byli graficy skupieni wokół grupy artystycznej BUNT, a więc Stanisław Kubicki, Stefan Szmaj, Władysław Skotarek czy Jan Jerzy Wroniecki.

Tematem tej pracy jest martwa natura. Jest to temat popularny w sztukach plastycznych po dziś dzień, choć jego największa kariera przypadła na czasy holenderskiego baroku, kiedy kompozycje z owoców, warzyw i kwiatów były dowodem na doskonały warsztat artystyczny twórcy.

Autor obrazu wykorzystał przy tworzeniu pracy kolory czarny, szary. Na czarnej barwie swoje kompozycje artystyczne opierali zarówno dawni mistrzowie holenderscy czy twórcy nokturnów, jak i artyści konceptualni oraz przedstawiciele minimalizmu. Ulubioną barwą artystów związanych z minimal art oraz sztuką konceptualną był kolor szary. Jest to barwa neutralna, dlatego nie odwracała uwagi od istotnych aspektów moderny: materiału, z którego wykonywano dzieło oraz zapisu procesu twórczego.

Autor dzieła utrzymał je w nastrojach które opisać możemy jako melancholia, spokój. Melancholia, która była szczególnie popularna w malarstwie końca XIX wieku, kiedy nasiliły się tendencje dekadenckie oraz katastroficzne. Kompozycje pełne spokoju są pozbawione efektu ruchu i dominuje w nich ohraniczona paleta barw.