Belfegor, 2023

Belfegor" Potężny Monolit z brazu - niepokojąca, fascynująca emanacja mrocznej, nadprzyrodzonej piękności. Ta niezwykła rzeźba to prawdziwa inkarnacja magnetycznej, diabolicznej estetyki, z całą jej niepohamowaną, orgiastyczną energią.

Kontemplując tę przerażającą, zarazem olśniewającą formę, obserwator wpada w stan niemal hipnotycznego transu. Pogrąża się w labiryncie przejmujących, transgresywnych kształtów, które zdają się pulsować niczym żywe, organiczne struktury. Każda linia, każdy załamanie światła na tej rzeźbie odsłania nowe, fascynujące wzory, wciągające umysł w wir nieskończonej, ezoterycznej symboliki.

Twarz "Belfegora" emanuje obsceniczną, wręcz nadludzką urodą, której emanację stanowią intrygujące, hipnotyzujące dziury, przeszywające ją na wylot. Te enigmatyczne, surrealistyczne otwory niczym płonące oczodoły wwiercają się w umysł widza, niczym portale do alternatywnej, demonicznej rzeczywistości. Raz przyciągają, by zaraz później odpychać, wywołując poczucie niepokoju i oczarowania.

Cała ta niezwykła, organiczna forma zdaje się pulsować skrytą, metafizyczną energią, jakby sama materia rzeźby ulegała ciągłej transformacji. Obserwator ma wrażenie, że ma do czynienia z żywą, oddychającą istotą, emanującą aurą pradawnej, demonicznej mocy. "Belfegor" to uosobienie surrealistycznej, dionizyjskiej wizji - oszałamiającej, przerażającej, a zarazem nieodparcie pociągającej.

Ten enigmatyczny, transgresywny obiekt, niczym żywe wcielenie wizji Zdzisława Beksińskiego, stawia fundamentalne pytania o naturę piękna, seksualności i sacrum. Przywodzi na myśl archetypy demonicznych, upadłych aniołów, wciągając obserwatora w wir nieodgadnionych, metafizycznych fascynacji.

Rzeźba o tytule "Belfegor" to praca z 2023 roku o wymiarach 25x50 cm. Jej autorem jest Krzysztof Płonka.

Praca wykonana została w technice brąz. Jest to medium doskonale znane w sztuce od czasów starożytnych, nadając nazwę „epoce brązu”. Brąz jest stopem różnych metali (najczęściej są to miedź i cyna), który wykonywano w antycznym mieście Brundisium na terenie dzisiejszej Italii. Posiadał szerokie zastosowanie: poprzez technologię odlewu stosowano go do produkcji narzędzi rolniczych, rzemieślniczych czy pierwszych pieniędzy; w okresie archaicznym w Grecji, jak i w starożytnym Egipcie, Persji i całej Azji Mniejszej, był materiałem wykorzystywanym w celach artystycznych do tworzenia rzeźb. W tym celu opracowano technikę „na wosk tracony”, polegającą na oklejaniu woskowej rzeźby gipsem lub gliną, a następnie zastąpieniu warstwy wosku przez twarda i wytrzymałą warstwę brązu. Technika ta, choć znacznie zmodyfikowana, wciąż cieszy się popularnością w świecie artystycznym. Słynnymi przykładami rzeźb z brązu są „Woźnica delfijski”, „Dawid” Donatella, „Myśliciel” Rodina i Pomnik Chopina projektu Wacława Szymanowskiego.

Pracę możemy zakwalifikować do styli: abstrakcja, ekspresjonizm, figuratywne, surrealizm. Abstrakcja nie jest tendencją nową: jej korzeni można szukać w społeczeństwach prehistorycznych, tworzących wyabstrahowane ornamenty czy uproszczone, schematyczne kompozycje o przeznaczeniu mistycznym. Ekspresjonizm to kierunek w sztuce, który pojawił się w końcu XIX wieku w Europie, który charakteryzują mocne, przerysowane kompozycje, twarde linie, zniekształcenie świata przedstawionego, zaburzenie proporcji oraz perspektywy dzieła, wykorzystanie kolorów nietypowych dla rzeczywistości. Sztuka figuratywna to typ prac artystycznych, w których możemy wyróżnić sylwetki ludzkie, zwierzęce czy przyrodnicze w ich proporcjach naturalnych lub bliskich rzeczywistym. Surrealiści korzystali z szerokiego repertuaru narzędzi plastycznych: obrazów, rzeźb, pierwszych instalacji, asamblaży, fotomontaży.

Tematem tej pracy są akt, człowiek, fantastyka. Akty, w kontekście rytualnym, można było spotkać w kulturach prehistorycznychCzłowiek, który jest bez wątpienia najpopularniejszym motywem w sztuce od prehistorii aż do dziś. Postać ludzka występowała w niezliczonych kontekstach artystycznych: jako święty, w kostiumie mitologicznym, w scenach rodzajowych, salonowych, alegorycznych oraz wielu innych. Człowiek zajął również ważne miejsce w sztuce abstrakcyjnej, jednak obiektem zainteresowania stało się jego wnętrze – świadomość oraz percepcja. Motywy fanstastyczne w sztuce dotyczą nie tylko wyimaginowanych stworzeń, ale obejmują również wątki futurystyczne i sci-fi. Najchętniej korzystają z tego tematu artyści tworzący w nurcie surrealizmu.

"Belfegor" wyróżnia się paletą kolorów wśród których występują: złoty, czarny. Złoty, kóry dominował w sztuce rusko-bizantyjskiej oraz w sakralnych dziełach od średniowiecza po barok. Może być również stosowany do stworzenia atmosfery oniryzmu, elegancji i wytworności. W pracach impresjonistów nigdy nie spotakmy kolory czarnego. Stał się on natomiast dobitnym akcentem w sztuce współczesnej, stawiającej na minimalizm.

Autor dzieła utrzymał je w nastrojach które opisać możemy jako depresja, melancholia, niepokój, pasja. Jest to Nastroj budowany przez ciemne kolory oraz sceny korzające się z negatywnymi przeżyciami. Melancholia jest uczuciem wywoływanym przez wspomnienia, dlatego odczujemy ją, kiedy dzieło sztuki poruszy naszą indywidualną strunę pamięci. Niepokój, który osiągany był przez artystów poprzez przywoływanie tematów śmierci, niebezpieczeństwa, strachu, ucieczki, sennych koszmarów. Szczególnie niepokojące są prace Francisca Goi, Arnolda Böcklina czy Williama Blake’a. W przypadku pasji, artyści najczęściej stosują ciepłą kolorystykę zdominowaną przez czerwień lub wybierają tematy związane ze sferą uczuciową człowieka.